TRAKYA BÖLGESİ'NDEKİ TİCARET BORSALARININ GENEL YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

Ticaret borsaları; tarım ürünlerinin serbest piyasa koşullarında alınıp satılclığı, yasalarla organize edilmiş, çoğunlukla tüccarların üye olduğu, ülkelerin ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasal yaşamlarında önemli role sahip kuruluşlardır. Özellikle, yeni bir tarımsal üretim ve yapılanma politikasının gündemde olduğu ve tarımsal ürünlerin destekleme, pazarlama ve fiyatlandırma politikalarının sık sık tartışıldığı günümüzde, tarımsal ürünlerin pazarlanması ile ilgili kurumlar olan ticaret borsalarının geliştirilmesi ve yeni bir yapıya kavuşturulması son derece önem kazanmaktadır. Bu araştırmanın ana materyalini; Trakya Bölgesindeki Ticaret Borsalarının yönetici ve üyeleriyle yüz yüze yapılan anket sonuçları oluşturmuştur. Borsalarla yapılan anket çalışması iki aşamadan oluşmaktadır. Borsaların fiziki altyapısı, uzman personel varlığı ve genel durumu ile ilgili veriler, tam sayım yöntemine göre bölgedeki 11 adet Ticaret Borsası genel sekreterleriyle yapılan anket sonucunda, salon satışlarının niteliği, ürün borsası ve vadeli işlem borsalarının kurulması ile ilgili veriler ise, her borsadan 5 üye ile (toplam 55) yapılan görüşmeler sonucunda elde edilmiştir. Araştımla sonucunda; borsaların çağa ayak uydurabilmeleri için (spot borsacılığın yerleştirilmesi, borsanın fiziksel donanım modernizasyonu, ürün ihtisas borsalarının kurulabilmesi, anıbar makbuzları ve umumi mağazacılık sisteminin geliştirilebilmesi, ürünlerin sınıflandırılarak standardizasyonun sağlanması v. b.) ve işlem çeşitliliğinin artırılabilmesi (Forward, futures işlemlerin gerçekleştirilebilmesi ) için belirli kriterlerin olması gerektiği belirlenmiştir. Sonuç olarak; Trakya Bölgesindeki Ticaret Borsaları söz konusu kriterler açısından değerlendirilerek borsaların avantajlı ve dezavantajlı yönleri ortaya konmuş, gelişme potansiyeli araştırılmış ve Dünya'daki gelişmiş borsaların düzeyine erişebilmeleri için gerekli önerilerde bulunulmuştur.

GENERAL STRUCTURE AND CHARACTERISTICS OF COMMODITY EXCHANGES IN TRAKYA REGION

Commoclity Exchanges are the typical organizations that is the agricultural products could be easily exchanged under pure competition conditions in it which is organized by the merchants through using special trade laws. These organisations have also very important role for the countries in many cases such as in economics, social, cultural and political situations. Especially. according to the popular agenda has being argued nowadays that is, new agricultural production and structural policies used by the government and addition to supporting, marketing and pricing policies applied; development strategies and reorganizing studies about comınodity exchanges, which are closely related with the marketing of agricultural products, have been gained great importance in our country. The main data of this research, has been collected by using questionnaires to the directors of the commodity exchanges which are located in Thrace region. The questionnaires which are done by commodity exchanges have been realized by two stages. The related data about physical infrasutructure, qualified staff and general sutructure of the commodities were collected by face-to-face interviews to the general secreteriats using total sampling method. the other data related with the open out-cry system, specialized commodity exchanges, the sutructure of construction of futures market and etc., were collected to the five members in each board of trade (55 members). Consequently, according to the criterias listed above, the all commodity exchanges were examined detailed and the advatage and disadvantage situations were deternıined respectively. In addition to the development potenlials were also examined and necessity suggestions were offered to be achiving higher levels as to developed countries.