İmalat sanayiinde ithal girdi bağımlılığı: Trakya bölgesi örneği

Bu çalışmanın amacı, Türk imalat sanayii sektörü için en önemli sorunlardan birisi olarak görülen ithal ara malı bağımlılığını Trakya bölgesi özelinde analiz etmektir. Çalışmamızda, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından sağlanan firma seviyesindeki veriler kullanılarak 2003-2017 yılları arasında üretim sektöründe faaliyet gösteren firmaların ithal ara mal kullanım yoğunlukları hesaplanmıştır. Çalışmamızın literatüre katkısı, toplulaştırılmış veri kullanan diğer çalışmalardan farklı olarak, ithal bağımlılığını firma seviyesinde incelemiş olmasıdır. Gerçekleştirilen analizler sonucunda, bölgede faaliyet gösteren firmaların ithal bağımlılık oranın 2003 yılı ortalaması %27,6 ile Türkiye ortalamasının üstündeyken, yıllar içerisinde gerileyerek 2015 yılında %16 ile ülke ortalaması ile çok yakın bir seviyeye düştüğü tespit edilmiştir. Bu düşüşün temel nedeni olarak da bölgedeki ithalat talebinin önemli bir kısmını oluşturan “Tekstil ürünlerinin imalatı”, “Elektrikli teçhizat imalatı” ve “Giyim eşyalarının imalatı” gibi alt sektörlerde gözlenen ithal bağımlılığı oranındaki azalış gösterilmiştir.

Imported dependence in manufacturing sector: a case of Trakya region

The level of import dependency is an important issue for Turkish manufacturing. The aim of our paper is to examine the degree of import dependency at the firm and sectoral levels for Trakya region. In order to calculate import dependency of manufacturing firms, we use firm-level data provided by Turkish Statistical Institute covering the period of 2003-2017. The contribution of our paper arises from the fact that we use firm-level data unlike the other papers in the related literature and it allows us to examine import dependency at the firm-level. We show that although import dependency in Trakya Region was 27,6% in 2003, it decreased steadily over the 15 years and it levelled with the country average, 16%, in 2015. This decrease can be explained by the decrease in import dependency in some important sub-sectors in the region, such as “Manufacture of textiles”, “Manufacture of electrical equipment” and “Manufacture of wearing apparel”.

___

  • Almeida, R. & Fernandes, A.M. (2008), “Openness And Technological İnnovations in Developing Countries: Evidence From Firm-Level Surveys”, The Journal of Development Studies, Vol. 44 No. 5, 701-727.
  • Akat, A.S. (2019), İhracat İthalata Ne Kadar Bağımlı?, İktisat ve Toplum, Sayı: 101, 7-13
  • Amiti, M. & Konings, J. (2011), “Trade Liberalization, Intermediate Inputs, and Productivity: Evidence from Indonesia,” American Economic Review, 97, 1611-1638.
  • Aydın, F., Saygılı, H., Saygılı, M. ve Yılmaz, G. (2010). Dis Ticarette Kuresel Egilimler ve Turkiye Ekonomisi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Çalışma Tebliği, No:10-01.
  • Demir, N. ve Kula, M. (2008), “Türkiye Ekonomisinin Sektörler Arası Bağlantılarında İhracat-İthalat İlişkileri”, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, 3(1-2), ss. 85-116.
  • Eckhardt, J. (2013). EU Unilateral Trade Policy‐Making: What Role for Import‐Dependent Firms?, Journal of Common Market Studies, 51(6), 989-1005.
  • Ekonomi Bakanlığı (2017), Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planı, https://ticaret.gov.tr/data/5b9230df13b87613646658ce/gites_raporu.pdf, Erişim tarihi: 14.09.2020.
  • Özcan-Tok, E. ve Sevinç, O. (2019), "Üretimin İthal Girdi Yoğunluğu: Girdi-Çıktı Analizi," Central Bank of the Republic of Turkey Research Notes in Economics 1906.
  • Ersungur, Ş., Ekinci, E. ve Takım, A. (2011), Türkiye Ekonomisinde İthalata Bağımlılıktaki Değişme: Girdi-Çıktı Yaklaşımıyla Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25.
  • Eşiyok, A., (2008), Türkiye Ekonomisinde Üretimin ve İhracatın İthalata Bağımlılığı, Dış Ticaretin Yapısı: Girdi-Çıktı Modeline Dayalı Bir Analiz, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, Cilt 3(1-2), 117-160.
  • Halpern, L., Koren, M. & Szeidl, A. (2015), “Imported Inputs and Productivity”, American Economic Review, 105, 3660-3703.
  • Hiroyuki, K. & Rodrigue, J. (2008), “Does the Use of Imported Intermediates Increase Productivity? Plant-Level Evidence”, Journal of Development Economics 87 (1): 106–18.
  • Özenç, B. ve Düşündere, A. (2017). 2000 Sonrasında İthal Ara Malı Bağımlılığı ve Katma Değer Üretimi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu No: 201713
  • Saygılı, S., Cihan, C., Yalçın, C., ve Hamsici, T. (2010). Türkiye İmalat Sanayiin İthalat Yapısı, TCMB Çalışma Tebliği, 10/02.
  • Türkan, E. (2006), Türkiye’de Üretimin İthalat ve İhracat Bağımlılığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kitaplar-Çalışmalar, Ankara
  • Yükseler, Z. ve Türkan, E. (2008) Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm: Küresel Yönelimler ve Yansımalar, TCMB-TÜSİAD-EAF ortak yayını, No: TÜSİAD-T/2008-02/453