TÜRK MÜZİĞİ VE BATI MÜZİĞİNİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE ÇOKSESLİLİK AÇISINDAN İNCELENMESİ

Geleneksel Türk müziğinin makamsal yapısı, Batı müziğinin ise tonaliteye dayanan yapısı bu müziklerin en temel özellikleri olmuş, çokseslilik ise hem Türk müziğine, hem de Batı müziğine gelişmeye açık yeni boyutlar kazandırmıştır. Doğu ve Batı müziği tarihsel süreç içerisinde müziği zenginleştiren bireşimlere kaynaklık etmiş, bu bireşimlerin bir yönünü de geleneksel Türk müziğinden kaynaklanan unsurların çoksesli yeni bir yapı içerisinde işlenmesi oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Doğu, Batı, geleneksel

ANALYSING TURKISH MUSIC AND WESTERN MUSIC IN TERMS OF STRUCTURAL CHARACTERISTICS AND POLYPHONY

The makam structure of traditional Turkish music and the structure of Western music based on tonality have been the most basic features of these musics. But polyphony brings new aspects to both Turkish music and Western music which are open-ended. In historical process Eastern and Western music have been resource for syntheses which enrich the music. Processing of the factors which originates from traditional Turkish music in a new polyphonic structure have formed the one side of these syntheses.

Keywords:

Eastern, Western, traditional,

PDF

___

Aksoy, Bülent, Geçmişin Musiki Mirasına Bakışlar, Birinci Basım, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: Haziran 2008.
Ayas, Güneş, Musiki İnkılabının Sosyolojisi Klasik Türk Müziği Geleneğinde Süreklilik ve Değişim, 1. Baskı, Doğu Kitabevi, Kayhan Matbaacılık San. Ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul: Mayıs 2014.
Berkman, Esra, “İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda Türk Makam Müziği Eğitim ve Öğretimi”, Orkestra, yıl:46, sayı:387, Ağustos 2007.
Boran, İlke ve Kıvılcım Yıldız Şenürkmez, Kültürel Tarih Işığında Çoksesli Batı Müziği, Birinci Baskı, Yapı Kredi Yayınları, Euromat, İstanbul: Şubat 2007. Boughton, Rutland, “Müzik Bilimi ve Sanatı” , Çev.: Tonguç Ok, Müzik Üzerine Tartışmalar, Derleyenler: Yılmaz Onay, Tonguç Ok, Aynur Toraman, Zübeyde Aydemir, Mehmet Erdal, Olcay Geridönmez, Taylan Şahbaz, Birinci Basım, Doğa Basın Yayın Dağıtım Ticaret Ltd. Şti., Ezgi Matbaası, İstanbul: Eylül 2006.
Bulanık, Fikri, Dünyadan Müzikler, Kanyılmaz Matbaası, İzmir: Eylül 2005.
Can, M. Cihat, XV. Yüzyıl Türk Musikisi Nazariyatı (Ses Sistemi), Doktora Tezi Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı İstanbul: 2001.
Chevassus, Beatrice Ramaut, Müzikte Postmodernlik, Çev.: İlhan Usmanbaş, Birinci Basım, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: Mayıs 2004.
Cook, Nicholas, Müziğin ABC’si, Çev.: Turan Doğan, Birinci Basım, Kabalcı Yayınevi, Yaylacık Matbaası, İstanbul: Kasım 1999.
Çelebioğlu, Emel., Tarihsel Açıdan Evrensel Müziğe Giriş, Tasvir Matbaası, İstanbul: 1986. Ergur, Ali, Portredeki Hayalet Müziğin Sosyolojisi Üzerine Denemeler, Birinci Basım, Bağlam Yayıncılık, Kardeşler Matbaası, İstanbul: Mayıs 2002.
Erten, Azize, Osman Fuat Özkılıç, Canset Unan, Büyük Kompozitörler, Varlık Yayınları, Sayı: 669, Ekin Basımevi, İstanbul: Nisan, 1959.
Fubini, Enrico, Müzikte Estetik, Çev.: Fırat Genç, Birinci Baskı, Dost Kitabevi Yayınları, Pelin Ofset Ltd., Şti., Ankara: Şubat 2006. Giray, Selim, Ahmed Adnan Saygun’un Keman Yapıtları: Bir Kemancıya Rehber, Birinci Baskı, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Yücel Ofset Ltd. Şti. Tesisleri, Ankara: 2002.
Hodeir, Andre, Müzikte Türler ve Biçimler, Çev.: İlhan Usmanbaş, İkinci Basım, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: Şubat 2007.
İlyasoğlu, Evin, İlhan Usmanbaş Ölümsüz Deniz Taşlarıydı, 1.Baskı, Yapı Kredi Yayınları, Promat A. Ş., İstanbul: Mayıs 2000.
Kaplan, Ayten, Kültürel Müzikoloji, Birinci Basım, Bağlam Yayıncılık, Önsöz Basım Yayıncılık, İstanbul: 2005.
Kaygısız, Mehmet, Müzik Tarihi, İkinci Basım, Kaynak Yayınları, Analiz Basım Yayın, İstanbul: 2004.
Kurbanov, Babek, Müziğin Bazı Sanatsal-Estetik Sorunları, Aktif Yayınevi, Bizim Büro Basımevi, Ankara: 2005.
Okyay, “Erdoğan, Türkiye’de Yaşayan Müzik Türlerinin Ulusal ve Evrensel Normlar Açısından Teknik ve Öz Analizi”, Kültür ve Turizm Bakanlığı I. Müzik Kongresi, Bildiri Özetleri, Ankara:14-18 Haziran 1988.
Pamir, Leyla, Müzikte Yaratıcının Gücü, Birinci Baskı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Emel Matbaası, Ankara: Mayıs 1981.
Sağlam, Atilla, Türk Müziğinde Çokseslilik Uygulamaları Ve İlerici Armonisi, Birinci Basım, Alfa Akademi Basım Yayım Dağ. Ltd. Şti., Stüdyo Star Ajans San. ve Tic. Ltd. Şti., Bursa: Kasım 2001.
Sağlam, Atilla, Türk Musiki / Müzik Devrimi, 1. Baskı, Alfa Akademi Basım Yayım Dağ. Ltd. Şti., Star Ajans San. ve Tic. Ltd. Şti., Bursa: Haziran 2009.
Say, Ahmet, Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır?, Birinci Basım, Evrensel Basım Yayın, Ezgi Matbaası, İstanbul: Ekim 2008.
Sayan, Erol, Müziğimize Dair, 1. Baskı, ODTÜ Gelişme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş. Yayınları METU Press, Semih Ofset Matbaacılık Yayıncılık ve Ambalaj San. Tic. L. Ş., Ankara: Nisan 2003.
Saydam, Akif, Ünlü Müzisyenler Yaşamları, Yapıtları, Genişletilmiş 4. Basım, Arkadaş Yayınevi, Sözkesen Matbaacılık, Ankara: 1997.
Saygun, A. Adnan, Atatürk ve Musiki, İkinci Baskı, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları, Ajans-Türk Matbaacılık Sanayii A.Ş., Ankara:1987. Schonberg, Harold C., Büyük Besteciler, Çev.: Ahmet Fethi Yıldırım, Birinci Basım, Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A.Ş., Ayhan Matbaa Basım Sanayi ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul: Nisan 2013. Spatar, M. Halim, Müzik Yazılarım, Birinci Baskı, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: 2007.
Tanrıkorur, Cinuçen, Türk Müzik Kimliği, 2. Baskı, Dergâh Yayınları, Ana Basın Yayın Gıda İnş. Tic. A.Ş., İstanbul: Haziran 2014.
Tanrıkorur, Cinuçen, Müzik Kültür Dil, 3. Baskı, Dergâh Yayınları, Ana Basın Yayın Gıda İnş. Tic. A.Ş., İstanbul: Ocak 2015.
Tanrıkorur, Cinuçen, Osmanlı Dönemi Türk Musikisi, 4. Baskı, Dergâh Yayınları, Ana Basın Yayın Gıda İnş. Tic. A.Ş., İstanbul: Şubat 2016.
Tura, Yalçın, Türk Musikisinin Mes’eleleri, Birinci Baskı, Pan Yayıncılık, Kent Basımevi, İstanbul: Kasım 1988.
Tura, Yalçın, “Tartışmalar”, Bela Bartok Panel Bildirileri / 10 Aralık 1996, Birinci Basım, Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: Ağustos 2000.
Uçan, Ali, Türk Müzik Kültürü, Genişletilmiş İkinci Basım, Evrensel Müzikevi, Önder Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara: Kasım 2005.
Webern, Anton, Yeni Müziğe Doğru, Çev.: Ali Bucak, Pan yayıncılık, Kent Basımevi, İstanbul: Tarihsiz.
Zeren, Ayhan, Müzikte Ses Sistemleri, İkinci Basım, Pan Yayıncılık, Ayhan Matbaası, İstanbul: Eylül 2008.
Zerzan, John, Gelecekteki İlkel, Çev.: Cemal Atila, İkinci Baskı, Kaos Yayınları, Sena Ofset, İstanbul: Ekim 2004.