Göç Sürecine Travma Perspektifinden Bir Bakış

Göç yüzyıllardan beri insanlık tarihinde var olmuş toplumsal bir olaydır. Zaman içerisinde yaşanan teknolojik, siyasi, sosyolojik, ekonomik gelişmeler, savaşlar göçün boyutunu değiştirmiş ve anlaşılmasını zorlaştırmıştır. Göç doğası gereği kompleks bir olgudur. Göçün sosyolojik, ekonomik, politik yanları üzerinde ağırlıkla durulması her biri ile ilişkide olan ruh sağlığı boyutunun ihmal edilmesine sebep olmuştur. Oysa göçmenin göçle beraber dönüşen ruh sağlığı, göçmenin kendisinden başlayarak içinde bulunduğu bütün sistemleri etkilemektedir. Türkiye’de göç ve ruh sağlığı üzerine yapılan çalışmaların sınırlı sayıda olması göçmen ruh sağlığı politikalarına gerekli önemin verilmediğini düşündürmüş, göçün travmaya sebep olabilecek önemli bir yaşam olayı olması nedeniyle göç ve travma üzerine çalışılması gerekli görülmüştür. Bu çalışmada göç ve travma ilişkisi üzerine çok boyutlu bir değerlendirme yapılmıştır. Çalışma neticesinde; göçmenlerin yeni yaşama uyumlarını destekleyici politikaların geliştirilmesinin, göçmenlerin psikiyatrik tanı almalarını beklemeksizin önleyici ve destekleyici ruh sağlığı hizmeti almalarının önemli olduğu, ruh sağlığı hizmetlerinin ve ruh sağlığı uzmanlarının göçmenlere hizmet verebilecek şekilde geliştirilmesinin yaşanabilecek pek çok sosyal sorunun önüne geçebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

A Wiew of the Migration Process from Trauma Perspective

Migration is a social phenomenon that has existed in human history for centuries. Technological, political, sociological, economic developments and wars experienced over time have changed the size of migration and made it difficult to understand. Migration is a complex phenomenon by its nature. Emphasizing the sociological, economic and political aspects of migration has led to the neglect of the mental health dimension, which is related to each of them. However, the mental health of the immigrant, which transforms with the migration, affects all the systems in which the immigrant is involved, starting with himself. The limited number of studies on migration and mental health in Turkey made us think that the necessary importance was not given to immigrant mental health policies, and it was deemed necessary to study migration and trauma because migration is an important life event that can cause trauma. In this study, a multidimensional evaluation was made on the relationship between migration and trauma. As a result of the study; It has been concluded that it is important to develop policies that support immigrants' adaptation to new life, to receive preventive and supportive mental health services without waiting for immigrants to receive a psychiatric diagnosis, and to develop mental health services and mental health professionals in a way that can serve immigrants can prevent many social problems that may be experienced.

___

  • Acartürk, C. (2016, Mart). Göç Ve Ruh Sağlığı İlişkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(25), s. 137-150.
  • Aker, A. T., Ayata, B., Özeren, M., & Buran, B. (2002). Zorunlu İç Göç Ruhsal Ve Toplumsal Sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1(3), s. 97-103.
  • Aker, T. (2003). Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Bilişsel Ve Davranışçı Grup Terapisi. E. Önder içinde, Psikolojik Travma ve Sonuçları (s. 165-179). İstanbul: Epsilon.
  • Akhtar, S. (2018). Göç ve Kimlik: Kargaşa, Sağaltım ve Dönüşüm (1. Baskı b.). İstanbul: Sfenks Kitap.
  • Alpak, G., Ünal, A., Bülbül, F., & Sağaltıcı, E. (2014, Eylül). Türkiye'deki Suriyeli Mülteciler Arasında Travma Sonrası Stres Bozukluğu: Kesitsel Bir Araştırma. International journal of psychiatry in clinical practice, 19(1), s. 1-18.
  • Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (4. Baskı b.). (E. Köroğlu, Çev.) Ankara: Hekim Yayınları Birliği.
  • Binay, H. (2016). Suriye Ve Irak’tan Gelen Savaş Mağduru Çocuk Ve Genç Mültecilerde Travma Sonrası Stres Düzeyi. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Derin, G. (2020). Travma ve Göç: Bir Gözden Geçirme. Artuklu İnsan ve Toplum Bilim Dergisi, 5(2), s. 46-55.
  • Ekşi, A. (2002). Sığınmacı Ve Göçmenlerde Psikopatoloji. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(3), s. 215-221.
  • Eskici, H. S. (2019). Savaş Ve İltica: Travmatik Olaylara Maruz Kalmış Geçici Koruma Statüsündeki Suriyeli Kadınlara Yönelik İnceleme Ve Psikolojik Müdahale. İstanbul: İstanbul Sehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Herman, J. (2016). Travma Ve İyileşme. Şiddetin Sonuçları, Ev İçi İstismardan Siyasi Teröre (4. baskı b.). (T. Tosun, Çev.) İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Karaman, H. B., & Bulut, S. (2018, Kasım). Göçmen Çocuk Ve Ergenlerin Eğitim Engelleri, Psikolojik Sorunları Ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2(40), s. 393-412.
  • Kızmaz, Z. (2018). Mülteci Çocuklarda Travma. V. Özpolat içinde, Zorunlu Göçler ve Doğurduğu Sosyal Travmalar (s. 20-32). Ankara: HEGEM Yayınları.
  • Malkinson, R. (2009). Bilişsel Yas Terapisi. (S. K. Akbaş, Çev.) Ankara: HYB.
  • Özgür, N. (2019). Bulgaristan Göçmeni Yetişkinlerde Travmanın Kuşaklar Arası Aktarımı İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişkide Sosyal Desteğin Rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Sevinç Yalçın, Ç. P., & Öztürk, E. (2018). Travma Sonrası Zamanın Donması Ve Travmanın Nesillerarası Aktarımı. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(3), s. 21-28.
  • Turan, S., & Özyurt, G. (2019). Mülteci Çocuk ve Ergenlerin Ruhsal Sağlığı ve Tedavi Yaklaşımları. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, s. 209-218.
  • Volkan, V. (2019). Göçmenler Ve Mülteciler: Travma, Sürekli Yas, Önyargı Ve Sınır Psikolojisi (2. Baskı b.). (S. Yağcı, Çev.) Ankara: Pusula Yayınevi.
  • Volkan, V., & Zint, E. (2017). Kayıptan Sonra Yaşam: Komplike Yas ve Tedavisi (1. Baskı b.). (S. Yağcı, I. Vahip, & M. Kocadere, Çev.) Ankara: Pusula Yayınevi.
  • Wolynn, M. (2017). Seninle Başlamadı (14. Baskı b.). (M. Madenoğlu, Çev.) İstanbul: Sola Yayınları.
  • Yeşil, A. (2021). Ruhsal Travma Ve Göç. İ. Sanberk içinde, Güncel Psikoloji Araştırmaları II (s. 151-164). Ankara: Akademisyen Kitabevi.