Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar ve Sosyal Hizmetler: Sivil Toplum Kuruluşları Üzerinden Bir Değerlendirme
Yaşlanma olgusunun fizyolojik olarak ne zaman başladığının belirlenmesinin güç olması nedeniyle yaşlılık göreli bir kavram olarak ifade edilmektedir. Ancak, yaşlanmayla ilgili genel kabul gören yaklaşım, 65 yaş üstü bireylerin yaşlı olduğu yönündedir. Yaşlılık sorunlarının son zamanlarda daha fazla gündeme gelmesinin sebebi ise demografik yaşlanma durumudur. Nitekim, doğum oranlarının azalması, sağlık ve teknolojideki gelişmeler ile yaşam süresinin uzaması toplam nüfus içindeki yaşlı birey oranının artmasıyla sonuçlanmıştır. Bu doğrultuda, bağımlı nüfusun gittikçe artması sağlık, bakım, sosyal güvenlik sistemlerinin yetersiz kalmasına ve kamusal maliyetlerin yükselmesine neden olmaktadır. Ülkemiz açısından bakıldığında, demografik yaşlanmanın ileride yaratabileceği risklere karşı eğitim, sağlık, bakım, sosyal güvenlik alanlarında alt yapı yatırımlarının artırılması gerekmektedir. Bu noktada ise çalışmada demografik fırsat penceresinin kriz penceresine dönüşmemesi için yaşlı refahına yönelik politika ve hizmetlerin kritik öneminin görünür kılınması hedeflenmiştir. Bu kapsamda çalışmada yaşlılık alanı çok boyutlu ve dinamik yapısı içinde geniş bir çerçevede incelenmiştir. Çalışmada yaşlılara yönelik sosyal politikalar ve sosyal hizmetler yaşlılık alanında faaliyet gösteren STK’ların uygulamaları bağlamında ele alınmış, yaşlılık alanındaki önem, etkinlik ve görünürlükleri değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Yaşlılık, Aktif yaşlanma, Sivil toplum kururluşları, Geriatri, Gerontoloji
Social Policies and Social Services For The Elderly: An Assessment On Non-Governmental Organızations
It is difficult to determine when the aging phenomenon begins physiologically. Therefore, old age is expressed as a relative concept. However, according to the generally accepted approach to aging, individuals over the age of 65 are considered to be elderly. The reason why old age problems have come to the fore more recently is the demographic aging situation. As a matter of fact, the decrease in birth rates, the advances in health and technology, and the prolongation of life span increased the proportion of elderly individuals in the total population. In this direction, the increasing number of dependent population causes insufficient health, care, social security systems, and an increase in public costs. From the perspective of our country, it is necessary to increase infrastructure investments in the fields of education, health, care, and social security against the future risks of demographic aging. At this point, it is aimed to make the critical importance of policies and services for elderly welfare visible so that the demographic window of opportunity does not turn into a crisis window. In this context, the field of old age has been examined in a wide frame within its multi-dimensional and dynamic structure. In the study, social policies and social services for the elderly were discussed in the context of the practices of NGOs operating in the field of old age, and their importance, effectiveness, and visibility in the field of old age were evaluated.
Keywords:
Aging, Active Aging, Non-governmental organizations, Geriatrics, Gerontology,
___
- Ağçalı, S. (2020). Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları. İNSAMER, 1-5.
- Altun, F. (2019). İşyerinde Sosyal Hizmet Uygulamalarının Çalışanların İş Tatminine ve Örgütsel Bağlılığına Etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Alzheimer Derneği. (2020). Alzheimer Derneği Faaliyet Raporu. https://www.alzheimerdernegi.org.tr/biz-kimiz/ (Erişim Tarihi: 12.12.2020).
- Ardahan, M. (2010). Yaşlılık ve Huzurevi. Aile ve Toplum Dergisi, 25-32.
- Artan, T. (2010). Yaşlılık ve Sosyal Hizmet. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayını.
- Beğer, T., Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemolojisi. Klinik Gelişim Dergisi, 1-3.
- Buz, S., Ertan Koçak, Y., Gözen, Ö. (2018). Türkiye'de Yaşlılara Sunulan Hizmetlerin Birlemiş Milletler Yaşlılık İlkeleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi: Ankara Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 388-410.
- Can, B., Avcı, S. (2019). Demografik Fırsat Penceresi Türkiye İçin Demografik Kriz Penceresine Dönüşecek mi? 1. İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresi Bildiri Kitabı içinde (s. 211-221). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını.
- Çölgeçen.Y, Çölgeçen H. (2020). Aktif Yaşlanma Açısından Hayat Boyu Öğrenme: Üçüncü Yaş Üniversiteleri. Turkish Studies-Educaiton, 15(4), 2495-2511.
- Gökçek Karaca, N. (2019). Uluslararası İlke ve Standartlar Bağlamında Yaşlı Hakları ve Sosyal Hizmet Uygulamaları. Sosyal Güvenlik Dergisi, 255-274.
- Kalkınma Bakanlığı. (2014). Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
- Kalkınma Bakanlığı. (2018). Kalkınma Sürecinde Sivil Toplum Kuruluşları Özel İhtisas Raporu. Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
- Karataş, Z. (2017). İnsan Erdemlerini Yüceltmek İçin Sosyal Hizmet. Sağlık ve Sosyal Politikalara Bakış Dergisi (1), 100-122.
- Kars, Ö. (2013). Sivil Toplum Örgütlerinde Sosyal Hizmet. H. Acar, N. Negiz ve E. Akman (Ed), Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları içinde (s. 347-364). Ankara: Maya Akademi.
- Kesgin, B. (2018). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar ve Yasal Düzenlemeler. A. R. Abay ve F. Güngör (Ed), Yaşlılarla Sosyal Hizmet içinde (s. 124-143). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
- Kurt, G., Erkol, Z., Beyaztaş, F. (2020). Yaşlıların Sorunları ve Yaşam Memnuniyetleri. Adli Tıp Dergisi, 32-39.
- Kurtkapan, H., (2018). Aktif Yaşlılık ve Yerel Yönetim Uygulamaları: İstanbul Örneği. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, s. 38-52.
- Müftüler, H. G. (2018). Yaşlılar Açısından Yaşlılar Gerçeği. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 92-129.
- Nazlıer Keser, E. N. (2019). Türkiye’de Yaşlı Yoksulluğu Sorununa Yönelik Bir Değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 739-764.
- Önal Dölek, B. (2013). Gerontolojik ve Geriatrik Sosyal Hizmet. H. Acar, N. Negiz ve E. Akman (Ed), Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları içinde (s. 279-297). Ankara: Maya Akademi.
- Özdemir, C. (2019). Türkiye'de Demografik Fırsat Penceresi ve Eğitimin Yaşlanmasının Sosyoekonomik Etkileri. Nüfus Bilim Dergisi, 7-25.
- Özkul, M., Kalaycı, I. (2015). Türkiye'de Yaşlılık Araştırmaları. Sosyoloji Konferansları, 259-290.
- Özmete, Emine. 2016. Türkiye Aktif ve Sağlıklı Yaşlanma Araştırması. Ankara: Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü.
- Pak, M. (2020). Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetlerde Yeni Paradigma: Yaşlı Bireyleri Güçlendirme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 355-382.
- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü. (2020). Derneklerin Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı. https://www.siviltoplum.gov.tr/derneklerin-faaliyet-alanlarina-gore-dagilimi# (Erişim Tarihi: 14.11.2020).
- Şeker, A., Kurt, G. (2018). Bir Sosyal Politika Alanı Olarak Yaşlılık ve Sosyal Hizmet Uygulamaları. Nüfusbilim Dergisi, 7-30.
- Tanman Zıplar, Ü. (2015) Dünyada ve Türkiye’de Yaşlılık Hizmetleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 173-194.
- Tuncel, G., Uzun, H. (2019). Türkiye'de Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar Üzerine Bir İnceleme. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 309-334.
- Tutar, K. (2018). Yoksul Engellilere, Yaşlılara ve Göçmenlere Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları. B. Şen ve M. Ö. Taşkesen (Ed), Yoksulluk ve Sosyal Hizmet içinde (s. 123-139). Konya: Eğitim Yayınevi.
- Türkiye Emekliler Derneği. TÜED Hakkımızda. https://www.tued.org.tr/?sayfa=hakkimizda (Erişim Tarihi: 21.12.2020).
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). İstatistiklerle Yaşlılar, 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2019-33712 (Erişim Tarihi: 14.11.2020).
- Uluslararası Yaşlılara Saygı Federasyonu (UYSAF). (2020). Yaşlılar İçin Sivil Toplum Örgütleri Arasında İş Birliği. http://www.uysaf.org.tr/manset-haberler/217-uysaf-italya-isbirligi-projesi.html (Erişim Tarihi: 14.11.2020).
- Uyanık, Y., Başyiğit, R. (2018). Demografik Yapı İçinde Yaşlı Nüfusun Görünümü ve Aktif Yaşlanma Yaklaşımı Perspektifinde Politika Örnekleri. İş ve Hayat Dergisi, 273-310.
- Yanardağ, U., (2019). Yaşlılarla Hak Temelli Çalışma. M. Zubaroğlu Yanardağ ve U. Yanardağ (Ed), Yaşlılık ve Sosyal Hizmet Tüm Boyutlarıyla Kapsayıcı Bir Çerçeve içinde (s. 173-190). Ankara: Nika Yayınevi.
- Yerli, G. (2017). Yaşlılık Dönemi Özellikleri ve Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1278-1287.
- Zubaroğlu Yanardağ, M. (2019). Sosyal Hizmet Mesleğinde Gerantolojik ve Geriatrik Boyut Üzerine Bir İnceleme. M. Zubaroğlu Yanardağ ve U. Yanardağ (Ed), Yaşlılık ve Sosyal Hizmet Tüm Boyutlarıyla Kapsayıcı Bir Çerçeve içinde (s. 33-44). Ankara: Nika Yayınevi.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2020
- Yayıncı: Ecem ALTUN
Sayıdaki Diğer Makaleler
Sağlık Politikası Analizi: Türkiye'de Covid-19 Pandemi Döneminde Uygulanan Sağlık Politikaları
Mesut Can TÜRKOĞLU, Fatma KANTAŞ YILMAZ
Sosyal Hizmetin Savunuculuk Rolü Bağlamında Sivil Toplum Örgütleri
Kadın Girişimciliği ve Girişimcilik Sürecindeki Engellere Sosyal Hizmet Perspektifinden Bir Bakış
Sosyal Medya Bağımlılığının Lise Öğrencilerinin Akademik Başarıları Üzerindeki Etkisi