Düzce ili kalıcı konutlar bölgesinde 15-49 yaş arası kadınlarda yöntem kullanma oranları ve tercih nedenleri

Bu kesitsel çalışmanın amacı Düzce ili Kalıcı Konutlar bölgesinde yaşayan 15-49 yaş kadınların aile planlaması konusundaki bilgi düzeylerini, bilgi kaynaklarını, yöntem kullanma oranlarını ve kullanılan yöntemi tercih sebeplerini öğrenmektir. Araştırmanın evreni 15-49 yaş arası 4394 kadındır. Küme örnekleme yöntemi ile 280 kadın çalışmaya dahil edildi. Aile planlaması yöntem kullanma durumu ve yöntemi tercih nedenleri hakkında 41 sorudan oluşan soru formu kadınlarla yüz yüze görülerek uygulandı. Aile planlaması yöntem kullanma sıklıkları 232 evli kadında; etkili yöntem %53.4, etkisiz %24.6 ve yöntem kullanmayan %22.0'dır. Araştırmaya alınan toplam 280 kadında ise yöntem kullanma durumları; etkili %45.7, etkisiz %21.1 ve yöntem kullanmayan %33.2 şeklindedir. Kadınların yöntemi tercih nedenleri; 72 (%25.7) kişi "güvenilir" , 33 (%11.8) kişi "yan etkisi az" ve 19 (%6.4) kişi "ucuz" olduğu içindir. Yöntem kullanmaya sağlık ocağına danışarak başlayan bütün kadınlar etkili yöntem kullanmaktadır. Kullanılan yöntemi tercih nedenleri arasında yöntemin "ucuz" olmasının sayılması aile planlaması yöntemlerinin halka ücretsiz olarak ulaştırılamadığını düşündürmektedir. Yöntem kullanmaya sağlık ocağına danışarak başlayan bütün kadınların etkili yöntem kullanması sağlık ocaklarının aile planlaması çalışmalarındaki etkin rolünü ortaya koymaktadır.

The rate of family planning methods usage of 15-49 years old women living in Düzce permanent residences and the causes of prefering methods

The aim of this cross-sectional and descriptive study is to learn the level of knowledge and source of knowledge about family planing, the rate of women using family planning methods and the causes of prefering the used methods of 15-49 years old women living in Düzce Permanent Residences. The population of the study is 4394 women 15-49 years old. Cluster sampling is used and 280 women included to the study. A questionnaire contaning 41 questions about family planning methods usage and the causes of prefer them was applied to women with face to face interview. The rate of 232 married women using effective planning method is 53.4%, traditional methods 24.6%and not using any method 22%. The rate of effective method usage of all 280 women included to the study is 45.7%, traditional 21.1% and not using any method 33.2%. The causes to prefer the methods are 72 women (25.7%) "reliable", 33 women (11.8%) "side effects are less", and 19 women (6.4%) "cheap". All the women who began to use family planing methot by consulting with Health Center has used effective methods. Considering "cheap" as a cause of prefer the method make us to think that the family planning methods could not be supported to the population unpaid. Using effective methods of all the women who began to use family planing methods by consulting with Health Center puts forward that Health Centers have an effective role in family planning activities.

___

  • 1. Akın A, Özvarış ŞB. Ana sağlığı ve aile planlaması. Eds.: Bertan M, Güler Ç. İçinde: Halk Sağlığı Temel Bilgiler. 2. Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 1997. p. 140.
  • 2. Doğan B, Akın A. Türkiye’de aile planlaması yöntem kullanma davranışları, aile planlaması hakkındaki görüşler ve gelecekte yöntem kullanma konusundaki eğilimler. Ed. Akın A. İçinde: Türkiye Nüfus ve Sağlık araştırması 1998 İleri Analiz Sonuçları. Ankara. Hacettepe Üniversitesi, TAP Vakfı ve UNFPA; 2002. p. 82-133.
  • 3. Düzce İli Kalıcı Konutlar 6 No’lu Sağlık Ocağı istatistikleri. 2004.
  • 4. Mayda A S, Yakalı G., Eriman M. Düzce ili Konuralp Bölgesindeki 15-49 yaş evli kadınların aile planlaması yöntem kullanma durumları ve yöntem kullanmama nedenleri. Sağlık ve Toplum Dergisi. 2004, 12 (1): 67-72.
  • 5. Ünalan T, Koç İ, Tezcan S. Aile planlaması. İçinde: Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Ankara: Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü; 2004. p. 61-80.
  • 6. Dündar C, Süren C, Ordulu F, Kaynar E, Peşken Y., Samsun il merkezinde 15-49 yaş evli kadınlarda aile planlaması yöntemi kullanma durumu ve etkileyen faktörler. 8.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23-28 Eylül Diyarbakır Kongre Kitabı 1; 2002. p. 163-165.
  • 7. Şimşek Z, Kurçer M A, Ersin F, Gözükara F, Kayahan M. Şanlıurfa Tılfındır sağlık ocağı bölgesindeki 15-49 yaş evli kadınların aile planlaması hakkındaki bilgileri ve yöntem kullanımı etkileyen faktörler. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23- 28 Eylül Diyarbakır, Kongre Kitabı 1; 2002. p. 176-179.
  • 8. Karaçomak Z, Ertem M, Ceylan A, Saka G. Diyarbakır Şehitlik Sağlık Ocağı Bölgesi’nde kadınların aile planması kullanım sıklıkları ve bunu etkileyen faktörler. 9. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 3-6 Kasım Ankara, Kongre Kitabı; 2004. p. 222.
  • 9. Öztürk M, Kişioğlu N, Çakmak A. Isparta Gönen’de kadınların aile planlaması uygulamaları ve etkileyen faktörler. Sağlık ve Toplum Dergisi. 1999; (2):17-21.
  • 10. Aydın N, Aytekin H. Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesi’nde yaşayan 15-49 yaş evli kadınların aile planması yöntemlerini kullanma durumları, doğurganlık özellikleri ve bunları etkileyen etmenler. 9. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi 3-6 Kasım Ankara, Kongre Kitabı; 2004. p. 248.
  • 11. Tokuç B, Eskiocak M, Ekuklu G, Saltık A. Edirne İl Merkezi’nde 1549 yaş evli kadınların aile planlaması yöntemleri konusundaki bilgi düzeyleri ve yöntem kullanma oranları. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23- 28 Eylül Diyarbakır, Kongre Kitabı 1; 2002. p. 180-184.
  • 12. Ceber Türkistanlı E, Mermer G, Yıldız F. Evka 4 sağlık Ocağı Bölgesi’nde 15-49 yaş arası evli kadınalrın aile planlaması yöntem kullanma durumalrı. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23- 28 Eylül Diyarbakır, Kongre Kitabı 1; 2002. p. 169-171.