GÜLENDAM KARADAĞ, Neriman AYDIN, Hülya KAYAASLAN

Gaziantep Üniversitesi tıp ve hemşirelik bölümünde okuyan öğrencilerin besin güvenliğine ilişkin duyarlılık ve görüşleri

AMAÇ: Besin güvenliği; besin maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşma etmeninden uzak olarak tüketime hazır olmasıdır. Besin kaynaklı hastalıklar büyüyen bir halk sağlığı sorunu olmaktadır. Araştırmamız, Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümünde okuyan öğrencilerin besin güvenliğine ilişkin görüşlerini ve duyarlılıklarını belirlemek amacıyla yapılmış tanımlayıcı bir çalışmadır. YÖNTEM: Araştırma 08-26 Mart 2010 tarihleri arasında Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümünde okuyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 175 öğrenci arasında yapılmıştır. Araştırmaya başlamadan öğrencilerden sözlü izin alınmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür taranarak 20 sorudan oluşturulan anket formu kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 11.0 programında ki-kare ve student t testi analizi kullanılmıştır. BULGULAR: Öğrencilerin %62,9’u 18-20 yaş arasındadır. Öğrencilerin %56,0’ının besin güvenliği ile ilgilendiği, %50,9’unun tükettiği besinleri güvenli bulmadığı, %41,7’sinin besin alışverişi yaparken besinin organik olması, markası ve besleyici değerine dikkat ettiği saptandı. Öğrencilerin tümümün besin tüketiminde güvenilir olması (%100), %60,0’ının besleyici değerini önemsediklerini, alışveriş yaparken besin maddelerinin ambalajlarında %58,3’ünün son kullanma tarihi, %41,8’inin markasına dikkat ettiklerini ifade ettiği belirlendi. Öğrencilerin “besin katkı maddeleri kanser yapıcıdır” ifadesine %70,9, oranında “evet”; “E kodlu katkı maddeleri sağlığa zararlı değildir” ifadesine %66,3 oranında “fikrim yok”, “tüm besin katkı maddeleri insan sağlığı için zararlıdır” ifadesine ise %55,4 oranında “hayır” diye ifade ettiği belirlendi. Öğrencilerin “bozulduğundan şüphe edilen besinler ve yemekler atılmalıdır” ifadesine %92,6 oranında “katılıyorum” dediği belirlendi. SONUÇ: Hemşirelik öğrencilerinin tıp öğrencilerine göre anlamlı şekilde besin güvenliği ile ilgilendikleri, öğrencilerin yaşadığı yer ile beslenme tarzları arasında anlamlı fark olduğu ve tıp öğrencilerinin besin güvenliği ile ilgili ifadelere daha çok doğru yanıt verdikleri belirlendi (p

Food safety awareness and opinions of the nursing and medical students at Gaziantep University

AIM: Food safety is defined as the prevention of any decay or contamination in food substances until they are ready for consumption. Foodborne diseases are a growing public health problem. Our research was conducted as a descriptive study to determine the food awareness and associated opinions of the students at the Faculty of Medicine and the Nursing Department of the Faculty of Medical Sciences at Gaziantep University. METHOD: The research was conducted with the students at the Faculty of Medicine and the Nursing Department of the Faculty of Medical Sciences at Gaziantep University between 8 March and 26 March 2010 and with 175 students who accepted to participate in the research. Verbal consent was obtained from the students before the initiation of the research. Data were collected by the researchers by face-to-face interview technique and by using a questionnaire of 20 questions which was prepared after a review of literature. Collected data were evaluated by using chi-square and student t-test analysis assessed by SPSS 11.0 program. RESULTS: Approximately 62.9% of the students were between 18-20 years of age. It was determined that 56.0% of the students were interested in food safety, 50.9% did not think that the food they consumed was safe, 41.7% paid attention to brand and nutrition values and whether the food is organic when they do food shopping. All students considered safety as a crucial factor in food consumption (100%), 60.0% paid attention to nutrition values, 58.3% paid attention to the expiry date and 41.8% paid attention to the brand on the package of food substances while shopping. Most of the students responded to the statement “food additives are carcinogen” as “yes” (70.9%); while 66.3% of the students responded as “I have no idea” to the statement “Additives with code E are not harmful to health”, and 55.4% of the students responded as “No” to the statement “all additives are harmful to human health”. It was also determined that 92.6% of the students agreed with the statement “spoiled food and meals should be discarded”. CONCLUSION: It was found that nursing students had a significantly greater interest in food safety

PDF

___

1. Uzunöz M, Büyükbay EO, Bal HSG. Kırsal kadınların gıda güvenliği konusunda bilinç düzeyleri (Tokat İli Örneği). Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2008; 22(2): 35-46.
2. Yılmaz E, Özkan S. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007; 2(6): 87-104.
3. Demirezen E, Coşansu G. Adölesan çağı öğrencilerde beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2005; 14(8): 174-178.
4. Çalıştır B, Dereli F, Eksen M, Aktaş S. Muğla Üniversitesi öğrencilerinin beslenme konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2005; 2(2): 2-8.
5. Özbıçakçı Ş. Beslenme Konusunda Bilgisayar Destekli Eğitim İle Klasik Eğitimin Karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Doktora Tezi, İzmir, 2004.
6. Talas C. Kadınların Besin Güvenliği İle İlgili Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2006.
7. Şık A. İlköğretim Öğrencilerinin Besin Güvenliği Konusundaki Bilgi ve Davranışları. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2009.
8. Sezek F, Kaya E, Doğan S. Üniversite öğrencilerinin genel beslenme alışkanlıkları, katkılı besinler hakkındaki bilgi, görüş ve tutumları. Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2008; 10: 117-134.
9. Ersoy E, Önay D. Tüketicilerin gıda harcamalarına yönelik görüşlerinin bir incelemesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 24: 28-45.
10. Kılıç E, Şanlıer N. Üç kuşak kadınının beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2007; 15(1): 31-44.
11. Göbel P. Yiyecek Hizmeti Veren İşletmeler Ve Tedarikçi Firmalarda Besin Güvenliği Uygulamaları. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2008.
12. İncel ET. Yetişkin tüketicilerin besin güvenliği konusunda bilgi ve davranışları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Programı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2005.
13. Turan T, SS Ceylan, Çetinkaya B, Altundağ S. Meslek lisesi öğrencilerinin obesite sıklığının ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009; 8(1): 5-12.
14. Mazıcıoğlu MM, Öztürk A. Üniversite 3. ve 4. sınıf öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve bunu etkileyen faktörler . Erciyes Tıp Dergisi. 2003; 25(4): 172-178.
15. Güleç M, Yabancı N, Göçgeldi E, Bakır B. Ankara'da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi. 2008; 50: 102-109.
16. Medeiros LC, Hillers VN, Kendall PA, Mason A. Food safety education: what should we be teaching to consumers? Journal of Nutritional Education. 2001; 33(2): 108-113.
17. Haapala I, Probart C. Food safety knowledge, perceptions, and behaviors among middle school students. Journal of Nutrition Education and Behavior. 2004; 36(2): 71-76.
18. Çalışır ZE, Çalışkan D. Gıda katkı maddeleri ve insan sağlığı üzerine etkileri. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi. 2003; 32(3): 207-206.
19. Atman ÜC. Gıda katkı maddeleri ve gıda kontrolü. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004; 13(3): 86-88.
20. Yılmaz E, Oraman Y, İnan İH. Gıda Ürünlerine İlişkin Tüketici Davranışı Dinamiklerinin Belirlenmesi: “Trakya Örneği”. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2009; 6(1): 1-10.
21. Damalas CA, Eleftherohorinos IG. Pesticide exposure, safety issues, and risk assessment indicators. International Journal Of Enviromental Research and Public Health. 2011; 8(5): 1402-1419.