ÇAN AĞZINDA YER ALAN BİRKAÇ ESKİCİL ÖGE

Ağız araştırmaları; ölçünlü dilde var olmayan sözcüklerin tespiti, unutulmaya yüz tutmuş eski Türkçe sözcüklerin yeniden canlandırılması, ağız özelliklerinin derlendiği çevrenin tarihî ve etnik yapısı hakkında fikir yürütülebilmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu makalede; Divanü Lügati’t-Türk ’te yer alan, Çanakkale ili Çan ilçesinde aynı biçimde veya türevleriyle tespit edilen sözcükler, Derleme Sözlüğü’ndeki anlamlarıyla birlikte incelenmiştir. Çalışma, Derleme Sözlüğü’ne katkı sağlama amacının yanında derlenen sözcüklerin tarihî metinlerden tanıklanması ve değişim sürecinin açıklanmasına da hizmet etmektedir. Çan ağzından derlenen sözcükler; Türk dilinin el kitabı hükmünde olan Divanü Lügati’t-Türk merkezde olarak, Kutadgu Bilig, Tarama Sözlüğü ve bazı tarihî dil metinlerinden alınan örnekler ile karşılaştırılmış ve değerlendirilmiştir

Some Archaic Words in Dialect of Çan

Dialectology studies have an important place in terms of determining of words that have not exist in the written language, regeneration of ancient Turkish words that have been forgotten and articulating on the history of area and its ethnic structure where characteristics of dialect are compiled.In this article, the words that exist in Divanü Lügati’t- Türk and also in Çan (Çanakkale) like their originals with collection of their derivatives are examined with their meanings in Derleme Sözlüğü. This study aims to make some contributions to Derleme Sözlüğü and also to help explaining of documented words from historical texts and explaining of their transformation process. The documented words from dialect of Çan are being analyzed with a comparison to the examples taken from the Divanü Lügati’t-Türk as the main text, Kutadgu Bilig, Tarama Sözlüğü and some historical language texts