SAMSUN ÇIRAKLIK EĞİTİM MERKEZİ’NE DEVAM EDEN ÇIRAKLARIN SOSYODEMOGRAFİK VE ÇALIŞMA YAŞAMI ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Gelişme çağındaki milyonlarca çocuk uygun olmayan koşullarda çalıştırılarak istismar edilmektedir. Bu çalışma, Samsun ili Çıraklık Eğitim Merkezi ÇEM ’nde okuyan ve çalışan çocukların sosyodemografik özelliklerini ve çalışma yaşamına ilişkin bilgilerini ortaya koymak amacıyla planlanmıştır.13.12.2000-09.01.2001 tarihleri arasında yapılan kesitsel tipteki bu çalışmaya, Samsun ili ÇEM’nde okuyan 1.001 çırak alınmıştır. Araştırma grubunu oluşturan bireylerin ıaş ortalaması 16.9 +1.5 ııl olup, %53.2’si ilkokul mezunudur. Çalışmaya başlama ıaşı ve toplam çalışma süresi ortalaması sırasıyla 13.3 +1.6 ve 3.7+1.9 yıldır. Çırakların %62.5’inin asgari ücretten daha düşük, %13.6’sının ise ücret almadan çalıştıkları; okula geldikleri gün hariç olmak üzere haftada ortalama 5.7 +0.6 gün, günde ise 11.0+1.9 saat çalıştıkları saptanmıştır. Çırakların %62.9’u ara sıra, %8.9’u da sürekli fazla mesai yaparken, bunların ancak %24.1’i fazla mesai için ek ücret aldıklarını, %32.9’u halen sigara içtiğini ve %10.0’u da alkol kullandığını belirtmiştir.Çalışan çocukların çalışma nedenleri, sorunları ve çözüm yolları çok boyutludur. Bu nedenle devlet başta olmak üzere, işverenlere, kitle örgütleri ve meslek kuruluşlarına, ailelere ve çocukların kendilerine görevler düştüğünü gösterir niteliktedir.Anahtar sözcükler: Çırak, sosyodemografik özellikler, çalışma koşulları.

Millions of children in grow up period who areworking in inappropriate conditions are abused.This study was aimed to determine the socio-demographic features and work conditions of children attended to Apprenticeship Training Center inSamsun province center.A cross-sectional study was conducted between 13.12.2000 and 09.01.2001 and 1.001 apprentices participated to the study. In the study groupmean age, beginning to work age and working period were 16.9+1.5, 13.3+1.6 and 3.7+1.9 years,respectively. Of the apprentices, %53.2 percentwere primary school graduate and while 62.5% were working for a salary under minimum wage,13.6% were not receiving any salary. The apprentices were working for a mean of 11.0+0.9 hours ofdaily and 5.7+0.6 days weekly. While 8.9% of apprentices were working overtime only 24.1% ofthem were receiving extra salary. Of the apprentices, 32.9% were smokers and 10.0% were drinkingalcohol daily. Reasons, lead the children to work, workingproblems and their solutions are multidimensional, so it’s thought that the government, non-governmental organizations, employers, professionalassociations, families and children should try tosolve these problems all together