KUTADGU BİLİG'DE UR- FİİLİ ÜZERİNE ON KUTADGU BİLİG'S THE VERB UR-

Kutadgu Bilig üzerine R. R. Arat tarafından yapılan üçlü serinin üçüncü cildini oluşturan indeks cildi, sadece Kutadgu Bilig'in değil bütün bir Orta Türkçe söz varlığına hitap eden bir sözlük özelliği taşımaktadır. Türkçede çeşitli ve zengin bir kullanıma sahip olan fiillerin bu nitelikleri Kutadgu Bilig'de de görülmektedir. Ancak fiillerin kazandıkları bu anlam çeşitliliği ve zenginliği maalesef İndeks cildinde belirtilmemiştir. Bu fiillerden biri de ur- fiilidir. Ur- fiilinin metindeki anlamları beyitlerde teker teker tespit edilmiş ve indekste yer almayan bu anlamlar belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kutadgu Bilig, anlam bilimi, “ur-” fiiliAbstractThe third index volume of the tierce of Kutadgu Bilig prepared by R. R. Arat is not only serving as a resource about Kutadgu Bilig but also designed to appeal to vocabulary needs of Middle Turkish as a dictionary. These properties of the verbs with various and rich use in Turkish are displayed in Kutadgu Bilig. However, this richness and variety gained by the verbs are not specified in the index volume. One of these verbs is the verb ur-. Each of these meanings of the verb Ur- within the text has been determined and the meanings which are not existing in the index have been specified.Key Words: Kutadgu Bilig, semantics, the verb “ur-”

___

  • AKSAN, Doğan, Anlambilim-Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, 4. Baskı, Engin Yayınevi, Ankara 2006.
  • ARAT, Reşit Rahmeti, Kutadgu Bilig III (İndeks), Haz.: Kemal Eraslan, Osman F.Sertkaya, Nuri Yüce, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1979.
  • ARAT, Reşit Rahmeti, Kutadgu Bilig I (Metin), 4. Baskı, TDK Yayınları, Ankara 1999.
  • ARAT, Reşit Rahmeti, Kutadgu Bilig II (Çeviri),8. Baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
  • ATALALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk İndeksi “Endeks”, c. 4, Alâeddin Kıral Basımevi, Ankara 1943. CLAUSON, Gerard,
  • An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century
  • Turkish, Oxford, 1972.
  • TEKİN, Şinasi, Uygurca Metinler II-Maytrısimit Burkancıların Mehdîsi Maitreya ile Buluşma-Uygurca İptidaî Bir Dram, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Ankara 1976.
  • TEZCAN, Semih, “Kutadgu Bilig Dizini Üzerine”, Türk Tarih Kurumu Belleten, 178, cilt: XLV/II, sayı: 178, Ankara 1981, s. 23-78.
  • http://www.tdk.gov.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947 CDE&Kelime=vurmak
  • http://tdkterim.gov.tr/atasoz/?kategori=atalst&kelime=vurmak&hng http://www.tdk.gov.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA84 9816B2EF4376734BED947CDE& http://tdkterim.gov.tr/atasoz/?kategori=atalst&kelime=vurmak&hng