NÂİLÎ SALİH EFENDİ VE KENZ-İ NASÂYİH İSİMLİ MANZUM PEND-İ ATTÂR ŞERHİ

Kaynaklarda Nâilî-i Cedîd olarak geçen Manastırlı Hoca Nâilî Sâlih Efendi (1823-1876), Klâsik Edebiyatın son devrinde yetişmiş bir şâirdir. Encümen-i Şuarâya mensup oluşu ona ayrı bir değer kazandırmaktadır. Şâirin biri Divan ve diğeri Kenz-i Nasâyih olmak üzere iki eseri vardır. Kenz-i Nasâyih, Ferîddüddîn Attâr’ın Pend-nâmesine yazılmış manzum bir şerhtir. Şârih, eserini Mısır’da yazmıştır. Eser, her bir Farsça beytin beş Türkçe beyit ile şerh edilmesi esasına dayanır. 901 adet Farsça beytin bulunduğu Pend-nâme 4505 adet Türkçe beyit ile şerh edilmiştir. Eser 1875 yılında telif edilmiş olup iki yıl sonra yani 1877 yılında Bulak Matbaası’nda basılmıştır. Bu makalede Kenz-i Nasâyih’i ilim âlemine tanıtmaya çalıştık.

___

  • AHTERÎ, Mustafa Çelebi, Ahterî-i Kebîr, İstanbul 1310.
  • BİLGİN, Azmi, Terceme-i Pendnâme-i Attâr, Enderun Kitabevi, İstanbul 1998.
  • BURSALI, Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, C. II, Matbaa-i Âmire, İstanbul 1333.
  • ÇİFTÇİ, Ömer, Hâtimetü’l-eş’âr (Fatîn Tezkiresi), İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya 1996.
  • İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal, Son Asır Türk Şâirleri, C. II, Dergâh Yayınları, İstanbul 1988.
  • İPEKTEN, Haluk, Nâ’ilî-i Kadîm Divanı Edisyon Kritik, MEB Yayınları, İstanbul 1970.
  • İPEKTEN, Haluk, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yayınları, İstanbul 2005.
  • KARATAŞ, Turan, Takriz Edebiyatı, Hece Yayınları, Ankara 2002.
  • KILIÇ, Atabey, “Geleneksel Şerh ve Modern Metin İncelemelerine Eleştirel Bir Bakış:
  • Metotlar, Çalışmalar, Beklentiler” , Turkish Studies, Volume 4/6 Fall 2009.
  • TUMAN, Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâ’ilî, C. II (Haz. Cemal Kurnaz-Mustafa Tatcı), Bizim Büro Yayınları, Ankara 2001.
  • MEHMET, Süreyya, Sicill-i Osmanî, C. IV (Haz. Orhan Hülagü, Mustafa Ekincikli, Hamdi Savaş), Sebil Yayınevi, İstanbul 1998.
  • MUALLİM Nâcî, Lügat-ı Nâcî, İstanbul 2006.
  • SARAÇ, M.A. Yekta, “Şerhler”, Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 2007, C. II.
  • ŞAHİNOĞLU, M. Nazif, “Attâr, Ferîdüddîn”, D.İ.A., İstanbul 1991, C. IV.
  • ŞEMSEDDİN, Sami, Kâmûs-ı Türkî, İstanbul 1989.
  • TANPINAR, A. Hamdi, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul 2003.
  • VAUX, Carra de, “Şerh”, İ.A., M.E.B. İstanbul 1978, C. XI.