ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, AFYONKARAHISAR İLLERİ YÜZEY ARAŞTIRMASI ARKEOLOJİK ENVANTER RAPORU
Çalışma alanı olarak seçilen Eskişehir, Kütahya, Afyonkarahisar illerini kapsayan bölge, İç Anadolu Bölgesi'nin batıya açılan kapısı, doğu ile batıyı birleştiren ana yolların düğüm noktasıdır ve tarihi süreç içinde stratejik önemini daima korumuştur. Klasik Dönem'de Phrygia Epictetos olarak adlandırılan bölge, arkeolojik kazı ve yüzey araştırmalarının verilerine göre tarih öncesi çağlardan itibaren iskan edilmeye başlamıştır. Bölge, özellikle Anadolu'nun güçlü Demir Çağ krallıklarından Frigler’in yerleşmesine sahne olmuştur. Frig yerleşmeleri ve anıtlarının büyük bir bölümü, Dağlık Frigya Bölgesi'nde yoğunlaşmıştır, bu bölgenin dışındaki Frig yerleşmeleri ve kültür kalıntıları hakkında çok fazla bilgi yoktur.2001-2002 araştırma sezonlarında sürdürülen birer aylık yüzey araştırmaları sonucunda taralımızdan saptanan Frig yerleşmeleri ve kaya anıtları, Dağlık Frigya Bölgesi dışında, özellikle Sivrihisar Dağlan ve uzantısı olan A ray i t Dağı çevresinin Frigler için önemli bir yerleşim alanı olduğunu göstermiştir. Araştırmalarımız sırasında bölgede, Frig kültür kalıntılarının yanı sıra Preh is torik çağlardan Orta çağ'a kadar uzanan dönemlere ait çok sayıda kültür kalıntısı da incelenmiş ve belgelenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Frig Yerleşmeleri, Frigya Bölgesi, Frig kaya anıttan, kava lasadları, kaya aharları, kaya nişleri
ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, AFYONKARAHISAR İLLERİ YÜZEY ARAŞTIRMASI ARKEOLOJİK ENVANTER RAPORU
Because of its strategic position in the center of Anatolia, controlling the routes between east and west, the survey area between Eskişehir, Kütahya and Afyo n kara hisar provinces has great importance all through in history. Th e region is called Phrygi a Epic tetos in Classical Period. Th e surface surve y and archaeological excavations have made clear that the region unde r discussion has been settled since Prehistoric times and the Phrygians , one of the most powerful Iron A ge Kingdoms of Anatolia , present the main sell Leo- of the region. Th e major concentration of Phrygian settlements and monu-menl s lies in the Highlands of Phrygia. However, as a consequence of generally low level of survey and archaeological excavation, w e kno w almost nothing about the Phrygians and their cultural remains outside the Highlands in the region. In the course of two one month survey seasons in 2fX l and 2002, we recovered many previously unknow n Phrygian settlements and rock monument s whic h are apparently indicate that the foothills of Sivrihisa r Mountain range is also settled by the Phrygians . Du ring our survey not only the Phrygian cultural remains , but also many cultural remains dating from Prehistoric times to the Middl e Ages have been examined and documented in the exploration area.
Keywords:
Phrygian Settlements , Phrygia n Region, Phrygian rock-monuments , rock facades, rock shrines , rock niches,
___
- CHAPUT , Ernes t 1941, Phrygie, ExptorAtiph Archeologicjue I. Geologic et Geographic Physique, Paris .
- EFE , Tura n 1990, Thre e Earl y Sites in the Vi cinity of Eskişehir: Asmainler, Katili* taş, and Ke s Kaya , Analoiica, 16,31-60.
- EFE , T. 1994, 1993 Yılında Kütahya, Bilecik v e Eskişehir İllerinde Yapılan Yüzey Araştırmaları, XI!. Araş!inim Sonuçlan Toplantısı I, Ankara , 245-266.
- EFE , T. 2000, Kütahya, Bilecik ve Eskişehir İlleri Yüzey Araştırmaları ve Orma n Fidanlığı Kurtarma Kazıları, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, (ed. O . BELLİ), Ankara , 103-109
- HASPELS , C . H . Emfltte 1971, The Highlands of Pfuygitl. Sites and Monuments , I : T h e Text ; 11: Th e Plates, Princeton, N e w Jersey.
- RAMSAY , M . Willia m 1890, Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası, (çev, M . PEKTAŞ), İstanbu l ROLLER , E . Lyım 1999, hi Search of God Mother, The Cult of Anatolian Cybclc, California.
- SEVİN, Veli 2001, Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası S, Ankara .
- SİVAS, Taciser 2003, Eskişehir-Kütahya-Afy on kara hi sar İlleri 2001 Yılı Yüzey Araştırması, 20. Araştırına Sonuçtan Toylanlısı, 2. Cilt, Ankara , 285-298.
- TÜFEKÇİ SİVAS, Taciser 1999, Eskişehir-Afyonkaralüsar-Kütahya SI Sınırları İçindeki Phryg Kaya Anıtlar:, Eskişehir.
- TÜFEKÇİ SİVAS, T. 2001, Ne w Phrygian Rock Cu t Monument s from Western Phrygi a and Observations on their Cult Functions , TVıc Proceedings of the Piftl: Anatolian Iron Ages Colloquium Held at Van, Turkey, 6-10 August 2001 f= V. Anadolu Demir Çağları Sempozyumu Bildirileri Van, 6-10 Ağustos 200ü, (baskıda)
- TÜFEKÇİ SİVAS, T. 2002a, Ne w Phrygian Rock Cu t Monument s from Western Phrvgia , Archaeological Institute of America 703rd. Annual Meeting Abs!- m ts , vol 25, 76-77.
- TÜFEKÇİ SİVAS, T. 2(«12h, Frig Mimari Terra cot t a lan ve Eskişehir Çevresinden Yeni Örnekler, İLUlnslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Eskişehir,.152-157.
- ISSN: 1304-2440
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2003
- Yayıncı: Türkiye Bilimler Akademisi
Sayıdaki Diğer Makaleler
SİNOP-BOYABAT KENTSEL MİMARLIK ENVANTER RAPORU 2002 YILI ÇALIŞMASI
Nadide SEÇKİN, Rabia ÖZAKIN, Ayten ERDEM
KUZEYBATI ANADOLU (AVUNYA) HALI VE EL DOKUMALARI
Aydın UĞURLU, Eşref BÜLENT, Servet Senem UĞURLU
DENİZLİ İLİ ARKEOLOJİK BELGELEME ÇALIŞMALARI ESKİL-ANTİK-SUYOLLARI
N. Orhan BAYKAN, Nesrin BAYKAN, Y. Ersel TANRIÖVER
MERSİN/ATLILAT SADİYE KIRSAL MİMARİ ENVANTER RAPORU
İZMİR KENTSEL KÜLTÜR VARLIKLARI ENVANTER RAPORU
ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, AFYONKARAHISAR İLLERİ YÜZEY ARAŞTIRMASI ARKEOLOJİK ENVANTER RAPORU