BURDUR İLİ ARKEOLOJİ TURİZMİ (ARKEO-TURİZM) POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Akdeniz bölgesinde yer alan Burdur ili Salda Gölü gibi doğal güzellikleri ve arkeolojik miraslarıyla öne çıkmaktadır. Araştırmanın amacı, Burdur ilinin arkeolojik turizm arzını ve talebini ortaya koymaktır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden arşiv/doküman taraması tekniğine dayanmaktadır. Burdur ili UNESCO Geçici Dünya Mirası Listesindeki Sagalassos, Kibrya ve diğer 22 antik kenti ile önemli bir potansiyele sahiptir. 2021 yılında antik kentleri (Sagalassos, Kibrya, Kremna) ve müzeleri (Burdur Arkeoloji ve Doğa Tarihi) 103.797 turist ziyaret etmiş ve 1.042.302,00 ₺ gelir elde edilmiştir. Ülkemizdeki “Arkeo Köy ve Arkeo Park” uygulamaları Burdur’daki arkeoloji turizm alanlarında uygulanabilir. Böylece yeni turistik ürünler ortaya çıkarılabilir ve gelir miktarı artırılabilir.

A STUDY ON THE POTENTIAL OF ARCHAEOLOGICAL TOURISM (ARCHEO-TOURISM) IN BURDUR PROVINCE

Burdur province, located in the Mediterranean region, stands out with its natural beauties such as Salda Lakeand archaeological heritage. Aim of this research to reveal the archaeological tourism supply and demand of Burdur province. Documentation scanning method, which is a qualitative research method, was used in the research and literature was reviewed. Burdur province has an important potential with Sagalassos, Kibrya and 22 other ancient cities that have been added to the archaeological tourism in the UNESCO Temporary World Heritage List. In 2021, 103.797 tourist visit ancient cities (Sagalassos, Kibyra, Kremna) and muzeums (Burdur Archeological Museum and Natural History Museum) and earn income 1.042.302,0 ₺. Based on the 'Archeo Village, Archeo Park' practices seen in different provinces of our country, by integrating the archeology tourism areas, which are found in large numbers in Burdur province, into modern life, new touristic products can be created and the amount of income can be increased.

___

  • Afkhami, B. (2021). Archaeological tourism; characteristics and functions, Journal of Historical Archaeology & Anthropological Sciences, 6(2), 57-60
  • Akay, B. (2020). Examining The Rural Tourism Experiences of Tourists In Emerging Rural Tourism Destination: Burdur Province, Turkey. GeoJournal of Tourism and Geosites. 29(2), 534-544.
  • Akay, B. , Tokatlı, C. & Aksoy, M. (2017). Kırklareli Ve Edirne İllerine Yönelik Bir Turizm Potansiyeli Değerlendirme Çalışması, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,1 (1) , 89-102 .
  • Aladağ, B. (2020). Kibyra Antik Kenti’nden 2013-2018 Yılları Arasında Çıkarılan İnsan İskeletlerinin Paleoantropolojik Analizi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Alawer, A. (2018) The role of Geographical Information Systems (GIS) in archaeological tourism assessment and development in Najran, Saudi Arabia (Unpublished Doctoral Thesis), University of Southampton, UK.
  • Atayeter, Y., Kanten, S. ve Kanten, P. (2013). Burdur İlinin Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi ve Rekabet Analizi, Isparta: Fakülte Kitabevi Yayınları.
  • Aydın, A. & Gencür, A. (2015). Türkiye’nin Turizm Arzı, Piyasa Yapısı ve Global Riskler: Keşifsel Bir Yaklaşım . Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi , 2 (2)
  • Baram, U. (2008). Tourism And Archaeology. Encyclopedia of Archaeology, 2131–2134. doi:10.1016/b978-012373962-9.00416-7.
  • Birinci, S., Kaymaz, Ç. K., & Camcı, A. (2018). Göbekli Tepe’nin Arkeolojik Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi (Şanlıurfa), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,22(3),1351-1367.
  • Boyacıoğlu, Z. E. (2018). Edirne’deki Konaklama İşletmelerinin Turizm Arz Kapasitesinin Belirlenmesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 273-295
  • Bozkurt, İ. (2022). Sürdürülebilir Turizm Bakış Açısıyla Talebin Yönetilmesinde Taşıma Kapasitelerinin Hesaplanması ve Pazarlamama Çerçevesinde İncelenmesi. Kapadokya Örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Burdur İl Kültür Turizm Müdürlüğü (2022a). ‘Burdur İli Ziyaretçi İstatistikleri’ Burdur İl Kültür Turizm Müdürlüğü Envanteri
  • Burdur İl Kültür Turizm Müdürlüğü (2022b). ‘Müze ve Ören yerlerine ait istatistikler’ https://burdur.ktb.gov.tr/Eklenti/70451,burdur-il-kultur-ve-turizm-istatistikleri-genelpdf.pdf?
  • Burdur Valiliği, (2022). İdari Yapı ve Nüfus, http://www.burdur.gov.tr/idari-yapi-ve-nufus.
  • Doğaner, S. (2013). Türkiye Kültür Turizmi, İstanbul: Doğu Kitabevi.
  • Durukan, A. (2022). Kremna'dan Bir Kadın Torsosu, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 1 (53) , 96-107
  • Ekinci, H. A. (2005). Burdur İl Sınırları İçerisinde Yapılmış Olan Kazılar ve Araştırmalar, 1. Burdur Sempozyumu Bildiriler Kitabı (16-19 Kasım 2005), Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 661-670
  • Erdoğan, H. A. (2020). Arkeolojik Kültür Varlıkları Turizmi Arkeoturizm Planlamasında Arkeolog Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 343-351 .
  • Erdoğan, H. A. (2021). A Key to Various Opportunities for the Development in Culture, Economy and Integration in Asia Minor: A Successful Archaeotourism Planning, Journal of Yasar University, 16, 30-39.
  • Erdoğan, H. A., (2022). Archaeological Tourism (Archacotourism), in Buhalis, D., (ed), Encyclopedia of Tourism Management and Marketing, Edward Elgar Publishing, Cheltenham.
  • Gautam, S. (2019). Archaeotourism in the Western Himalayas Scope and Challenges. Speaking Archaeologically II, 7-14.
  • Gökçe, F. (2006). Yerel Destinasyonlarda Turizm Potansiyelinin Belirlenmesinde SWOT Analizi Tekniği: Giresun Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • İnce, O., Uçan, H. A., & Oktar, B. (2023). Mars’dan Dünya’ya Olası Antik Yaşamın İzleri: Salda Gölü Mikrobiyal Ekolojisi ve Korunması Üzerine Değerlendirme. Çevre, Şehir ve İklim Dergisi. 2(3), 116-130.
  • Kasaroğlu, K. (2021). Ulusal Yazılı Medyada Salda Gölü’nün Son Şans Turizmi Destinasyonu Olarak Değerlendirilmesi, International Journal of Contemporary Tourism Research, 5(Özel Sayı), 19-37.
  • Kersel, M. & Rowan, Y. (2012). Beautiful, Good, Important and Special: Cultural Heritage, Archaeology, Tourism and the Miniature in the Holy Land, Heritage & Society, 5(2), 199-220, DOI: 10.1179/hso.2012.5.2.199.
  • Kılıç, S. & Demir, S. (2017). Turizm Pazarlamasında Yerli Turistlerin Turizm Talebini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Sinop İli Örneği, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1) , 71-98, DOI: 10.17218/hititsosbil.330887.
  • Kozak, M. (2018). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, (2022a). Burdur Müze Müdürlüğü, https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-44075/burdur-muze-mudurlugu.html.
  • Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, (2022b). Burdur Doğa Tarihi Müzesi, https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-159112/burdur-doga-tarihi-muzesi.html.
  • Lambert, C. M. H. (2015). When Archeolohy Recues Tourism: The Case of Bocana del Rio Copalita, Tuatulco, Oaxaca, Mexico, Pasos- Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 13(5), 1095-1112.
  • Lawrence, N. K., Kreiner, N. C. & Israeli, Y. (2020). The future of the past: Sustainable management of archaeological tourist sites – The Case study of Israel, Tourism Management Perpectives, 35, DOI: 10.1016/j.tmp.2020.100700.
  • Li, H. & Qian, Z. (2017) Archaeological heritage tourism in China: the case of the Daming Palace from the tourists' perspective, Journal of Heritage Tourism, 12(4), 380-393, DOI: 10.1080/1743873X.2016.1208205.
  • Lopez, D. O. & Moreno, Y. C. (2018). Is Archeo-tourism on the up? Reflections on archeolohical tourism in present-day Spain, Pasos- Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 16(3), 599-615 DOI: 10.25145/j.pasos.2018.16.044
  • Mantazo, F. (2007) Archaeological Tourism: Diagnosis and Analysis od the Archeotourism Product, Pasos- Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 5(1), 99-109 DOI: 10.25145/j.pasos.2007.05.008
  • Metin, H. (2016). Kremna Ve Çevresi Yüzey Araştırması 2015 Sonuç Raporu, https://www.ttk.gov.tr/wp-content/uploads/2016/11/12-Kremna.pdf.
  • Mortensen, L. (2014). Branding Copán: valuing cultural distinction in an archaeological tourism destination, Journal of Tourism and Cultural Change, 12:3, 237-252, DOI: 10.1080/14766825.2014.939392.
  • Murwanto, H. & Purwoarminta, A. (2019). The Ancient Borobudur Lake, History and ITs Evidences to Develop Geo-archeotourism in Indonesia, Indonesian Journal of Geosciense 6(1), 103-113, DOI: 10.17014/ijog.6.1.103-113
  • Ongun, U., Sop, S. A., Yeşiltaş, M., & Sarıca, Ö. (2018). Lavanta Bahçelerinin Kırsal Turizm Ürünü Olarak Değerlendirilmesi: Burdur İli Örneği, 2. Uluslararası Kırsal Turizm ve Gelişimi Kongresi, 10-13 Mayıs 2018, Bodrum, Muğla.
  • Ortea, J. F. (2018). Quantitave analysis of the impact of archaeological tourism in Spain, INvestigaciones Turispticas, (14), 87-108
  • Özbilen, S. (2020). Arkeoloji; Geçmiş, Zaman ve Kuram, OANNES - Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 41-65.
  • Özşahin, E. & Yılmaz, K. (2015). Asi Nehri Deltasının (Hatay) Arkeolojik Turizm Potansiyelinin Coğrafi Açıdan Değerlendirilmesi, International Journal of Social Science, 34, 83-101.
  • Özüdoğru, Ş. & Dündar, E. (2007). Kibyra Geç Roma – Erken Doğu Roma Dönemi Mühürlü Unguentariumları, OLBA, 15, 145-178.
  • Özüdoğru, Ş. (2018). Geç Antikçağ’da Kibyra. CEDRUS, 6, 13-64.
  • Pacifico, D. & Vogel, M. (2012). Archaeological sites, modern communities and tourism, Annals of Tourism Research, 39(3), 1588-1611.
  • Ramsey, D. & Everitt, J. (2008). If you dig it, they will come!: Archaeology heritage sites and tourism development in Belize, Central America. Toursim Management, 23(5), 909-916.
  • Rodriguez, M. & Perez, LM. (2022). Incentives and constraints for archeological tourism: a case study in Spain, Current Issues in Tourism, 25(8), 1185-1191 DOI: https://doi.org/10.1080/13683500.2021.1902287
  • Ross, D., Saxena, G., Correia, F. & Deutz, P. (2017). Archaeological tourism: A creative Approach. Annals of Tourism Research, 67, 37-47
  • Savery, H. (2004). The management and marketing of jamaica's past: Archaeology and heritage tourism (Unpublished master thesis), Arts in Anthropology, Graduate School of Binghamton University, State University of New York.
  • Solmaz, C. (2014). Yerel Halkın Yöre Turizmi Hakkındaki Düşüncelerinin Ortaya Çıkartılması: Burdur Örneği – Determining Local People's Aspect Of Tourism: A Research In Burdur, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (10) , 90-105.
  • Sop, S. A. , Yeşiltaş, M. & Soslu, S. (2019). Fiziksel Çevrenin Müze Ziyaretçileri Üzerine Etkisi: Burdur Müzesi Örneği . MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi , 8 (4) , 3889-3910 . DOI: 10.33206/mjss.518605.
  • Soslu, S. (2021). Kremna Antik Kenti Savunma Sistemleri Cilt I, Doktora Tezi, T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Şahin, D. (2019). Arkeoloji Ve Sanat Tarihi Nerede Başlamalı, Nerede Bitmelidir? Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8 (4), 2399-2410.
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2023a). Burdur Müzesi, https://muze.gov.tr/muze-detay?sectionId=BUR01&distId=MRK.
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2023b). Burdur Doğa Tarihi Müzesi, https://muze.gov.tr/muze-detay?sectionId=DTM01&distId=MRK.
  • Talloen, P., Uytterhoeven, I., Haciguzeller, P. & Cleymans, S. (2019). Sagalassos’ta 2017 kazıları, restorasyon çalışmaları ve malzeme etütleri, in 40. Kazı Sonuçları Toplantısı 2. CİLT, Ankara, 485-506.
  • Tozkoparan. U., Elibol, A. & Gürlek, M. (2021). Her Yönü İle Burdur 2021 İl Yıllığı, İçinde; Burdur’da Turizm (Editör: Kılınç, M.), Burdur Valiliği, s:441-479.
  • Tuncer, B. & Bulut, İ. (2019). Arkeo-Turizm Potansiyeli Açısından Çatalhöyük, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 278-292.
  • Türk Dil Kurumu, (2022). Kültür, https://sozluk.gov.tr.
  • Türkiye İstatistik Kurumu, (2022). İl ve İlçeler Nüfusu, www.tuik.gov.tr/indir/duyuru/favori_raporlar.xlsx.
  • Türkiye Kültür Portalı, (2022). Kibyra Antik Kenti – Burdur, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/burdur/gezilecekyer/kibyra-antik-kenti.
  • Vanhaverbeke, H. (2010). Sagalassos Arkeolojik Kazılarının Turizm Açısından Değerlendirilmesi’. (Ed.) Tanır, M. Geçmişten Geleceğe Burdur Halk Kültürü ve Turizm Sempozyumu (2. Burdur Sempozyumu). ss. 101-105
  • Walker, C. (2005). Archaeological Tourism: Looking for Answers along Mexico's Maya Riviera. NAPA Bulletin, 23, 60-76.
  • Willems, A. & Dunning, C. (2015). Solving the puzzle – the characteristics of archaeological tourism, In: Crossing Borders And Connecting People In Archaeological Heritage Management. Editors: Monique H., Dries, Sjoerd J., Linde & Strecker, A.), Leiden: Sidestone Press, s: 68-71.