Aşı Reddini/Kararsızlığını/Karşıtlığını Etkileyen Faktörleri Belirlemeye Yönelik Yapılan Çalışmaların Sistematik Derlemesi

Bu araştırma Türkiye’de aşı reddini/kararsızlığını/karşıtlığını etkileyen faktörleri belirlemek için yapılan çalışmaların sistematik olarak analizlerinin yapılması amaçlanmıştır. Bu amaçtan hareketle Ocak 2009-Ocak 2018 tarihleri arasında ULAKBİM, Google Akademik, Ulusal Tez Merkezi ve EBSCO dizinlerinin/veri tabanlarının üzerinden tarama gerçekleştirilmiştir. Tarama sonucunda toplamda 8 çalışma belirlenen kriteri sağladığı için çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırma literatürde yapılan araştırmaların geriye dönük olarak taranması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ikincil veriler kullanılmıştır. Sistematik derlemelerin hazırlanmasında izlenen PRISMA metodu takip edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Türkiye’de aşılar hakkında bilgilerin yüksek oranlarda internet sitelerinden veya sosyal medyadan sağlandığı, sağlık merkezlerinden bilgi sağlama oranlarının düşük olduğu ve aşılama önündeki en büyük engelin konu ile ilgili bilgisizlik olduğu görülmüştür. İnternet sitelerinde veya sosyal medyada sunulan bilgilerin daha doğru ve aşılamayı destekler nitelikle olabilmesi için sağlık çalışanların bu platformlarda daha aktif olmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Aşı Aşı reddi Aşı kararsızlığı Aşı karşıtlığı Sistematik derleme

Systematic Review of Studies to Determine Factors Affecting Vaccine Rejection / Instability / Contrast

This research study to determine the factors affecting vaccine rejection/indecision/contrast in Turkey were intended to be done systematically analysed. For this purpose, between January 2009 and January 2018, ULAKBİM, Google Scholar, National Thesis Centre and EBSCO directories / databases were searched. As a result of the screening, a total of 8 studies were included in the study because they met the specified criteria. The research was conducted retrospectively in the literature. Secondary data were used in the study. PRISMA method was followed in the preparation of systematic reviews. According to the findings, the information about vaccinations in Turkey at high rates as provided by the social media website, with low rates provide information from health centres and in front of vaccination has been shown to be ignorance about the biggest obstacle of the subject. It is thought that health workers should be more active on these platforms in order to provide more accurate and support vaccination information provided on websites or social media.

Keywords:

Vaccine, Vaccine rejection, Vaccine instability, Vaccine contrast Systematic review,

PDF

___

Akdeniz M, Kavukcu H. (2016). Aşılama ve Aşıların Tarihçesi. Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi.8(2):11-28.
Arıcan MD. (2019). Sağlık Çalışanları Arasında Aşılanmaya Genel Bakış, Aşı Kabulü ve Reddini Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri Üniversitesi İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği. Uzmanlık Tezi. İzmir.
Arslan DT, Esatoğlu AE. (2018). Radikal Prostatektomi Maliyetlerini ve Maliyet Etkililiğini İnceleyen Çalışmaların Sistematik Derlemesi, International Journal of Academic Value Studies. 4:(18)143-162.
Badur S. (2011). Aşı Karşıtı Gruplar ve Aşılara Karşı Yapılan Haksız Suçlamalar. ANKEM Dergisi. 25(2):82-86.
Bazin H. (2011). Pasteur and the Birth of Vaccines Made in the Laboratory. İçinde: History of Vaccine Development ed.
Plotkin SA. Springer Science+Business Media, LLC 2011, London. 33-46.
Çapanoğlu E. (2018). Sağlık Çalışanı ve Ebeveyn Perspektifinden Çocukluk Çağı Aşıların Reddi Niteliksel Bir Araştırma.
Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Godlee F, Smith J, Marcovitch H. (2011). Wakefields Article Linking MMR Vaccine And Autism Was Fraudulent. BMJ, 342: 7452.
Hazır E. (2018). 0-24 Aylık Bebek/Çocukların Ebeveynlerinin Aşı Red Sıklığı ve Nedenleri. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Higgins JP, Green S. (2011). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. John Wiley.Sons.
İneli BU. (2016). 18 Yaş Üstü Erişkinlerin, Erişkin Aşıları Konusundaki Bilgi, Tutum ve Görüşleri İle Aşı Yaptırma Oranlarının Değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. Antalya.
Jenner F. (2011). Smallpox Eradication, The Vindication of Jenner’s Prophesy, İçinde: History of Vaccine Development ed. Plotkin SA. Springer Science+Business Media, LLC. London PP. 27-32
Kader Ç. (2019). Aşı Karşıtlığı: Aşı Kararsızlığı ve Aşı Reddi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 4(3):377-88.
Kutlu R. (2017). Çocukluk Çağı Aşıları. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics. 8(5):311-318.
Liberati A, Altman GD, Tetzlaff J, Mulrow C, Gotzsche PC, Loanidis J, Clarke M, Devereaux P, Kleijen J, Moher D. (2009). The Prısma Statement for Reporting Systematic Reviews and MetaAnalyses Of Studies that Evaluate Healtcare Interventions: Explantion and Elaboration, Ann Intern Med. 15(4): 65-94.
Lunny C, Brennan SE, McDonald S, Mc Kenzie JE. (2016). Evidence map of studies evaluating methods for conducting, interpreting and reporting overviews of systematic reviews of interventions: rationale and design. Systematic Reviews. 5(1):1-8.
MacDonald NE. (2015). The SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. Vaccine Hesitancy: Definition, Scope and Determinants, Vaccine. 33:4161-4164.
Medimagazin, (2016). İkiz Bebeklerine Aşı Yaptırmayan Savcının İkinci Hukuk Zaferi!. Erişim Adresi: https://www.medimagazin.com.tr/hekim/hukuk-etik/tr-ikizbebeklerine-asi-yaptirmayan-savcinin-ikinci-hukuk-zaferi-2- 17-70130.html, Erişim Tarihi: 13.11.2019.
Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG, the PRISMA Group. (2009). Reprint preferred reporting items for systematic reviews and metaanalyses: The PRISMA Statement. Physical Therapy. 89(9):873-880.
Oğuzöncül AF, Dartılmak T, Deveci E. (2019). Aşı Standına Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aşı Hakkındaki Bilgi ve Tutumlarının İrdelenmesi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 4(3):287-293.
Özata Z, Kapusuz S. (2019). Aşı Kararsızlığı ve Aşı Reddi Konusuna Sosyal Pazarlama Bakış Açısından Çözüm Önerileri. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 20(1):65-83.
SAGE (2014). Report of the SAGE Working Group on vaccine hesitancy. Erişim adresi:http://www.who.int/immunization /sage/meetings/2014/october/1_Report_WORKING_GROU P_vaccine_hesitancy_final.pdf, Erişim Tarihi: 13.11.2019.
Sarıgül B. (2019). Aile Hekimliğine Başvuran Bireylerin Aşı Hakkındaki Davranış, Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. Çanakkale.
Spier RE. (2001). Perception Of Risk Of Vaccine Adverse Events: A Historical Perspective. Vaccine, 20: 78–84.
Stern AM, Markel H. (2005). The History Of Vaccines And Immunization: Familiar Patterns. New Challenges. Health Affairs. 24(3):611-621.
Türkay M, Ay EG, Aktekin MR. (2017). Antalya İlinde Seçilmiş Bir Grupta Aşı Karşıtı Olma Durumu. Akdeniz Tıp Dergisi.2:107-112.
Üzüm Ö, Eliaçık K, Hortu Örsdemir H, Karadağ Öncel E. (2019). Ebeveynlerin aşı yaklaşımlarını etkileyen faktörler: Bir eğitim araştırma hastanesine ilişkin değerlendirme. J Pediatr Inf. 13(3):144-149.
Victor L. (2008). Systematic reviewing. Social Research Update, 54(1):1-4.
Wolfe RM, Sharp LK. (2002). Antivaccinationists past and present. Brit Med J. 325(7361): 430-432.

Türk Akademik Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi-Cover

ISSN: 2667-4491
Başlangıç: 2018
Yayıncı: Hüdaverdi BİRCAN

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

Bankacılık Sektöründe Çalışan Personellerin Finansal Okuryazarlık Düzeyinin Belirlenmesi: Sivas İli Örneği

Factors Influencing Food Expenditure Patterns Among HIV/AIDS Affected Households in Lagos State of Nigeria.

Life Goal as Prediction of Social Appearance Anxiety Among University Students

Aşı Reddini/Kararsızlığını/Karşıtlığını Etkileyen Faktörleri Belirlemeye Yönelik Yapılan Çalışmaların Sistematik Derlemesi

Üniversite Öğrencilerinde Etkileşim Kaygısının Yordayıcısı Olarak Yaşam Becerileri