Kur’ân’da Cennet ve Cennetliklerin Yaşına Dair Tartışmalar

Cennet, Allah’ın iman eden ve sâlih amel işleyen kullarına mükâfat olarak hazırladığı ebedî mutluluk yurdudur. Kur’ân’da ve hadis-i şeriflerde, cennetin mahiyeti, cennet nimetleri, yiyecekler, içecekler ve yaşanacak müreffeh bir hayata dair bilgiler yer almaktadır. Kur’ân’da cennet tasvirleri ve cennet nimetlerinin adı, temsilî bir anlatımla ifade edilmekte, dünyada insanlar tarafından bilinen nesnelerden hareketle bilinmeyen âlem (gayb) hakkında bilgi verilmektedir. Dünyadaki nesnelerle cennetteki nesneler arasında sadece isim benzerliği vardır. Mahiyeti ise insan tasavvurunu aşmaktadır. Kur’ân’da mekân olarak cennet ve cennet nimetleri, dünyadaki en güzel yerlere, dünya nimetlerinin en güzeline ve insanların en çok arzuladığı şeylere benzetilerek tarif edilmiştir. Müteşabihattan olan bu anlatımı, hakikatin, temsilî bir tasviri olarak görmek gerekir. Kur’ân’da cennetliklere, yaşıt eşler, yemyeşil bahçeler, ferahlatıcı gölgelikler, saraylar, her türlü lezzetli meyveler, sarhoş etmeyen içkiler vaat edilmektedir. Nebe Sûresi 33. âyete meallerde ve tefsir kaynaklarında çoğunlukla “göğsü tomurcuklanmış kız” anlamı verilmiştir. Bu da cennette erkeklere verilecek eşlerin yeni ergenlik çağındaki kızlar şeklinde anlaşılmasına yol açmıştır. Ancak âyette yer alan kevâiŅb kelimesinin güzel görünümlü, şerefli, etrâb kelimesinin de “yaşıt eşler” şeklindeki anlamı dikkate alındığında söz konusu âyeti “güzel görünümlü, şerefli, yaşıt eşler” şeklinde anlamlandırmak daha uygun düşmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Cennet, Nimet, Yaş, Ödül, Yaşıt Eş

Discussions on the Age of Heaven and Paradise in the Qur’ān

Paradise is the land of eternal happiness that Allah has prepared for His believers and righteous deeds. In the Qur’ān and the ąadīth, there is information about the nature of heaven, the blessings of heaven, food, drinks and the pleasure and entertainment to be experienced. In the Qur’ān, the descriptions of paradise and the name of paradise blessings are expressed in a representative narrative and information is given about the unknown from objects known to people around the world. There is only a similarity of name between objects in the world and objects in heaven but its nature exceeds human imagination. In the Qur’ān, the space and the blessings of paradise are described as the most beautiful places in the world, the most beautiful of the world blessings, and the things that people desire most. These metaphors should be seen as a representative description of the original. The Qur’ān promises paradises, peers, lush gardens, refreshing shades, palaces, all kinds of delicious fruit and non-drunk drinks. Sūra of Naba 33nd verse in translations and sources of commentary mostly “chest is the budded girl.” meaning is given. This has led to the understanding that the wives to be given to men in paradise are understood as new adolescent girls. Considering the beautiful-looking, honorable meaning of the word kewāŅiba in the verse, the meaning of the word atrābā peers. İt is more appropriate to interpret this verse as beautiful-looking, honorable and peer-to-peer.

Keywords:

Tafsīr, Heaven, Blessing, Age, Reward, Peer Couple,

PDF

___

Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. 2. Baskı. 4 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
Akdemir, Salih. Son Çağrı Kur’ân. 2. Baskı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2009.
Akın, Ali. Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli. İstanbul: Ege Reklam Basım, 2014.
Altuntaş, Halil - Şahin, Muzaffer. Kur’ân-ı K erim Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010.
Âsım Efendi. el-Kâmûs. “trb”. 1: 79. 3 Cilt. İstanbul: Matbaa Osmaniye, 1225.
Ateş, Süleyman. Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri. 12 Cilt. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, ts.
Baltacıoğlu, İsmail Hakkı. Kur’ân. Ankara: Yıldız Matbaacılık, 1957.
Bayraklı, Bayraktar. Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’ân Meali. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 2007.
Bilmen, Ömer Nasuhi. Kur’ân-ı Kerim Meâli Âlisi ve Tefsiri. 8 Cilt. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1985.
Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-sahih. 2. Baskı. 4 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
Çantay, Hasan Basri. Kur’ân-ı Hakim ve Meâl-i Kerim. 16. Baskı. 3 Cilt. İstanbul: Elif Ofset, 1992.
Derveze, M. İzzet. et-Tefsiru’l-hadîs. 9 Cilt. Kahire: Dâru ihyai’l-kutubi’l-arabiyye, 1383.
Elik, Hasan - Coşkun, Muhammet. Tevhid Mesajı Özlü Kur’ân Tefsiri. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2015.
Esed, Muhammed. Kur’ân Mesajı Meâl-Tefsir. Trc. Cahit Koytak - Ahmet Ertürk. 3 Cilt. İstanbul: İşaret Yayınları, 1996.
Ferâhidî, Ebu Abdurrahman Halil b. Ahmed. “cnn”. Kitâbu’l-Ņayn. 4: 21-22. 8 Cilt. b.y.: Dâru Mektebetu’l-hilal, t.s.
Ferâhidî, Ebu Abdurrahman Halil b. Ahmed. “trb”. Kitâbu’l-Ņayn. 8: 117. 8 Cilt. b.y.: Dâru Mektebetu’l-hilal, t.s.
Feyizli, Hasan Tahsin. Feyzü’l-Furkan Açıklamalı Kur’ân-ı Kerim Meâli. İstanbul: Server İletişim, 2010.
İbn Âşur, M. Tâhir. et-Tahrir ve’t-tenvir. 30 Cilt. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnisiyye, 1984.
İbn Kayyım, Muhammed b. Ebi Bekr el-Cevziyye. Hâdi’l-ervah ilâ bilâdi’l-efrah. Kahire: el-Matbaatü’l-medenî, ts.
İbn Kesir, Ebu’l-Fida İsmail. et-Tefsiru’l-Kur’âni’l-Azim. 2. Baskı. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’lkalem, ts.
İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Cemaleddin Muhammed b. Mükerrem. “cnn”. Lisânü’l-Arab. 13: 92, 100. 3. Baskı. 15 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1994.
İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Cemaleddin Muhammed b. Mükerrem. “kaŅb”. Lisânü’l-Arab. 1: 718. 3. Baskı. 15 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1994.
Isfahânî, Ebu’l-Kasım Hüseyin er-Râgıb. “cnn”. el Müfredât fi garibi’l-Kur’ân. 138-139. İstanbul: Dâru kahraman, 1986.
İzmirli, İsmail Hakkı. Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Anlamı. İstanbul: Eren Yayınları, ts.
Kara, Ömer. Kur’ân’da Metafizik Bir Âlem: Cennet. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2002.
Karadaş, Cafer. Ana Hatlarıyla Ehl-i Sünnet Akâidi. Ankara: Otto Yayınları, 2017.
Karaman, Hayreddin - Çağrıcı, Mustafa - Dönmez, Kâfi İbrahim - Gümüş, Sadreddin. Kur’ân Yolu Meâl Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
Kur’ân-ı Kerim Açıklamalı Meâli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006.
Kısa, Mahmut. Açıklamalı Kur’ân-ı Kerim Meâli. Konya: Armağan Kitap Yayınevi, 2016.
Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed. el-Câmiu li ahkâmi’l-Kur’ân. 20 Cilt. Beyrut: Dâru’lkutubi’l-ilmiyye, 1988.
Kılıç, Sadık. İslâm’da Sembolik Dil. İstanbul: İnsan Yayınları, 1995. Müslim b. Haccac. el-Câmiu’s-sahih. 2. Baskı. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
Nesâî, Ebu Abdurrahman Ahmet b. Şuayb. es-Sünen. 2 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
Okuyan, Mehmet. “cnn”. Çok Anlamlılık Bağlamında Kur’ân Sözlüğü. 213-216. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2015.
Öztürk, Mustafa. Kur’ân’ı Kendi Tarihinde Okumak. 7. Baskı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2016.
Öztürk, Yaşar Nuri. Kur’ân-ı Kerim Meâli. İstanbul: Yeni Boyut Yayınları, 2010.
Özsoy, Ömer - Güler, İlhami. Konularına Göre Kur’ân (Semantik Kur’ân Fihristi). Ankara: Fecr Yayınları, 1996.
Özsoy, Ömer. “Çağdaş Kur’ân(lar) Üretimi Üzerine”. İslâmiyat 5 (2002): 111-124.
Râzî, Fahreddin. Mefâtihu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1990.
Râzî, Zeynuddin. “trb”. Muhtâru’s-sıhâh. Thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed. 5. Baskı. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 1999.
Reşit, Muhammed Ali b. Rıza. et- Tefsiru’l-menâr. 12 Cilt. Kahire: el-Hey’etü’l-Mısrıyyetü’lâmmetü li’l-kitâb, 1990.
Suyûtî, Celaleddin. ed-Dürru’l-mensûr. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, ts.
Şevkânî, Muhammed b. Ali. Fethu’l-kadir. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesir, 1414.
Taberî, Muhammed İbn Cerir. el-Câmiu’l-beyân fi te’vili’l-Kur’ân. 24 Cilt. b.y.: Müessesetü’r-risale, 2000.
Tirmîzî, Ebu İsa Muhammed. es-Sünen. 2. Baskı. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
Topaloğlu, Bekir. “Cennet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 7: 378-386. 46 Cilt. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.
Yazır, Muhammed Hamdi Elmalılı. Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Meâli. 10 Cilt. İstanbul: Temel Neşriyat, 2000.
Zebîdî, Seyid Muhammed Murtaza. “trb”. Tâcü’l-arûs min cevâhir’il-kâmus. 40 Cilt. b.y.: Dâru’l-hidâye, ts.
Zemahşerî, Mahmut b. Ömer. el-Keşşâf. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-Arabî, 1986.