Yapılan bu çalışmada özellikle tarımsal amaçlı kooperatiflerin, Türkiye’deki hukuki statüsü ve vergiler karşısındaki durumu incelenmiştir. Çalışmada ayrıca, diğer bazı ülkelerdeki kooperatifçilik uygulamaları da incelenmeye çalışılmıştır. Kaynak olarak çeşitli yayınlar ve bu konudaki mevzuat düzenlemelerinden faydalanılmıştır. Kooperatifler özellikle sosyal amaçlı kurulan ve desteklenmesi gereken ortaklıklardır. Bu çerçevede kooperatifleri diğer ortaklıklardan ayıran avantajları, çeşitli vergilerden muaf tutulmalarıdır. Kooperatiflerin kuruluş ve işleyişi üç çeşit kanunla düzenlenmektedir. Vergi konuları ise bu kanunlara ek olarak, başlıca Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi olmak üzere birçok vergi konusu içerisinde geçmektedir. Kooperatifler çeşitli şekil ve şartlarda bazı vergilerden muaf tutulmuşlardır. Bu muafiyetlere rağmen vergi konularından en çok zorlayan verginin Kurumlar Vergisi olduğu söylenebilir. Kooperatiflerin genel olarak karşılaştıkları sorunlar sadece vergilerden kaynaklanan sorunlar değildir. Mevzuat, finansman, eğitim, üst örgütlenme ve denetim faaliyetlerindeki eksiklikler olarak bahsedilebilir. Üreticilerin örgütlenmelerinde temel yapı sayılabilecek olan kooperatiflerin güçlendirilmesi için özellikle Kooperatifler Kanunu’nun tekrar ele alınarak, bütün kooperatiflerin faaliyetlerinin tek bir kanunla düzenlenmesi ve özellikle Kurumlar Vergisi karşısındaki muafiyetlerinin yeniden düzenlenmesi gerekir.

In this work particularly the legal status and situation against taxes of agricultural aimed cooperatives were examined. Moreover, cooperative systems in some other countries were tried to examine in this work as weil. It was bonefilted from several publications and legislations concering with this issue. Cooperatives are corporations established especially for social aims and should be supported. In this respect the advantages that make cooperatives dinstinctive from other corparations are being free of several taxes. Establishments and İmplementation of cooperatives are arranged by three kinds of laws. In addition to these issues, tax issues are placed in some tax issues, particulary corporate income tax and income tax. Cooperatives have been free from some taxes in several forms and conditions. In spite of these exemption, it can be said that the most sufferieg tax is the corporate income tax. Problems come across by cooperatives are not just ones caused by taxes. Legistations, educations, financing, head organisation and deficiency in inspections could be said. In order to stronghten the cooperatives, which is fundamental for being organized of producers, it necessary to rearrange all cooperaives activities with one laur and exemption against corporate income taxes; particulary dealing with cooperatives law once again