Darülfünun’dan mezun ilk kadın coğrafyacı: Şükûfe Nihal (1897-1973)

Şükûfe Nihal, Cumhuriyetin kuruluş döneminden itibaren Türk Edebiyatında eserleri ve modern fikirleriyle oldukça dikkat çekici bir kadın şair ve yazardır. Yazar ve şair kimliğinin yanı sıra, eserlerinde işlediği toplumsal konularda ‘kadın kahramanları’ öne çıkaran Şükûfe Nihal, aynı zamanda aktivist karakteri ve Cumhuriyetin erken dönemindeki feminist düşünceleriyle modern Türkiye’nin ilk aydın kadınları arasında yer almaktadır. Şükûfe Nihal, 1919 yılında Darülfünun’dan mezun olan ilk kadındır ve Coğrafya bölümü mezunudur. Türkiye’de daha çok edebi kimliği ile tanınan Şükûfe Nihal’in esasen Cumhuriyetin ilk kadın coğrafyacısı unvanına sahip olduğu ise pek bilinmez. Çeşitli okullarda coğrafya ve edebiyat öğretmenliği de yapan Şükûfe Nihal’in eserlerinde ve öncü karakterinde onun coğrafyaya karşı duyduğu ilginin rolünü belirlemek de mümkündür. Şükûfe Nihal, yaşadığı dönem boyunca çok sayıda eser vermiş; ülkenin toplumsal, kültürel, ekonomik vb. sorunları için çeşitli önerilerde bulunmuştur. Ele alınan çalışma ile Şükûfe Nihal’in hayatı ve eserleri tanıtılarak, konunun Türk coğrafya camiasının dikkatine sunulması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Şükûfe Nihal, Darülfünun

The first female geographer who graduated from the Darülfünun: Şükûfe Nihal (1897-1973)

Şükûfe Nihal was a female poet and writer who was quite striking with her works and modern ideas in the Turkish Literature as of the foundation period of the Republic. Besides her identities as a writer and a poet, Şükûfe Nihal, who highlighted ‘female heroes’ in the social issues she discussed in her works, was also among the first intellectual women of modern Turkey with her activist character and feminist ideas in the early period of the Republic. Şükûfe Nihal was the first woman who graduated from the Darülfünun in 1919, and she graduated from the Department of Geography. It is not so known that Şükûfe Nihal, predominantly recognized with her literary identity in Turkey, held a title as the first female geographer of the Republic. It is also possible to determine the role of her interest in geography in the works and pioneering character of Şükûfe Nihal, who also taught geography and literature at various schools. Şükûfe Nihal yielded a large number of works during her life and made various proposals for the social, cultural, economic, etc. problems of the country. With the study considered, it is aimed to introduce the life and works of Şükûfe Nihal and to bring the matter to the attention of the Turkish community of geography. 

___

  • Argunşah, H. (2002). Bir Cumhuriyet Kadını: Şükûfe Nihal. Akçağ Yayınları, Ankara 2002.
  • Argunşah, H. (2008). Şair Bir Kadının Lirik Bir Hayat Hikayesi: Şükûfe Nihal, Şükûfe Nihal Bütün Eserleri-I, Mor Kitaplık Kadın Tarihi ve Eserleri, Kitap Yayınevi.