YAŞLI ERKEK HÜKÜMLÜLERİN PSİKO-SOSYAL İHTİYAÇLARI ÜZERİNE NİTEL BİR İNCELEME

Dünyada ve Türkiye’de yaşlı nüfus giderek artmaktadır. Bu durum ceza infaz kurumlarındaki yaşlı sayısı artışını da beraberinde getirmektedir. Yaşlı hükümlülerin genç hükümlülerden farklılaşan psiko-sosyal ihtiyaçları bulunmaktadır ve bu ihtiyaçların belirlenerek gerekli önlemlerin alınması ve müdahalelerin yapılması gerekmektedir. Ancak Türkiye’de bu konuda yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Literatürdeki bu boşluktan yola çıkan bu çalışmanın amacı yaşlı erkek hükümlülerin psiko-sosyal ihtiyaçlarını ekolojik yaklaşım çerçevesinde ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında Ankara’daki 4 açık ceza infaz kurumunda (Ankara, Sincan, Ayaş, Kalecik) 50 yaş üstündeki 35 hükümlü ile nitel görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sosyal, duyuşsal ve tinsel gelişim kapsamında değerlendirilmiş, özellikle sosyal ve duyuşsal ihtiyaçların ceza infaz sürecinde yeterince karşılanamadığı, tinselliğin ise daha ön plana çıktığı görülmüştür. Aileye ve özgürlüğe duyulan özlem, utanç duygusu ve salıverilme sonrasına yönelik endişe gibi duyguların yanı sıra, yaşlı ayrımcılığı ve suç ayrımcılığı gibi deneyimler yaşlı hükümlülerin psiko-sosyal iyilik hallerini olumsuz olarak etkilemektedir. Açık ceza infaz kurumlarının kapalı ceza infaz kurumlarına göre daha fazla tercih edilmesine rağmen yaşlı hükümlüler arasında alternatif ceza infaz modellerinin uygulanması isteği hâkimdir. Hem ceza infaz sürecinde, hem de salıverilme sonrasında yaşlı hükümlülerin psiko-sosyal iyilik hallerini iyileştirmek ve desteklemek için sosyal hizmet uygulamalarının geliştirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı hükümlüler, psiko-sosyal ihtiyaçlar, ekolojik yaklaşım

A Qualitative Inquiry into the Psycho-Social Needs of Older Male Inmates

The share of older population is increasing in the world and in Turkey. This situation is accompanied by an increase in the number of older people in prisons. Older prisoners have different psycho-social needs compared to younger prisoners. Determining these needs is necessary to take preventive measures and make necessary interventions. However, research studies conducted in this field are limited in Turkey. The objective of this study is to demonstrate the psychosocial needs of older male prisoners within the scope of ecological theory. In this context, 35 semi-structured qualitative interviews with 35 older convicts over 50 are conducted in 4 open prisons (Ankara, Sincan, Ayaş, Kalecik) in Ankara. The findings show that social and affectual needs of older people could not be met adequately and spirituality has become more prominent during their time in prison. In addition to feelings like longing for family and freedom, sense of shame and anxiety about the aftermath of release, experiences such as ageism and crime type discrimination negatively affect the psycho-social well-being of older prisoners. Even though open institutions are preferred over closed institutions, the desire for alternative penal execution models is dominant. In order to improve the psycho-social well-being of older prisoners, social work interventions need to be developed.

Keywords:

older prisoners, psycho-social needs, ecological approach,

PDF

___

Aday, R.H. (1994). Aging in prison: a case study of new elderly offenders. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 38, 79-91.
Aday, R.H., Krabill, J.J. & Deaton-Owens, D. (2014). Religion in the Lives of Older Women Serving Life in Prison, Journal of Women & Aging, 26(3), 238-256.
Aday, R.H.,ve Maschi, T. (2019). The Challenge of Managing Aging Prisoners. Devon L. L. Polaschek Andrew Day Clive R. Hollin. The Wiley International Handbook of Correctional Psychology. Wiley Blackwell:US, 144-158.
Bergman S, Amir, M. (1973). Crime and Delinquency among Aged in Israel, an Experience Survey. The Israel Annals of Psychiatry and Related Disciplines, 11, 33-48.
Bretschneider, W., Elger, B. (2014). Expert perspectives on western European prison health services: Do ageing prisoners receive equivalent care in prison? Bioethical Inquiry, 11, 319-331.
Clear, T.R, Hardyman, P.l., Stout, B., Lucken ,K., Dammer, H. R. (2000). The Value of Religion in Prison: An Inmate Perspective. Journal of Contemporary Criminal Justice, 16(1), 53-74.
Clear, T.R. & Sumter, M.T. (2002) Prisoners, Prison, and Religion. Journal of Offender Rehabilitation, 35 (3-4), 125-156.
CGTİ (2004). Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun. No: 5275. Kabul Tarihi: 13.12.2004. http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr/mevzuat/5275.htm
CTGM (2020). Ceza İnfaz Kurumlarından Salıverilen Hükümlülere Yönelik Yürütülen Çalışmalar.
Denzin, N.K., & Lincoln, Y.S. (2005). Introduction: Entering the field of qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (1-17). Thousand Oaks: Sage Publications.
Derezotes, D. S. (2000) Advanced Generalist Social Work Practice. Thousand Oaks, CA: Sage.
De Smet, S., De Donder, L., Ryan, D., Van Regenmortel, S., Brosens, D., Vandevelde, S. (2017). Factors related to the quality of life of older prisoners. Qualitative Life Research, 26 (6), 1571-1585.
Duyan, V. (2012). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi, Ankara.
Elder, G.H. (1975). Age differentiation and the life course. Annual Review of Sociology 1: 165–90.
Goetting, A. (1984). The Elderly in Prison: A Profile. Criminal Justice Review, 9(2), 14-24.
Gross, B. (2007). Elderly offenders: Implications for corrections personnel. Forensic Examiner, 16(1), 56–61.
Haney, C. (2006). The wages of prison overcrowding: Harmful psychological consequences and dysfunctional correctional reactions. Journal of Law & Policy, 22, 265–293.
Haugebrook, S., Zgoba, K.M, Maschi, T., Morgen, K., Brown, D. (2010). Trauma, stress, health, and mental health issues among ethnically diverse older adult prisoners. Journal of Correctional Health Care, 16, 220–229.
Hayes, A.J., Burns, A., Turnbull, P., Shaw, J.J. (2012). The health and social needs of older male prisoners. International Journal of Geriatric Psychiatry, 27, 1155–1162. doi:10.1002/gps.3761
Heidari, R., Wangmo, T., Galli, S., Shaw, D.M., Elger, B.S. (2017). Accessibility of prison healthcare for elderly inmates, a qualitative assessment. Journal of Forensic and Legal Medicine, 52, 223-228.
Howse, K. (2003). Growing Old in Prison: A scoping study on older prisoners, Centre for Policy and Ageing and Prison Reform Trust, United Kingdom.
Human Rights Watch (2012). Old behind bars: The aging prison population in the United States. http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/usprisons0112webwcover_0.pdf
İçağasıoğlu Çoban, A., Akgün, R. (2011). Ankara Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Kalan Kadın Hükümlülerin Psikososyal Durumlarının Saptanması ve Sosyal Desteklerinin Belirlenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22 (2), 63-78.
İl, S. (2003). Adli Sosyal Hizmet. Türkiye Klinikleri Journal of Psychiatry, 4 (2), 141-146.
Joulain, M., Guillaume, M., Taliercio, A., Bailly, N., Ferrand, C. ve Gana, K. (2019). Social and leisure activity profiles and well-being among the older adults: a longitudinal study. Aging and Mental Health, 23, 77-83. 10.1080/13607863.2017.1394442.
Kerbs J. J. (2000). The older prisoner: Social, psychological, and medical considerations. In: Dunlop BD, Rothman MB, editors. Elders, crime, and the criminal justice system: Myths, perceptions, and reality in the 21st century. Springer: New York, 207–228.
Kerbs, J.J. ve Jolley, J.M. (2009). A Commentary on Age Segregation for Older Prisoners Philosophical and Pragmatic Considerations for Correctional Systems, Criminal Justice Review, 34(1), 119-139.
Koenig, H. G., George, L. K., & Siegler, I. C. (1988). The use of religion and other emotion-regulating coping strategies among older adults. The Gerontologist, 28(3), 303–310. https://doi.org/10.1093/geront/28.3.303
Loucks, N. (2004). Prison Without Bars: Needs, Support and Good Practice for Work with Prisoners’ Families. Dundee: Tayside Criminal Justice Partnership; Edinburgh: Families Outside.
Maxwell, J. A. (2005). Qualitative research design: An interactive approach. (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.
Murdoch, N., Morris, P., Holmes, C. (2008). Depression in elderly life sentence prisoners. International Journal of Geriatric Psychiatry, 23(9), 957-62.
Paggi, M. E., Jopp, D. & Hertzog, C. (2016). The Importance of Leisure Activities in the Relationship between Physical Health and Well-Being in a Life Span Sample. Gerontology, 62, 450-458. doi: 10.1159/000444415
Polat, B. (2016). Ceza İnfaz Kurumlarında Yaşlı Olmak: Yaşlı Hükümlülerin Sorunları. Ankara Üniversitesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Pressman, S., Matthews, K., Cohen, S., Martire, L., Scheier, M., Baum, A. ve Schulz, R. (2009). Association of Enjoyable Leisure Activities With Psychological and Physical Well-Being. Psychosomatic Medicine, 71, 725-732. 10.1097/PSY.0b013e3181ad7978.
Resmi Gazete (2020). Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun No. 7242 Kabul Tarihi:14/4/2020. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200415-16.htm
Roberts, S.K. (2015). Aging in Prison: Reducing Elder Incarceration and Promoting Public Safety. Center for Justice at Columbia University: New York.
Saygılı, S. ve Kökrek, Z. (1997). Yaşlılarda Suç İşleme Üzerine Bir İnceleme. Yeni Sempozyum, 35 (1), 14-18. Snyder, C., Van Wormer, K., Chadha, J. & Jaggers, J. (2009). Older adult inmates: the challenge for social work. Social Work, 54(2), 117-124.
Soyturk, S. (2013). Hükümlü Ve Tutukluların Sosyal Hizmet Gereksinimlerinin Değerlendirilmesi: Karaman M Tipi Kapalı-Açık Cezaevi Örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Stevens, B. A., Shaw, R., Bewert, P., Salt, M., Alexander, R. & Loo Gee, B. (2018). Systematic review of aged care interventions for older prisoners. Australasian Journal on Ageing, 37(1), 34-42.
TÜİK (2018). İstatistiklerle Yaşlılar, Haber Bülteni, Sayı: 33712. 18 Mart 2020.
Uslu, N. (2010). Adli Psikiyatri Birimine Yatırılan Yaşlılarda Suç İşlemeyi Etkileyen Etmenler, Yayınlanmamış Psikiyatri Uzmanlık Tezi, İstanbul.
Uzoaba, J.H.E. (1998) Managing Older Offenders: Where Do We Stand? Correctional Service of Canada. https://www.csc-scc.gc.ca/research/092/r70_e.pdf
Yücel, M.T. (2016). Adli Sosyal Hizmet Anlayışında Gerçekçi Yaklaşım. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(4), 3715-3733.
Willis, J.W. (2007). Foundations of qualitative research: Interpretive and critical approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
Zastrow, C. & Kirst-Ashman, K.K. (2015). İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre II. Ankara: Nika Yayınevi.