BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NDA IRAK CEPHESİ VE 101. YILINDA KUTÜ’L-AMARE ZAFERİ

Osmanlı Devleti’ne savaş ilan eden İngiltere, 6 Kasım 2014 tarihinde Şattü’l-Arap ağzındaki Fav mevkiine asker çıkarmış, Basra Körfezi’nden kuzeye doğru ilerleyerek petrol bölgelerini ele geçirmek üzere Irak’a yönelik işgal harekâtını başlatmıştır. Bölgede çok yönlü propaganda faaliyetinde bulunan İngilizler Arap kabilelerinin önemli bir kısmını kendi yanlarına çekmeyi başarmışlardır. Dicle Nehri boyunca ilerleyen İngilizler, 21 Mayıs’ta Ammare’yi, 25 Temmuz’da Nasırıye’yi, 28 Eylül’de Kutü’l-Amare’yi işgal etmiştir. Bu sırada Albay Nurettin komutasındaki Türk Ordusu, taarruz fırsatını ele geçirebileceği yere kadar taktik geri çekilme yaparak yıpranmadan kuzeye çek¬meyi başarmıştır. Nitekim, 22-24 Kasım 1915’de cereyan eden Selmanpâk Muharebesi’nde Türkler zafer kazanmış ve İngiliz Ordusu’nu takibe koyulmuşlardır. VI. Ordu Komutanlığı’na atanan Halil Paşa komutasındaki Türk Ordusu İngilizleri teslime zorlamak için kuşatmanın şiddetini her geçen gün artırmıştır. Kuşatmayı yaramayan İngilizler, Türk Ordu Komutanlığı’na çeşitli tekliflerde bulunarak muhasaranın kaldırılması için çaba harcamışlar, ancak bu teklifler Ordu Komutanı Halil Paşa tarafından reddedilmiştir. 29 Nisan 1916 günü Halil Paşa komutasındaki VI. Ordu muzaffer olarak Kutü’l-Amare’ye girmiş, General Townshend komutasındaki İngiliz Ordusu tüm personeliyle teslim alınmıştır.

___

  • FIRAT, N. - BALKIŞ, B.: Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, Irak-İran Cephesi, C. 3, Kısım: 1., Genelkurmay ATASE Bşk.lığı Yay, Ankara 1979.