Melanin, hayvan ve bitki aleminde yaygın olarak bulunan, kinon ve hidrokinon monomer-lerinden oluşmuş bir polimerdir. Hayvanlarda pigmentasyon işlevinden başka, çeşitli ilaç ve kimyasal maddeleri kendisine bağlamaktadır. Melanin bu şekilde zararlı maddeleri absorbe etmekte ve sonradan toksik olmayan konsantrasyonlarda yavaş olarak etrafa bırakarak, hem pigment hücrelerini hem de çevre dokuları korumaktadır. Diğer yandan, yüksek miktarda zararlı kimyasal birikimi, melanin içeren hücrelerde ve çevre dokularda hasara yol açmaktadır. Örneğin gözde ve iç kulakta bulunan pigment hücreleri, duyu hücrelerine yakın yerleşmiş ve melanine bağlanma bazı oküler ve iç kulak lezyonlarının gelişmesinde önemli bir faktör olabilmektedir. Beyinde ise, çeşitli nörotoksik ajanların ekstrapiramidal sistemdeki sinir hücre-lerinde bulunan nöromelanine bağlanması, parkinsonizm ve tardiv diskinezi gelişimine neden olmaktadır. Ayrıca, hayvanların pigment hücrelerinde biriken bazı karsinojenik bileşiklerin malign melanoma gelişimine de neden olduğu düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Melanin, kimyasal maddeler, toksisite

Melanin is a polymer of quinone and hydroquinone monomer units found throughout the animal and plant kingdoms. In addition to its function in pigmentation, melanin also binds various drugs and chemicals in animals. With this function, melanin protects the pigmented cells and adjacent tissues by absorbing harmful substances, which then are slowly released in nontoxic concentrations. Long-term exposure, on the other hand, builds up high levels of noxious chemicals, stored on the melanin, which ultimately causes degeneration in the melanin-containing cells, and secondary lesions in surrounding tissues. In the eye and in the inner ear, the pigmented cells are located close to the receptor cells, and melanin binding may be an important factor in the development of some ocular and inner ear lesions. In the brain, neuromelanin is present in nerve cells in the extrapyramidal system, and melanin affinity of certain neurotoxic agents may be involved in the development of parkinsonism and tardive dyskinesia. There also seems to be a correlation between the induction of melanoma and melanin affinity of carcinogenic compounds found in the pigment cells of animals. Key words: Melanin, chemicals, toxicity