İslâm hukukuna göre ağır had cezası gerektiren suçlardan biri olan yol kesme hakkında uygulanacak cezaların yer aldığı âyetle ilgili farklı yorumlar yapılmıştır. Bu çalışmada gelenek ve mensupları bakımından oldukça zengin bir birikime sahip olan Hanefî ve Mâlikî mezheplerinden birer eser seçilerek ilgili âyet üzerinden konuya yaklaşımlarının mukayesesi yapılmaya çalışılacaktır. Fıkhî tefsir geleneği olarak bilinen Ahkâmü’l-Kur’ân edebiyatında haklı bir şöhrete sahip olan bu iki eser Cessâs ve İbnü’l-Arabî’nin aynı ismi taşıyan Ahkâmü’l-Kur’ân adlı eserleridir. Bu çalışmada sadece iki âlimin değil iki farklı ekolun mukayesesi ortaya çıkmış olacaktır. Suça ve suçluya bakış açılarını, cezalarda öngörülen prensip kararlarını, hükme giderken kullandıkları delilleri yorumlamalarını ve karşı görüşlere nasıl cevaplar verdiklerini görmeye çalışacağımız bu çalışma ilgili eserlerle sınırlı tutulacaktır.

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Temel İslâm Bilimleri, Doktora öğrencisi, ssirin@sakarya.edu.trThere are various interpretations regarding the verse of the Qur’an includes punishment of hirabah (robbery) which is one of the crimes requires severe hudud penalties according to Islamic jurisprudence. In this work, after I choose two outstanding works of two different Islamic law schools which are considerably rich with regards to their traditions and adherents, I compare their attitudes toward the issue of hirabah using the aforementioned verse as a base. These two works, which have a legitimate reputation in Ahkam al-Qur’an literature -which is also known as fiqhi tafseer tradition- are “Ahkam alQur’an”s, namesake works of al-Jassas and of Ibn al-Arabi. Therefore, I make the comparison of not only two different scholars but also two different Islamic law schools. My study, in which I reveal these scholars’ viewpoint of crime and guilty, their leading decisions for punishments, their interpreting of evidences used by them in order to reach the rulings and their ways to respond to counterviews, is limited to the two works