Nutullah ÖZDEMİR, Tevhide ÖNAL, Ö. Tebessüm KOP DURMUŞ

Organik ve geleneksel çay tarımı uygulamalarının bazı toprak kalite parametreleri ile mikro besin elementi elverişliliği üzerine etkileri

Bu araştırma, Rize ili koşullarında organik ve geleneksel çay tarımı uygulamalarının, bazı toprak kalite parametreleri (tekstür, toprak reaksiyonu, elektriksel iletkenlik, organik madde, katyon değişim kapasitesi) ve mikro besin elementlerinin elverişlilikleri üzerine etkilerini belirlemek üzere yürütülmüştür. Araştırmaya ait toprak örnekleri, Rize ili Çayeli ilçesi Senoz Vadisi’nde belirlenen iki koordinat arasında kalan hat üzerinde bulunan parsellerden (0-20cm) alınmıştır. Toprak örnekleri üzerinde yapılan analiz ve değerlendirmeler sonucun da ölçülen toprak kalite parametreleri (tekstür, toprak reaksiyonu, elektriksel iletkenlik, organik madde, katyon değişim kapasitesi) üzerinde, uygulama ve rakım farkının etkisi olduğu saptanmıştır. Daha düşük rakıma sahip geleneksel tarım uygulamalarının yapıldığı yerlerde organik madde miktarı ortalama %8,75 belirlenirken, daha yüksek rakıma sahip organik tarım uygulamalarının yapıldığı yerlerde organik madde miktarı ortalama %5,76 olarak belirlenmiştir. Gerek organik ve gerekse geleneksel tarım uygulamaların yapıldığı parsellerde Fe, Cu, Zn ve Mn içeriklerinin yeterli düzeyde bulundukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Organik tarım, geleneksel tarım, çay, mikro besin elementi

Effects of organic and traditional tea farming practices on some soil quality parameters and micronutrient availability

This research was carried out to determine the effects of organic and traditional tea farming practices on some soil quality parameters (texture, soil reaction, electrical conductivity, organic matter, cation exchange capacity) and the availability of micronutrients in Rize province conditions. The soil samples of the research were taken from the parcels (0-20 cm) on the line between the two coordinates determined in the Senoz Valley in Rize province, Çayeli district. As a result of analyzes and evaluations made on soil samples, it was determined that the difference in application and altitude difference on the measured soil quality parameters (texture, soil reaction, electrical conductivity, organic matter, cation exchange capacity). The amount of organic matter is determined at an average of 8.75% in places where traditional farming practices with lower altitude are performed, whereas the amount of organic matter is determined as 5.76% in places where higher altitude organic farming practices are performed. It has been determined that Fe, Cu, Zn and Mn contents are sufficient in the parcels where both organic and traditional agricultural practices are made.

Keywords:

Organic farming, conventional farming, tea, micro nutrients,

PDF

___

Akçanal Ödün N, 2013. Fırtına Vadisi’nde (Çamlıhemşin-Rize) çay tarımında kullanılan suni ve doğal gübrelerin oluşturduğu su kirliliğinin akuatik ekosisteme etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
Anonim, 2014. Çay. Vikipedi, http://tr,wikipedia,org/wiki/%C3%87ay_ %28bitki%29. Erişim tarihi: 06.03.2014.
Anonymous, 1990. Micronutrient, Assessment at the Country Level: An International Study, FAO Soil Bulletin by Sillanpaa, Rome.
Atalay T, 2018. Organik ve geleneksel çay tarımı uygulamalarının bazı toprak özellikleri ve erozyona duyarlılık üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Balcı M, Taşkın MB, Kaya EC, Soba MR, Özer P, Kabaoğlu A, Turan MA, Taban S, 2016. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde çay tarımı yapılan toprakların ve çay bitkisinin demir, bakır, çinko ve mangan durumları. Toprak Su Dergisi, 5(2): 65-74.
Bayraklı F, 1975. Bayburt ve Erzincan Ovaları ile Rize Bölgesi topraklarının fosfor durumları üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 5(4): 39-52.
Bayraklı F, 1987. Toprak ve bitki analizleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:38, Samsun, 131-135.
Buçan Ö, 2014. Çay topraklarındaki makro ve mikro elementlerin mevsimsel değişimi. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
De Temmerman L, Vanongeval L, Boon, W and Hoenig M, 2003. Heavy metal content of arable soils in Northern Belgium. Water, Air and Soil Pollution. 148: 61–76.
Demiralay İ, 1993. Toprak fiziksel analizleri. Atatürk Üniversitesi Yayınları, No:143, Erzurum, 90-95.
Er C, Başalma D, 2013. Organik tarımdaki gelişmeler. Nobel Akademik Yayıncılık, No:2, 310s.
Eyüboğlu F, Kurucu N, Talaz S, 1998. Türkiye topraklarının bitkiye yarayışlı bazı mikro elementler (Fe, Cu, Zn, Mn) bakımından genel durumu. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 72s.
Follet RF, Lindsay WL, 1970. Profile distribution of Zn, Fe, Mn and Cu in Colarado soils. Colorado State University, Agricultural Experiment Station, Technical Bulletin, 110 p.
Foy CD, Brown JC, 1963. Toxic factors in acis soils. I. Characterization of Aluminum Toxicity in Cotton. Soil Science Amer. Proc. 27: 403-407.
Hazelton P, Murphy B, 2007. Interpreting soil test results: what to do all the numbers mean? Published by CSIRO Publishing. 4(1): 253-263.
Kacar B, 1984. Bitki besleme uygulama klavuzu. Ankara Üni. Yayınları, No:900, Ankara, 149 s.
Kacar B, 1994, Bitki ve toprağın kimyasal analizleri: iii. toprak analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No:3, Ankara.
Lindsay WL, Norvell WA, 1969. Development of a DTPA micronutrient soil test. Argon, Abstr, 84.
Mc Cauley A, Jones C, Jacobsen J, 2009. Soil pH and organic matter, Nutrient Management Module 8, Montana State University, USA, Available from http://landresources,montana,edu/NM/Modules/Module8,pdf (accessed 8 October 2012).
Minh DG, Anderson DW, Farrell RE, 2002. Indicators for asessing soil quality after long-term tea cultivation in Northern mountainous Vietnam, 17 th WCSS Symposium Thailand, Proc, Books, 32: 1070, 1-12.
Nath, TN, 2014. Soil bulk density and its impact on soil texture, organic matter content and available macronutrients of tea cultivated soil in dibrugarh district of assam. International Journal of Development Research, 4(2): 343-346.
Özdemir N, 1987. Iğdır ovası yüzey topraklarının bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile strüktürel dayanıklılık ve erozyona duyarlılık parametreleri arasındaki ilişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum(yayınlanmamış).
Özkutlu F, Akkaya ÖH, Ete Ö, Şahin Ö, Korkmaz K, 2015. Rize İlindeki bazı çay bahçelerinin toprak ve yaprak analizi ile besin element düzeylerinin belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 19(2): 96-105.
Özkutlu F, Akaya ÖM, Ete Ö, Akgün M, 2016. Bazı çay bahçelerinin B (Bor) beslenmesi ve toprak özellikleriyle ilişkilerinin belirlenmesi. Ordu Üni. Bilim Teknoloji Dergisi. 6(1): 125-136.
Ray SK, Mukhopadhyay D, 2012. A study on physicochemical properties of soils under different tea growing Regions of West Bengal (India).International Journal of Agriculture Sciences. 4(8): 325-329.
Sarımehmet M, Mahmutoğlu H, 1991. Çayın gübrelenmesi ile ilgili bazı görüş ve öneriler. Çay-Kur Dergisi. 4: 16.
Saygın F, Gürsoy FE, Demirağ Turan İ, Dengiz O, 2017. Çataklı çayı havzası doğu yakasında çay tarımı yapılan toprakların fiziksel, kimyasal ve verimlilik özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi. 2: 143-154.
Taşkın MB, Balcı M, Soba MR, Kaya EC, Özer P, Tanyel G, Kabaoğlu Ali, Turan MA, Taban S, 2015. Doğu Karadeniz Bölgesinde çay tarımı yapılan toprakların ve çay bitkisinin azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve kükürt durumları. Toprak Su Dergisi. 4(2): 30.
U.S. Salinity Lab, Staff. 1954. Diagnosis and Improvement, of saline and alkali soils, U,S,D,A Agriculture Handbook. No: 60.
Ülgen N, Yurtsever N, 1995. Türkiye gübre ve gübreleme rehberi (4. Baskı). T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 209, Teknik Yayınlar No: T.66, Ankara.
Viets FG, Lindsay WL, 1973. Testing soil for zinc, copper, manganese and iron. Soil Testing and Analysis. Ed: L.W. Walsh, J. D. Peaton. Soil Sci. Soc. America Inc. Madison. U.S.A.
Yakupoğlu T, Özturk E, Özdemir N, Özkaptan S, 2010. Asit topraklarda düzenleyici uygulamalarının mısır bitkisinde mikro element içeriğine etkileri, Anadolu Tarım Bilim Dergisi. 25(2):100-105.