KÜLTÜRÜN İÇ DENETÇİ VE İÇ DENETİM ÜZERİNE ETKİSİ VE TÜRKİYE’DE İÇ DENETÇİLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Çalışmada, insanların içinde bulundukları toplumunun kültüründen etkilendikleri gerçeğinden yola çıkılarak, iç denetçilerin de birey olarak şekillendikleri kültürü iç denetim faaliyetlerine taşıdıkları varsayımı araştırılmıştır. Çalışmanın amacı; kültürün iç denetçi ve iç denetim üzerindeki etkisini incelemektir. Etkinin ölçülebilmesi için Hofstede’nin kültür modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket uygulanmış ve anketler internet üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla araştırmaya özel olarak Google Forms üzerinden bir form tasarlanmış ve anket özel olarak kodlandırılmıştır. Anket formu kültürel sorular, denetim soruları ve kişisel sorular olmak üzere üç bölümden meydana gelmektedir. Araştırma evrenini Türkiye’de faaliyet gösteren iç denetçiler oluşturmaktadır. Tüm iç denetçilere ulaşımın imkansız olduğu düşünüldüğünden evren içinden CIA sertifikasına ait iç denetçiler örneklem olarak seçilmiştir. Bireylere LinkedIn üzerinden ve ayrıca TİDE aracılığıyla elektronik posta ile çalışmanın konusu ve ankete çevrim içi gerçek zamanlı ulaşabilecekleri adres linki gönderilmiştir. Toplanan verilerle yapılan analizler sonucunda da güç mesafesi, belirsizlikten kaçınma, toplulukçuluk ve erillik boyutlarının iç denetim ve iç denetçi üzerinde kısmen etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.

INFLUENCE OF CULTURE ON INTERNAL AUDITOR AND INTERNAL AUDIT: A STUDY ON INTERNAL AUDITORS ON TURKEY

In the study, based on the reality that the people are influenced under the culture of their own society, the assumption is analysed that the internal auditors also carry their behaviours being influenced personally by the culture to their auditing activities. Purpose of the study is to examine the influence of the culture on internal auditor and internal audit. Cultural model of Hofstede is used for the measurement of such influence.“Questionnaire method” is used as a method of data collection through internet. For this purpose, a customized form was designated on Google Forms and “the questionnaire” is enrypted. The questionnaire form is consisting of three parts which are questions regarding culture, audit and personal questions. Internal auditors employed in Turkey are chosen as “target group”. Certified internal auditors registered to TIDE (Türkiye İç Denetçiler Enstitüsü – Turkey Internal Auditors Institute) are chosen as sample group, due to impossibility to reach all of the auditors. The subject of the study and an address link providing attendants to be able to online real time access to the related questionnaire are sent to each of the attendants via LinkedIn and by email through TIDE. And the results of the analyses show us that the dimensions of the power distance, uncertainity avoidance, collectivism and masculinity have limited influence on internal audit and internal auditors.

___

  • Alexander, Jeffrey C. ve Saidman, Steven, Kültür ve Toplum Güncel Tartışmalar, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2009.
  • Almagtome, Akeel, ‘’Ulusal Kültürel Değerlerin Kurumsal Çevresel Açıklamalara Etkisi: Karşılaştırmalı Bir Araştırma’’, (Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).
  • Bostan, Hakan, ‘’Antropoloji, Kültür ve Güvenlik’’, Güvenlik Bilimleri Dergisi, Cilt.5, Sayı.2, 2016.
  • Dinç, Esra, Kültür ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, İstanbul: Beta Basım, 2015.
  • Hançerlioğlu, Orhan, Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi, 2002.
  • Hofstede, Geert, Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values, California: Sage Publications Inc., 1980.
  • Hofstede, Geert Cultures and Organizations, Software of the Mind, London: McGraw-Hill, 1991.
  • Hofstede, Greet, Culture’s Consequences: Comparing Values, Behaviour, Institutions and Organizations Across Nations, California: Sage Publications Inc., 2001.
  • Hofstede, Gert Jan, Pedersen, Paul B. ve Hofstede, Geert Exploring Cultur Exercises, Stories and Synthetic Cultures, USA: Nicholas Brealey Publishing, 2002.
  • Hofstede, Greet, Hofstede, Great Jan ve Minkov, Michael, Cultures and Organizations: Software of The Mind, USA: McGraw Hill, 2010.
  • Güvenç, Bozkurt, İnsan ve Kültür, Boyut Yayınları, 2011.
  • Kabaağaç, Sina ve Alova, Erdal, Latince –Türkçe Sözlük, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1995.
  • Karakaya, Abdullah, Ay, Ferda Alper ve Gürel, Saadet, ‘’Stratejik Yönetim Süreci Bağlamında Kültür ve Yönetim Tarzı Etkileşimi: Karadeniz Bölgesindeki Belediyelere Yönelik Bir Araştırma’’, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.37, Sayı.25, 2013.
  • Özbek, Çetin, İç Denetim, İstanbul: Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları, Cilt 1, 2012.
  • Özdoğan, Burak ve Öncü, Semra, ‘’Türkiye’de İç Denetim Mesleğinin Güncel Durumu: Bir Araştırma’’, Yönetim ve Ekonomi, Cilt.23, Sayı.1, 2016.
  • Sığrı, Ünsal ve Tığlı, Mehmet, ‘’Hofstede’nin ‘’Belirsizlikten Kaçınma’’ Kültürel Boyutunun Yönetsel – Örgütsel Süreçlere ve Pazarlama Açısından Tüketici Davranışlarına Etkisi’’, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt.21, Sayı.1, 2006.
  • Türkiye İç Denetim Enstitüsü, Sawyer’s İç Denetçiler İçin Rehber, 1. Cilt- İç Denetimin Temelleri, İstanbul: Pasifik Ofset, 2016.
  • Türkiye İç Denetim Enstitüsü, Sawyer’s İç Denetçiler İçin Rehber, 2. Cilt-İç Denetim Süreçleri ve Yöntemleri, İstanbul: Pasifik Ofset, 2016.
  • Türkiye İç Denetim Enstitüsü, Sawyer’s İç Denetçiler İçin Rehber, 3. Cilt- Kurumsal Yönetim, Risk Yönetimi ve Uyumun Temelleri, İstanbul: Pasifik Ofset, 2016.
  • Türkiye İç Denetim Enstitüsü, https://www.tide.org.tr/page/26/Ic-Denetimin-Tanimi, (01.10.2018).
  • Türkiye İç Denetim Enstitüsü, Etik Kuralları, https://www.tide.org.tr/file/documents/pdf/EtikKurallari.pdf, (15.02.2019).
  • Tüz, Melek Vergiliel, İşletmelerde Yönetim Modelleri, Bursa: Alfa Akademi Basım Yayım Dağıtım, 2004.
  • Wood, R. A., ‘’Global Audit Characterristics Across Cultures and Environments: An Empirical Examination’’, Journal of İnternational Accounting, Auditing and Taxation, Vol.5, No.2, 1996.
  • Wu, Ming Yi, ‘’Hofstede’s Cultural Dimensions 30 Years Later: A Study Of Taiwan And The United States’’, Intercultural Communication Studies XV: 1, 2006. Aktaran:Murad Yüksel, ‘’Örgütsel Politika, Hofstede’in Örgüt Kültürü Boyutları, İş Tutumları ve İş Çıktıları İlişkisi’’, (Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013).
  • Yılancı, Münevver, İç Denetim Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi İşletmesi Üzerine Bir Araştırma, Ankara: Nobel Yayınları, 2006.
  • Yılancı, F. Münevver, Yıldız, Birol ve Kiracı, Murat, Türkiye Bağımsız Denetim Standartları ile Uyumlu Muhasebe Denetimi, Ankara: Detay Yayıncılık, 2016.
  • Yiğit, Sema, ‘’Kültür, Örgüt Kültürü ve İnovasyon İlişkisi Bağlamında İnovasyon Kültürü’’, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt.16, Sayı.7, 2014.