Tülay TUNÇAY, Oğuz BAŞKAN, Orhan DENGİZ, Mehmet KEÇECİ, Mustafa USUL

Ankara İli Kalecik İlçesi topraklarının toprak etüdü, haritalanması ve sınıflandırılması

Bu araştırma, sürdürülebilir arazi kullanımı için, arazi ve toprak yönetim gereksinimi olan toprak verilerinin konumsal ve uluslararası standartlara uygun olarak elde edilmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu çalışmada, Ankara ili Kalecik ilçesi topraklarının detaylı etüd ve haritalaması yapılmıştır. Toplam çalışma alanı 116.025 ha’dır. Yıllık ortalama sıcaklık 12.5°C ve yıllık toplam yağış ise 375 mm’dir. Bölgeye ait topoğrafik, jeolojik ve jeomorfolojik haritaların incelenmesi ve arazi gözlemleri sonucunda araştırma alanında 16 adet toprak profili açılmıştır. Detaylı arazi gözlemleri, grid yöntemi ve burgu yoklamaları ile gerçekleştirilmiştir. Açılan profillerin her birinden horizon esasına göre örnekler alınmış ve laboratuvarda analizleri yapılmıştır. Analizlerden elde edilen sonuçların ve arazi gözlemlerinin değerlendirilmesi ile 16 farklı toprak serisi tanımlanmıştır. Belirlenen toprakların 5 tanesi genç olmaları nedeniyle Entisol ordosuna, 5 tanesi Inceptisol ve 1 tanesi ise Vertisol ordolarına dâhil edilmişlerdir. Araştırma alanında %19.3 ile Hancılı serisi en fazla alana sahip iken %0.1 ile Karatepe serisi en az alana sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Arazi değerlendirme, arazi kullanımı, Kalecik, toprak etüd, toprak sınıflaması

Detailed survey, mapping and classification of Ankara province Kalecik district soils

This research was carried out in order to obtain soil data which was land and soil management requirements in accordance with spatial and international standards for sustainable land use. In this research, detailed soil survey and mapping studies of Kalecik district of Ankara Province soils were carried out. Total study area is 116.025 ha. Average annual temperature and annual total precipitation are 12.5°C and 375 mm, respectively. After examination of topographic, land use, geologic and geomorphologic maps, and land observation, 16 soil profile places were excavated in study area. Detailed land observations were done with grid method and auger examinations. The soil samples were taken from each profile and their analyses were done in the laboratory. By assessing the results of analyses and field studies, 16 different soil series were determined and described. Five of them were classified as Entisol due to their young age and five are as Inceptisol and one is as Mollisol. Whereas Hancılı series has the largest area (19.3 %), Karatepe series has the smallest area in the study area (0.1 %).

Keywords:

Land evaluation, Land use, Kalecik, Soil survey, soil classification,

PDF

___

Akça, H., Atatanır, L., 2020. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği arazisi toprak etüdünün güncellenmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 8(2): 77-85.
Başayiğit, L., Dinç, U. 2001. Toprak etüd ve haritalama çalışmalarında bilgisayar teknolojilerinin kullanımı. Tarımda Bilişim Teknolojileri 4. Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 20-22 Eylül, Kahramanmaraş, s. 283-291.
Blake, G.R., Hartge, K.H., 1986. Bulk density. In: A. Klute (Ed), Methods of Soil Analysis, Part 1-Physical and Mineralogical Methods, 2nd edn., Agronomy Monograph 9, American Society of Agronomy Soil Science Society of America, Madison, pp. 382.
Bouyoucous, G.J., 1962. Hydrometer method improved for making particle size analyses of soil, Agronomy Journal, 54(5):464-465.
CORINE. 2018. Corine Land Cover General Description. https://land.copernicus.eu/user-corner/technical-library/corine-land-cover-general-descriptione (Erişim tarihi: 12.02.2021).
Coşkun, A., Dengiz, O., 2016. Samsun Terme havzası bazı temel fizyografik karakteristikleri belirlenmesi ve tarımsal taşkın alanlarının toprak haritalanması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 3(1): 1-13.
Çağlar, K.Ö., 1958. Toprak İlmi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 10, Ankara.
Demirel, B.Ç., Şenol, S., 2019. Hızlı büyüme potansiyeline sahip yerleşim alanlarının detaylı toprak etüdleri ve arazi değerlendirmeleri: Mustafalar köyü örneği, Adana. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(4): 711-721.
Dengiz, O., Sarıoğlu, F.E., 2011. Samsun ilinin potansiyel tarım alanlarının genel dağılımları ve toprak etüd ve haritalama çalışmalarının önemi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26(3): 241-250.
Dinç, U., Kapur, S., Özbek, H., Şenol, S., 1987. Toprak Genesisi ve Sınıflandırma. Çukurova Üniversitesi Yayınları, Ders Kitabı, Çukurova Üniversitesi Basımevi, No 7.1.3, Adana.
FAO/WRB, 2006. World Reference Base for Soil Resource. A Framework for International Classification, Correlation and Communication, FAO/WRB, World Soil Resources Report No. 103, Rome.
Jackson, M.L., 1958. Soil Chemical Analysis: Prentice-Hall, Inc: Englewood Cliffs.
Olsen, S.R., 1954. Estimation of Available Phosphourous is Soil by Extraction with Sodium bicarbonate. U.S.D.A. Circular No. 939, Whash. D.C. USA.
Rhoades, J., 1982.Cation Exchange Capacity. In. (A.L. Page, R.H. Miller and D.R. Keeney (Ed), Methods of soil analysis, Part 2. Chemical and microbiological properties, Soil Science Society of America. Inc. Madison, Wisconsin, pp: 149-157.
Richards, L.A., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkalin Soils. U.S. Dept. Agriculture Handbook, 60, 109. Riverside.
Simonsen, R.W., 1959. Outline of a generalized theory of soil genesis. Soil Scence Society Proceedings. 23: 152-156.
Soil Survey Staff,, 1993. Soil Survey Manual. Soil Survey Staff, USDA, Handbook No: 18, U.S. Goverment Print Office, Washington D.C. USA.
Soil Survey Staff, 1999. Soil Taxonomy. Soil Survey Staff, A basic of Soil Classification for making and interpreting Soil Survey, USDA Handbook No: 436, Washington D.C. USA.
Thornthwaite, C.W., 1948. An approach to a rational classficication of climate. Geographic Review, 38(1): 55-94.
U.S. Salinity Laboratory, 1954. U.S. Salinity Laboratory Staff, Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. Agriculture Handbook No: 60, USDA Water Conservation, 32: 130-132.