Rıght to information in Turkey in the scope of accontability

Türkiye’de kamu kurumlarının daha hesap verebilir ve şeffaf olması amacına yönelik olarak yapılan reform çalışmalarından birisini de “Bilgi Edinme Hakkı Kanunu” oluşturmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’de 24 Nisan 2004 tarihinde yürürlüğe giren Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun kamu yönetiminde hesap verilebilirliği ne ölçüde sağladığını analiz etmeye çalışmaktır. Bu çerçevede Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapılan başvuruların sayısı, Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu kararları incelenmiş ve Bilgi Edinme Kanunu’nun uygulanmasında hesap verilebilirlik açısından karşılaşılan sorunlar tespit edilmiştir. Bilgi Edinme Hakkı’nın Türk kamu yönetiminde hesap verilebilirliği sağlamada önemli bir araç olabilmesi uzun vadede bazı önemli adımların atılması ile mümkün gözükmektedir.

Türkiye ‘de hesapverilebilirlik bağlamında bilgi edinme hakkı

One of the reform initiatives taken in Turkey to ensure more accountable and transparent public administrations is “Law on Right to Information”. Main purpose of this study is to analyze the extent of accountability achieved in public administration with the enactment of the Law on Right to Information, which entered into force on April 24, 2004. To this end, the number of the applications made in the scope of the Law on Right to Information and decisions taken by the Board on Access to Information have been analyzed and the accountability-related problems experienced in implementation of the Law on Right to Information have been detected. It seems that Law on Right to Information can serve as an important tool in ensuring accountability in Turkish public administration as long as considerable steps are taken in the long-term.

PDF

___

1982 Constitution (1982), T.C. Official Gazzete No: 17863, http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1113.html , (05.10.2010).
4982 Numbered Law (2003), Law on Right to Information, T.C. Official Gazette, No: 25269,
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.4982&MevzuatIli ski=0&sourceXmlSearch=bilgi edinme hakkı, (05.10.2010).
Acar, M. (2002), “Bağımsız Düzenleyici Kurumların Hesap verilebilirliği”, Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Türkiye Uygulaması, TÜSİAD-T/2002–12/349, İstanbul.
Akdeniz, Yaman, “Freedom of Information In Turkey: A Critical Assesment of the Implementation and Application of the Turkish Right to Information Act 2003”, http://www.bilgiedinmehakki.org/doc/Turkey_FOI_2008_Report.pdf , (14.02.2010).
Akdeniz, Y. (2010), “Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun Bakanlıklar Tarafından Uygulanması”, http://www.bilgiedinmehakki.org/doc/tr_uygulama_rapor_upd2.pdf, (14.02.2010).
Banisar, D. (2010) “National Freedom of Information Laws, Regulations and Bills 2009” , http://www.privacyinternational.org/foi/foilaws.jpg, (10.02.2010).
Barberis, P. (1998), “The New Public Management and A New Accountability”, Public Administration, 76: 451- 470.
Baş, H. (2001), Hesap Verme Sorumluluğu ve Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, http://www.maliyesempozyumu.pamukkale.edu.tr/20malsemp.pdf (12.02.2010).
BEDK, T.C. Başbakanlık Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu Tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Sunulan 2004 Yılına İlişkin Genel Rapor, http://www.tbmm.gov.tr.doc. (11.01.2010).
Bilgi Edinme Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik (2004), T.C. Resmi Gazete, Sayı: 25445, http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.20047189&Mevzu atIliski=0&sourceXmlSearch=bilgi edinme hakkı, (05.01.2010).
Eken Musa, “Gizlilik Geleneğinden Şeffaf Yönetime Doğru”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 38, Sayı 1, s. 113-130, 2005.
Er, B. (2007), Bilgi Edinme Hakkı Kullanma Kılavuzu, İstanbul: TESEV Yayıncılık, İstanbul.
General Communique on Information and Document Accession Charges, See Official Gazzette, No. 6080, 2006.
Hacaloğlu, A. , Bilgi Edinme Hakkı Kanunu Tasarısı Hakkında CHP Grubu Adına Konuşma, 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
Hakkındaki Meclis Görüşmeleri, 5.Birleşim, TBMM Tutanak Dergisi, Cilt 27, http://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem22/yil2/bas/b005m.htm, (10.02.2010).
Hasdemir, T. A. (2007), Kamusal İletişimde Bilgi Edinme Hakkı, Yayıncılık, Ankara.
Hız, Y. ve Yılmaz, Z. (2004), Bilgi Edinme ve Dilekçe Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Kaya, C. (2005), İdare Hukukunda Bilgi Edinme Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Soykan, C. (2006), “Bir İnsan Hakkı Olarak Bilgi Edinme Hakkı”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
TAGN, 2008 Yılı Bilgi Edinme Genel Raporu, Erişim Tarihi: 6 Ocak 2010, www.tbmm.gov.tr/bilgiedinme/bed_genelrapor_2008.pdf, (06.01.2010).
TAGN, 2005 Yılı Bilgi Edinme Genel Raporu, http://www.tbmm.gov.tr/bilgiedinme/bed_genelrapor_2005.pdf, (04.01.2010).
TAGN, 2006 Yılı Bilgi Edinme Genel Raporu, http://www.tbmm.gov.tr/bilgiedinme/bed_genelrapor_2006.pdf, (04.01.2010).
TAGN, 2007 Yılı Bilgi Edinme Genel Raporu, http://www.tbmm.gov.tr/bilgiedinme/bed_genelrapor_2007.pdf, (04.01.2010).
Taşpınar, Ö. (2009), Bilgi Edinme Kanunu: Dört Yıl Geçti, Şeffaf Devlet Özlemi Bitmedi, http://www.bilgiedinmehakki. org/doc/80-81.pdf, (10.01.2010).
TESEV (2006), “Vatandaşın Bilgi Edinme Hakkı Uluslar arası Konferans Tutanakları”, http://www.tesev.org.tr/UD_OBJS/PDF/.../bilgi_edinme_hakki_kitap.pdf, (10.01.2010).