Murat APAYDIN, Zafer KARTALOĞLU, Erkan BOZKANAT, Faruk ÇİFTÇİ, Ahmet İLVAN, Ergun TOZKOPARAN, Ömer DENİZ, Hayati BİLGİÇ, Ogün SEZER

İstanbul il merkezindeki bir askeri okulda tüberkülin cilt testi taraması

Yüksek tüberküloz (Tbc)’lu hasta insidansına sahip olduğu bilinen bir askeri okulda, tüberkülin cilt testi (TCT) yaparak, yıllık infeksiyon risk oranı (YİRO)’nı, Tbc infeksiyon prevalansını ve sınıflara göre dağılımını çıkararak, bu yüksek insidansın nedenlerini araştırmaktır. Çalışmamız Tbc infeksiyonu hakkında yapılmış kesitsel bir epidemiyolojik çalışmadır. Okuldaki öğrencilerin çoğunluğunun katılımıyla (tüm öğrencilerin %94.4’ü) TCT taraması yapıldı. Her öğrenciye 5 TÜ PPD yapıldı, 72 saat sonra endürasyon çapı ölçülerek sonuçlar değerlendirildi. Negatif reaksiyonlarda on gün sonra test tekrarlandı. Öğrencilerin yaş, cinsiyet, BCG skar sayısı, sigara kullanımı ve son beş yıldır oturduğu yer kaydedildi. BCG’lilerde 15 mm ve üzeri, BCG’sizlerde 10 mm ve üzeri endürasyonlar pozitif sonuç olarak kabul edildi. Taramaya katılan her öğrenciye akciğer grafisi çekildi. Yapılan test ve ölçümler sonucunda infeksiyon prevalansı ve YİRO hesaplandı. Çalışmaya alınan 948 öğrenciden, 917 (%96.7)’si erkek, 31 (%3.3)’i kızdı. Tüm okulun yaş ortalaması 19.72 ± 1.25, TCT ortalaması 12.79 ± 5.96 mm olarak saptandı. BCG skar sayısına göre öğrenci sayısı, tüm öğrenciler arasındaki yüzde olarak oranları ve TCT ortalamaları şöyleydi: BCG’siz 70 (%7.3) kişi 8.41 ± 7.87 mm, BCG bir skar 393 (%41.4) kişi 11.94 ± 6.26 mm, BCG iki skar 343 (%36.1) kişi 13.74 ± 5.12 mm, BCG üç skar ve fazlası 142 (%14.9) kişi 14.97 ± 4.11 mm. BCG’siz öğrencilerdeki TCT pozitiflik oranı %50 bulundu. Tüm okulun Tbc infeksiyon prevalansı %46, YİRO %3.44 olarak saptandı. Çalışmamızda, BCG skar sayısı arttıkça TCT endürasyon çapının arttığını, aşısız öğrenci oranının, ülkemizdeki aynı yaş grubu popülasyon ile uyumlu olduğunu, ancak bölgesel dağılımda farklılıklar gösterdiğini, okula yeni başlayan öğrencilerin ilk yıl içinde ciddi anlamda Tbc infeksiyon riskiyle karşılaştığını bulduk. TB açısından riskli topluluklarda, yapılacak yıllık TCT taramaları sonucu; elde edilecek yıllık TCT konversiyonlarından doğrudan hesaplanacak YİRO değerleriyle; o toplulukta TB infeksiyon risklerinin tüm yönleriyle ortaya konabileceği düşüncesindeyiz.

Tuberculin skin test screening in a military school in Istanbul city center

To investigate the reason of high incidence of annual patients with tuberculosis (TB) in a military school previously known by screening tuberculin skin test (TST) and finding out the proportion of annual infection risk (PAIR), the prevalance of TB infection and the distribution for each grades. Our study is a cross-sectional epidemiologic study made about TB infection. TST were screened for all students in the school. 5 TU PPD was injected to every student and after 72 hours, the results were evaluated by measuring the diameter of enduration. Test was repeated after 10 days for negative reactions. Age, sex, the number of BCG wound, smoking and dwelling for last 5 years were asked from the students and their answers were recorded. More than 10 mm enduration for cases who had no BCG and 15 mm enduration for cases who had BCG were accepted positive. Chest roentgenogram was taken for each student enrolled into the study. Infection prevalance and PAIR were calculated after tests and measurements. The total number of students was 948. Of 917 (96.7%) were male and 31 (3.3%) were female. The mean age was 19.72 ± 1.25. The mean of TST was 12.79 ± 5.96 mm for all students. According to the number of BCG scar, the numbers of students, percentage and the mean of TST were like that 70 (7.3%) cases no BCG scar 8.41 ± 7.87 mm, 393 (41.4%) students one BCG scar, 11.94 ± 6.26 mm, 343 (36.1%) cases two BCG scars, 13.74 ± 5.12 mm, 142 (14.9%) students three or more then three scars, 14.97 ± 4.11 mm. In the students who had no BCG, TST positivity was 50%. TB infection prevalance of entire school and PAIR were 46% and 3.44% (respectively). In this study, we found that increased number of BCG wound associated with the increased diameter of TST enduration. The proportion of unvaccinated students was similar to the same age population in our country but it showed differences in the distribution of regions. The students who started first grade had serious TB infection risk in their first school year. We think that PAIR values derived from TST conversions done in high risky community by screening annual TST could show all aspects of TB infection risk in those community.

PDF

___

1. Global TB Control. WHO Report 2004: 1-3.
2. Styblo K. Overview and epidemiological assessment of the current global tuberculosis situation: with an emphasis on tuberculosis control in developing countries. Bull Int Union Tuberc Lung Dis 1988; 63: 39-44.
3. Styblo K, Meijer J, Sutherland L. The transmission of tubercle bacilli. Its trend in a human population. Bull Int Union Tuber 1969; 42: 5-104.
4. Murray CJ, Styblo K, Rouillon A. Tuberculosis in developing countries: burden, intervention and cost. Bull Int Union Tuberc Lung Dis 1990; 65: 1-20.
5. Clancy L, Rieder HL, Enarson DA, Spinaci S. Tuberculosis elimination in the countries of Europe and other in dustrialized countries. Eur Respir J 1991; 4: 1288-95.
6. Bilgiç H. Tüberküloz epidemiyolojisi. In: Kocabaş A (ed). Tüberküloz Kliniği ve Kontrolu. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi, 1991: 401-37.
7. Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H. Türkiye’de tüberkülozun kontrolü için başvuru kitabı, TC Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı, Ankara 2003.
8. Çiftçi F, Tozkoparan E, Deniz Ö ve ark. Türk Silahlı Kuvvetlerinde tüberküloz insidansı. Toraks Derneği 6. Yıllık Kongresi 2003; Bildiri Özetleri MS-484: 123.
9. Özkara Ş, Kılıçaslan Z, Öztürk F ve ark. Bölge verileriyle Türkiye’de tüberküloz. Toraks Dergisi 2002; 3: 178-87.
10. PPD (tüberkülin) araştırması. T.C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı Epidemiyolojik Değerlendirme Şube Müdürlüğü, 1996.
11. Uçan ES, Sevinç C, Abadoğlu Ö ve ark. Tüberkülin testi sonuçlarının yorumlanması ülkemiz standartları ve yeni gereksinimler. Toraks Dergisi 2000; 1: 25-9.
12. Koçoğlu F, Yücel B, Uysal M, Mandı M. BCG’li çocuklar üzerinde yıllık enfeksiyon riski hesaplaması. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1995; 43: 7-12.
13. Kolsuz M, Kıyak O, Metintaş S ve ark. Eskişehir il merkezindeki ilkokullarda tüberkülin deri testi taraması ve test sonucu pozitif olanlarla aile bireylerinin mikrofilm sonuçları. Toraks Dergisi 2002; 3: 296-302.
14. Şakar A, Göktalay T, Dağyıldızı L ve ark. Manisa ilinde okul çağı çocuklarında tüberküloz taraması. Toraks Dergisi 2003; 4: 38-42.
15. Ünlü M, Orman A, Şen T, Cirit M. Afyon il merkezindeki ilköğretim okullarında tüberkülin testi sonuçlarının değerlendirilmesi. Toraks Derneği 6. Yıllık Kongresi 2003; Bildiri Özetleri PS-682: 171.
16. Özşahin S, Akkurt İ, Berk S ve ark. Sivas Verem Savaş Dispanseri’nin on yıllık okul taramalarında tüberkülin testleri sonuçları. Toraks Derneği 6. Yıllık Kongresi 2003; Bildiri Özetleri PS-683: 171.
17. Özlü T, Çan G, Torun P ve ark. Trabzon’daki okul çağı çocuklarında tüberkülin taraması sonuçları. Tüberküloz ve Toraks 1997; 45: 89-93.