Doğu Hırvatistan’da Sulama ve Kireçleme Faktörlerinin Yıllık Mısır Verimine Etkisi
Mısır, Hırvatistan’daki ekilebilir tarım alanlarının başlıca ürünü durumundadır. İklim değişiklikleri, özellikle de sıcaklık ve yağış miktarı ve büyüme sezonu süresince bu iki faktörde görülen dalgalanmalar mısır verimini çoğu kez olumsuz etkilemiştir. Bu nedenle, su stresi koşullarında yıllık ürün miktarındaki değişimler göz önüne alındığında, kritik dönemlerde mısır bitkisinin sulanmasının faydalı olduğu ortadadır. Hırvatistan’daki tarım topraklarının 1/3’lük kısmını (yaklaşık 832.000 hektar) asidik topraklar oluşturmaktadır ve toprağın pH değerinin düzeltilmesi için kireçlenmesi de yıllık verim düzeylerinin arttırılması ve sabitlenmesi açısından önemli bir faktördür. Bu çalışmada sulama ve kireçlemenin Hırvatistan’ın doğusundaki mısır verimi üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Hırvatistan’ın doğusu 12.454 km2‘lik bir alan kaplamaktadır ve bu alan ülke topraklarının %22’sini oluşturmaktadır. Bu bölge Hırvatistan’ın tahıl ambarı olarak isimlendirilmektedir çünkü ülkedeki buğday üretiminin %75’I, mısır üretiminin de %50’si burada yapılmaktadır. Osicek Tarım Enstitüsü’nde 2000 yılından bugüne sürdürülmekte olan uzun dönemli sulama çalışmaları sonucunda ortalama iklim koşullarına sahip alanlardaki mısır verimi %20 artarken, 2007, 2011 ve 2012 yıllarında yaşanan kuraklık dönemlerindeki ürün artışı sırasıyla %32, %36 ve %47 olmuştur. Hektar başına 60 tona kadar ulaşan oranlarda yapılan kireçleme aracılığıyla toprak koşullarının iyileştirilmesi de etkili bir yöntem olmuştur çünkü gerçekleştirilen iki deneysel çalışmada mısır verimi %25’e kadar (4 yıllık ortalama) artış göstermiştir. Ancak her iki deneyde de %16’lık bir verim artışı için uygulanması gereken kireç miktarının hektar başına 15 ton olduğu tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler:
Sulama, kireçleme, mısır verimi, doğu Hırvatistan
IRRIGATION AND LIMING AS FACTORS OF MAIZE YIELD INCREASES IN EASTERN CROATIA
Maize is the main field crop on arable lands in Croatia. Climatic changes, particularly temperature regime and precipitation quantities and their distribution during growing season had often adverse effects on maize yield. Therefore, irrigation of maize crops in critical periods is useful considering the variations among annual yields caused by water stressed conditions. Acid soils are covering one-third of agricultural soils in Croatia (about 832.000 hectares) and correction of pH by liming is also an important factor for increase and stabilization of annual yield values. The aim of this study was to review irrigation and liming effects on maize yield in eastern Croatia. Eastern Croatia covers an area of 12.454 km2 or 22.0% of the State territory. This region is termed as the “granary of Croatia” because 75% of wheat and 50% of maize harvested areas of the country are located in this region. Maize yields in the long-term (since 2000) irrigation experiments carried on since 2000 on Agricultural Institute Osijek increased by 20% in years with average climate conditions, while under drought conditions of three growing seasons in 2007, 2011 and 2012, yield increases were 32%, 36%, and 47%, respectively. Soil improvement by liming with increasing rates of carbocalk (by-product of sugar factory containing about 43% CaO and about 6% of organic matter) up to 60 t ha-1 was also a useful management practice, because in two experiments maize yields increased up to 25% (4-year average). However, for satisfied yield increases for 16% in both experiments the lowest amount of carbocalk needed for application was 15 t ha-1.
Keywords:
Irrigation, liming, maize yield, eastern Croatia,
___
- Andric, L., Rastija, M., Teklic, T. & Kovacevic, V. 2012. Response of maize and soybeans to liming. Turkish Jour-nal of Agriculture and Forestry, 36: 415-420.
- Antunovic, M. 2008. Liming influences on maize and sugar beet yield and nutritional status. Cereal Research Communications, 36: 1839-1842.
- FAO, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Statistical reports, http://faostat.fao.org, (Data accessed: 05.09.2014).
- Iljkic, D., Rastija, M., Drezner, G., Karalic, K. & Sudar R. 2011. Impacts of liming with dolomite on the wheat yield. International Conference Soil, Plant and Food In-teractions, September 6 – September 8, 2011, Brno, Czech Republic.
- Josipovic, M., Madjar, S., Plavsic, H., Sostaric, J. & Markovic, M. 2009. Efficiency and experience in irriga-tion of agricultural lands (in Croatian). Okrugli stol “Aktualni trenutak odvodnje i navodnjavanja u Hrvatskoj, May 28 – May 29, 2009, Zadar, Republic of Croatia.
- Josipovic, M. & Kovacevic, V. 2010. Effect of irrigation, N fertilization and genotype to starch content in maize grain. 3rd International Scientific/Professional Conference May 31 – June 2, 2010, Vukovar, Republic of Croatia.
- Josipovic, M., Kovacevic, V., Brkic, I, Markovic, M., Sudar, R. & Sostaric, J. 2010. Irrigation, nitrogen fertili-zation and genotype impacts on oil status in maize grain. 3rd International Scientific/professional Conference, May 31 – June 2, 2010, Vukovar, Republic of Croatia.
- Josipovic, M., Kovacevic, V., Sostaric, J., Plavsic, H. & Markovic, M. 2012. Irrigation and nitrogen fertilization needs for maize in Osijek-Baranya County. Növénytermelés. 61: 45-48.
- Jurkovic, Z., Josipovic, M., Drezner, G., Jurkovic, V. & Banaj, Đ. 2008.Residual effects of liming with carbocalk on maize and wheat status. Cereal Research Communications, 36:767-770.
- Kisic, I., Mesic, M., Basic, F., Butorac, A. & Vadjic, Z. 2004. The effect of liming and fertilization on yields of maize and winter wheat. Agriculturae Conspectus Scien-tificus, 69 (2–3): 51-57.
- Komljenovic, I., Markovic, M., Djurasinovic, G. & Kovacevic, V. 2013. Response of maize to liming and
- ameliorative phosphorus fertilization. Advanced Crop Science, 13(3): 225-232.
- Kovacevic, V., Banaj, D., Kovacevic, J., Lalic, A, Jurkovic Z. & Krizmanic, M. 2006. Influences of liming on maize, sunflower and barley. Cereal Research Communications, 34: 553-556.
- Kovacevic, V., Kádár, I., Drezner, G., Banaj, D. & Rékási, M. 2010a. Residual impacts of liming on wheat yield. 45th Croatian and 5th International Symposium of Agriculture. February 15- February 19, 2010, Opatija, Republic of Croatia.
- Kovacevic, V. & Rastija, M. Impacts of liming by dolo-mite on the maize and barley grain yields. Agriculture, 16(2): 3-8.
- Kovacevic, V., Kadar, I., Rastija, M. & Iljkic, D. 2013. Response of maize and winter wheat to liming with hydratized lime. Növénytermelés 62: 47-50.
- Kovacevic, V., Šimic, D., Zdunic, Z. & Loncaric, Z. 2013b. Genotype and liming impacts on boron and mo-lybdenum status in maize. Genetika, 45(2): 419-426.
- Kovacevic, V., Kovacevic, D., Pepo, P. & Markovic, M. 2013c. Climate change in Croatia, Serbia, Hungary and Bosnia and Herzegovina: comparison the 2010 and 2012 maize growing seasons. Agriculture 19: 16-22.
- Loncaric, Z., Karalic, K., Vukadinovic, V., Bertic, B. & Kovacevic, V. 2005. Variation of liming recommendation caused by calculation approach. Plant nutrition for food security, human health and environmental protection. [Tsinghua University Press. Beijing, China] 1042-1043.
- Markovic, M., Todorovic, J., Biberdžic, M. & Delalic, Z. 2008. Response of maize to liming in northern Bosnia. Cereal Research Communications, 36: 2079-2082.
- Markovic, M., Pepo P., Sarvari, M., Kovacevic, V., Sostaric, J. & Josipovic, M. 2012. Irrigation water use ef-ficiency in maize (Zea mays L.) produced with different irrigation intervals. Acta Agronomica Hungarica 60(1): 21-27.
- Markovic, M. 2013. Impact of irrigation and nitrogen fertilization on yield and quality of maize grain (Zea mays L.). PhD thesis.
- Mesic M. 2001. Correction of excessive soil acidity with different liming materials Agriculturae Conspectus Scientificus, 66 (2): 75-93.
- Mesic, M., Husnjak, S., Bašic, F., Kisic, I. & Gašpar, I. 2009. Excessive Soil Acidity as a Negative Factor for Development of Croatian Agriculture. 44th Croatian & 4th International Symposium on Agriculture. February 6, 2009, Opatija, Republic of Croatia.
- Plavsic, H. 2012. Reaction of self-polinated maize inbred lines on water and nitrogen content in the soil. PhD the-sis.
- Rastija, M., Iljkic, D., Kovacevic, V., Brkic, I. 2012. Weather impacts on maize productivity in Croatia with emphasis on 2011 growing season. Növénytermelés, 61: 329-332.
- SY, Statistical Yearbook of the Republic of Croatia, The State Bureau for Statistics, http://www.dzs.hr/Hrv_Eng/ljetopis/2013/sljh2013.pdf (Data accessed: 05.09.2014).
- ISSN: 2147-0294
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: Trakya Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
ASMA ISLAHINDA POLİPLOİDİ ÇALIŞMALARI
Zeliha ORHAN ÖZALP, Onur ERGÖNÜL
Kadiköy Baraj Gölü’nün (Keşan-Edirne) Fitoplanton Kompozisyonu
Sergun DAYAN, Necmettin GÜLER, Hayati ARDA, Adnan ÇOLAK, Ayhan AYTAÇ
İklim Değişikliğinin Sınır Aşan Meriç Nehri Havası’nın Aşağı Bölümündeki Olası Hidrografik Etkileri
Doğu Hırvatistan’da Sulama ve Kireçleme Faktörlerinin Yıllık Mısır Verimine Etkisi
Monika MARKOVIĆ, Marko JOSIPOVIC, Jasna SOSTARIC, Domagoj RASTIJA
Darina Dimitrova VALCHEVA, Dragomir VULCHEV, Toshka POPOVA, Darina DIMOVA, Irfan ÖZTÜRK, Recep KAYA