Tarihi Dönemler İçinde Niğde Kentinin Fiziki ve Kültürel Şekillenişine Genel Bir Bakış

Geçmişte yaşamış tüm toplumlar yerleşik hayata geçecekleri bölgeleri belirlerken bir takım doğal unsurları göz önünde bulundurmuşlardır. Bölgedeki toprak varlığı, su varlığı, orman varlığı, hava şartları, hayvancılığa imkan sağlaması, saldırılara karşı güvenli olması, ticaret yollarına ve önemli kavşaklara yakın olması gibi özellikler bölgede yapılacak yerleşmenin sınırlarını ve ana geçim kaynağını belirlemektedir. Yerleşim yeri olarak seçilen bu bölge yerleşen toplumun taşıdığı kültürel değerlerle zamanla şekillenmektedir. Bu bağlamda genel görünüşünü, demografik yapısı ve ekonomik durumu zamanla değişen yerleşimlerin canlı dinamikler olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir. Bir yerleşimin şekillenmesini etkileyen unsurlar arasında yerleşimin içinde bulunduğu fiziki coğrafya, var olan ekolojik özellikler ve yerleşimde bulunan toplumun taşıdığı kültürel değerler ilk sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmanın konusu olan Niğde kenti dağların arasında kalan korunaklı coğrafyası, ekolojik ve jeolojik özellikleri, önemli ulaşım akslarına olan yakınlığı nedeniyle geçmişten günümüze yerleşim bölgesi olarak seçilmiş bir bölgedir. Niğde kenti Anadolu Yarımadası’nın İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Kapadokya Bölgesi olarak adlandırılan ve tarihte birçok kültüre ev sahipliği yapmış tarihi bir kenttir. Bu çalışmanın amacı tarihi dönemler içinde Niğde kentinin fiziki ve kültürel şekillenişini genel hatlarıyla ele almaktır.

An Overview of The Physical And Cultural Shaping of Nigde City In Historical Periods

All societies that have lived in the past have taken into consideration a number of natural factors in determining the regions in which they will settle. The presence of soil, water, forest, weather conditions, livestock breeding, being safe from attacks, being close to trade routes and important intersections determine the boundaries of the settlement and the main source of livelihood in the region. This region which has been selected as a settlement, has been shaped by the cultural values of the settled society. In this context, it should be accepted that settlements whose general appearance, demographic structure and economic situation change over time are vivid dynamics. Among the factors affecting the shaping of a settlement are the physical geography in which the settlement is located, the existing ecological characteristics and the cultural values of the society in the settlement. The city of Niğde, which is the subject of this study, is a region chosen from the past to the present day due to its sheltered geography, ecological and geological features and proximity to important transportation axes. The city of Niğde is a historical city called Cappadocia which is located in the Central Anatolia Region of the Anatolian Peninsula and has been home to many cultures in history. The aim of this study is to examine the physical and cultural shaping of Niğde city in historical periods.

___

  • Akbulut, G. (2009). Sivas Şehri’nin Tarihi Coğrafyası, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 35(2), 212-222.
  • Altuner, H. (2013). Geleneksel Niğde Evleri Giriş Düzenlemeleri, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8, 1643-1670.
  • Hüseyiniklioğlu, A. ve Arslan, A. (2009). 16. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Niğde Kazası Yerleşme Merkezlerinin Tespiti, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 299-314.
  • Kara, M. (2012). Kentler Açısından Mekânın Toplumsallığı ve Yer İsimlerinin Siyasal Yapıya Göre Değişimi: Niğde Örneği, Journal of World of Turks, 4(1), 149-163.
  • Niğde Bin Yıllık Harita, (2008). T.C Niğde Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, ISBN 978-975-585-927-5, Niğde.
  • Oflaz, M. (2007). Türkiye Diyanet Vakfı, İslam Araştırmaları Merkezi, İslam Ansiklopedisi, (33), 92.
  • Orman ve Su İşleri Bakanlığı, (2013). Niğde Turizminin Çeşitlendirilmesine Yönelik Eko Turizm Eylem Planı 2013-2023, Orman ve Su İşleri Bakanlığı 7. Bölge Müdürlüğü Niğde Şube Müdürlüğü. Niğde.
  • Özdaş, G. (2007). Modernleşme Sürecinde Niğde’de Mimari Çevre ve Kentsel Dönüşümler, Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Kayseri.
  • Sevinç, F. (2008). Hititlerin Anadolu’da Kurdukları Ekonomik ve Sosyal Sistem, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 11-32.
  • Toroğlu, E. ve Ceylan, S. (2013). Niğde Yöresi Kaplıca, İçmece ve Doğal Mineralli Suları, Sorunlar ve Öneriler, Eastern Geographical Review, (30), 47-70.