Gizemli Kutudan Görsel Çeşitliliğe Radyonun Görsel Serüveni: TRT Radyolarının Yaklaşımı

İnsanlık tarihinin ve medeniyetlerin gelişim sürecinde en önemli iletişim aracı olan dil ve dil aracılığıyla taşınan sözün değeri, son yüzyılda imajların hâkimiyetinde sürekli olarak baskılanmıştır. Sözün değeri, görüntünün renkli ve hareketli dünyasında zaman zaman göz ardı edilmektedir. Sesin ve sözün en önemli taşıyıcılarından olan radyo, bilgiyi, haberi ve kültürü sesle ve sözle aktarmak konusundaki mücadelesine devam etmektedir. Ancak, özellikle bilişim teknolojilerinin çoklu ortam uygulamalarının, kitle iletişim araçlarının karakteristik varlıkları üzerinde yarattığı dönüşümden radyo da payını almıştır. Radyo, bugün hiç olmadığı kadar görselleştirilmeye ve radyonun gücünü aldığı işitsel doğası, görsellerle melezleştirilmeye çalışılmaktadır. Çalışmanın amacı, radyonun dönüştürülmeye çalışılan işitsel doğasının, görsel unsurlarla vardığı noktayı vurgulamak ve radyonun görselleştirilme sürecindeki uygulamaları ortaya koymaktır. Bu kapsamda, bir kamu hizmeti yayıncısı olan TRT bünyesindeki radyoların ‘radyoların görselleştirilmesi’ sürecine olan yaklaşımını ortaya çıkarabilmek için nitel veri toplama yöntemlerinden olan görüşme ve gözleme dayalı elde edilen veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. TRT radyolarının, radyonun görselleştirilmesi sürecindeki yaklaşımını ortaya koymak için TRT Radyo Dairesi Başkanı Ahmet Akçakaya ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, TRT radyolarının RDS veri akış sistemleri ve sosyal medya hesapları incelenmiştir. Araştırma, TRT radyolarının, radyonun görselleştirilmesi sürecindeki uygulamalara mesafeli durduğunu, radyonun görünmez bir ortam olarak kalması gerektiği yaklaşımını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Radyo yayıncılığı, radyonun görselleştirilmesi, dijitalleşme, çoklu-ortam

Radio’s Visual Journey from Mysterious Box to Visual Variety: The Approach of TRT Radios

Language, which is the most important communication tool in the history of humanity and the process of civilization, and the value of the word that is conveyed via language have been continuously repressed by the dominance of images in the last century. The value of the word is occasionally overlooked in the colorful and lively world of images. Being one of the most important transmitters of sound and word, the radio continues its struggle to convey information, news and culture with sound and word. However, the radio is also affected especially from the transformation created by the multimedia applications of information technologies on the characteristic features of mass media. The radio is being forced to be visualized and its auditory nature that empowers radio is being hybridized via images more than ever. The aim of this article is to demonstrate how visual elements have changed the auditory nature of the radio and to show the implementations in the process of visualization of the radio. The radio channels of the TRT, as a public broadcaster, were examined via descriptive analysis within the scope of qualitative research methodology. An interview was conducted with Ahmet Akçakaya, the Head of TRT’s Radio Department, to show the TRT’s approach in the process of radio visualization. The TRT’s Radio Data System (RDS) and social network websites were also analyzed. The study revealed that TRT radios are precautious towards the implementations in the process of radio visualization, and suggests that the radio should remain an invisible medium.

Keywords:

Radio Broadcasting, Radio Visualization, Digitalization, Multimedia,

PDF

___

Ahern, S. (2011). Making Radio. Allen&Unwin: Australia.
Ataman, Ö. (2009). Sayısal Çağda Sayısal Radyo Yayıncılığı: Sayısal Ses Yayın (DAB) Teknolojisi ve Türkiye’deki Yansıması. Selçuk İletişim Dergisi, 6 (1), 214-226.
Ataman, Ö. (2013). Radyoda Dinleyici/Katılımcı/Takipçi Etkileşimi ve Görselleşme: “Ceyhun Yılmaz Şov ve PACYA”. İletişim Çalışmaları Dergisi, 4, 107-131.
Aziz, A. (2007). Radyo Yayıncılığı. (3. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
BBC Radio IPlayer Network Overview, https://www.bbc.co.uk/programmes/articles/5mf061dVNSzZtTn7FSY6Bzj/bbc-radio-1-in-iplayer, (Erişim tarihi: 2 Ekim 2019).
Berry, R. (2013). Radio with Pictures: Radio Visualization in BBC National Radio. The Radio Journal, 11 (2), 169-184.
Blanchard, D. E. (2005). System and Method for Broadcasting Entertainment Related Data. U.S. Patent No. US 2005/0125831 A1
Chantler, P. & Stewart, P. (2009). Essential Radio Journalism How to produce and present radio news. London: Bloomsbury.
Chávez Rojas, R. G., Chávez Huacachino, M. I., Ulloa Barriga, L. E., León Gavino, I. S., Nuñez, M. C. & Llanos García, A. J. (2018).
Broadcasting system of an emergency alert protocol CAP-PER using the standard RDS. IEEE International Symposium on Broadband Multimedia Systems and Broadcasting (BMSB). 6-8 June 2018, DOI: 10.1109/BMSB.2018.8436593.
Cordeiro, P. (2012). Radio becoming r@dio: Convergence, interactivity and broadcasting trends in perspective. Journal of Audience & Reception Studies, 9 (2), 492-510.
Crisell, A. (1994). Understanding Radio. (2nd. ed). London and New York: Routledge.
Dengler, C. A. (2003). Method For Internet Radio Broadcasting Including Listener Requests Of Audio And/Or Video Files With Input Dedications. U.S. Patent No. US 6,581,103 B1
Eyer, M. K. & Walker, G. K. (2003). Broadcast Interactive Digital Radio. U.S. Patent No. US 6,588,015 B1
Fleming, C. (2002). The Radio Handbook. (2nd. ed.). London: Routledge.
Geller, V. (2007). Creating Powerful Radio. USA: Focal Press.
Gioscia, R., Sonoda, Y. & Zoels, J. C. (2005). Method and System For Interactive Digital Radio Broadcasting and Music Distribution. U.S. Patent No.2005/0239402
Good, K. D. (2016). Radio’s Forgotten Visuals. Journal of Radio & Audio Media, 23 (2), 364-368.
Good, K. D. (2017). Listening to Pictures. Journalism Studies, 18 (6), 691–709.
Jackson, W. (2017). Arabian Radio Network Adds Visualization, https://www.radioworld.com/news-and-business/arabian-radio-network-adds-visualization, (Erişim tarihi: 10 Eylül 2019).
Jarvi, J. & Nihtila, J. (2006). Two Channel Communication System Based On RDS Data Stream Broadcasting and the Integration Of Digital Mobile Terminal and Vhf/Fm Radio Receiver. U.S. Patent No. US 7,054,653 B2
Keith, M. C. (2010). The Radio Station. (8th. Ed.). USA: Focal Press.
Lind, R. A. & Medoff, N. J. (1999). Radio Stations and the World Wide Web. Journal of Radio Studies, 6 (2), 203-221.
McLeish, R. (2005). Radio Production. (5th. ed.). Oxford: Focal.
Mitchell, W. J. T. (2005). There Are No Visual Media. Journal of Visual Culture, 4 (2), 257-266.
Multicam Radio, http://www.multicam-systems.com/multicam-radio/, (Erişim tarihi: 15.10.2019).
Ong, W. J. (2018). Sözlü ve Yazılı Kültür. Sema Postacıoğlu Banon (Çev.). (6. baskı). İstanbul: Metis.
Özel, S. (2014). Yeni Medya Çağında Radyoların Dönüşümü. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 22, 168-189.
Parnall, S. J., Newland, J. D., Kamalski, T., Bergman, S. & Berger, J. (1993). RDS Radio System. U.S. Patent No. 5,239,681
Postman, N. (2013). Teknopoli Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu. Mustafa Emre Yılmaz (Çev.). Ankara: Sentez.
Qureshey, S. & Qureshey, W. (2002). Intelligent Radio. U.S. Patent No. US 2002/0072326 A1
Radio Visualisation, http://www.tract.ru/en/solutions-and-services/radio-visualisation.html, (Erişim tarihi: 10 Eylül 2019).
Rashid, Y. (2009). Visual Radio Launches!, https://www.bbc.co.uk/blogs/radiolabs/2009/01/visual_radio_launches.shtml, (Erişim tarihi: 17 Eylül 2019).
Siegle, G., Braegas, P., Kaesser, J. & Suchowerskyj, W. (2003). Radio Receiver, In Particular A Vehicle Radio Receiver. U.S. Patent No.US 6,647,251 B1
Spence, P. R., Lachlan, K. A., Mclntyre, J. J. & Seeger, M. (2009). Serving the Public Interest in a Crisis: Radio and Its Unique Role. Journal of Radio & Audio Media, 16 (2), 144-159.
Spence, P. R., Mclntyre, J. J., Lachlan, K. A., Savage, M. E. & Seeger, M. W. (2011). Serving the Public Interest in a Crisis: Does Local Radio Meet the Public Interest?. Journal of Contingencies and Crisis Management. 19 (4), 227-232.
Warren, S. (2005). Radio, The Book. (4th. ed.). USA: Focal.
Wilby, P. & Conroy, A. (1994) The Radio Handbook. (1st ed.). London: Routledge.
Yavaşçalı, A. H. & Birsen, Ö. (2018). Teknolojı̇k Yöndeşmenı̇n Radyo Programcılığı Üzerı̇ndekı̇ Etkı̇lerı̇: Power Fm “Chat Zone” Programı İncelemesı̇. eKurgu Dergisi, 26 (3), 15-24.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. baskı). Ankara: Seçkin.
Görüşme - Akçakaya, A. (2019). TRT Radyo Dairesi Başkanı. Görüşme Tarihi: 11 Ekim 2019.