ÇALIŞANLARIN TELİF HAKKI İHLALİNDEN DOLAYI İŞLETME SAHİBİNİN HUKUKÎ SORUMLULUĞU

Bir fikir ve sanat eseri üzerindeki hakların ihlali halinde, hak sahibinin ancak ihlal eden kişiye karşı hukuki himaye talep etmesi mümkündür. Bu herkesin yalnızca kendi fiilinden sorumlu olması şeklindeki şahsi sorumluluk ilkesinin bir gereğidir. Nitekim FSEK’in 66 vd. maddelerinde haksız fiil teşkil eden eylemler ile eser üzerindeki manevi ve mali hakkı tecavüze tehlikesine veya tecavüze uğrayan hak sahibine, mütecavize karşı ref, men ve tazminat davaları açabilme yetki tanınmıştır. Ancak Kanun, tecavüzün bir işletme bünyesinde işletmenin çalışanları tarafından işin görülmesi sırasında gerçekleşmesi halinde davacıya, sadece faile karşı değil, işletmenin sahibine karşı da dava açma imkânı verilmiştir. FSEK 66 hükümlerine göre faile veya işletme sahibine izafe edilebilecek bir kusur bulunmasa bile bu davanın açılması mümkündür. Dolayısıyla kanun burada işletme sahibini, başkasının eyleminden dolayı sorumlu tutmuştur. İşletme sahibinin kusurunu gerektirmeyen bu sorumluluk, mahiyeti itibarıyla ağırlaştırılmış objektif özen sorumluluğudur. İşbu makalede işletmede çalışanların telif hakkı ihlallerinden dolayı işletme sahibine yüklenen sorumluğun hukuki mahiyeti ve uygulanabilme şartları ve bunun TBK 66’dan kaynaklanan adam çalıştıranın sorumluluğuyla olan ilişkisi üzerinde durulmaktadır.

LEGAL RESPONSIBILITY OF BUSINESS OWNER FOR THE COPYRIGHT INFRINGEMENT OF THE EMPLOYEES

In any case of violation of the copyright on an intellectual and artistic work, it is possible for the right holder to demand legal protection only against the infringer. This is a requirement of the principle of personal responsibility, that everyone is responsible only for his own actions. As a matter of fact, in Articles 66 et al. of the Turkish Copyright Code (TCC), the right owner whose moral and financial rights on the work are at risk of infringement or whose infringement is infringed by actions constituting tortious acts are authorized to file cease and prohibition the infringement and compensation cases against the intruder. However, the TCC allows the plaintiff to file a lawsuit not only against the perpetrator, but also against the owner of the business, if the infringement occurs during the execution of the business by the employees of the business within the body of a business. According to the provisions of Article 66 of the TCC, it is possible to file this lawsuit even if there is no fault attributable to the perpetrator or the owner of the business. Therefore, the law holds the business owner responsible for the action of someone else. This responsibility, which does not require the fault of the owner, is aggravated by its nature, the responsibility of objective care. In this article, the legal nature of the liability imposed on the owner of the business due to the copyright violations of the employees in the business and the conditions of its implementation and its relationship with the liability of the employer arising from Article 66 of the Turkish Code of Obligation (TCO) are emphasized.

___

  • Antalya, Gökhan (2018) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, İstanbul.
  • Arslanlı, Halil (1954) Fikri Hukuk Dersleri II – Fikir ve Sanat Eserleri, İstanbul.
  • Ateş, Mustafa (2012) Fikri Hukukta Eser Sahipliği, Ankara, Adalet Yayınevi.
  • Ateş, Mustafa (2019) Rekabet Hukukuna Giriş, 2. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
  • Ayiter, Nuşin (1981) Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, Ankara.
  • Bozbel, Savaş (2012) Fikir ve Sanat eserleri Hukuku, İstanbul.
  • Erel, Şafak N (2009) Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 3. Bası, Ankara.
  • Eren, Fikret (2019) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Bası, Ankara, Yetkin.
  • Hirsch, Ernst E (1948) Fikri ve Sınai Haklar, Ankara.
  • Kılıçoğlu, Ahmet M (2019) Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, 5. Bası, Ankara, Turhan.
  • Kılıçoğlu, Ahmet M (2002) Borçlar Hukuku-Genel Hükümler, 2. Bası, Ankara, Turhan.
  • Kılınç, Ayşe Nur (2018) Adam Çalıştıranın Organizasyon Sorumluluğu, Ankara.
  • Küçükali, Canan (2021) Fikri Hakların İhlalinden Kaynaklanan Tazminat Davası, Ankara, Seçkin.
  • Oğuzman, Kemal & Öz, Turgut (2018) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, 16. Bası, İstanbul.
  • Öztan, Fırat (2008) Fikir ve Sanat eserleri Hukuku, Ankara, Turhan.
  • Suluk, Cahit & Karasu, Rauf &Nal, Temel (2021) Fikri Mülkiyet Hukuku, Ankara, Seçkin.
  • Tandoğan, Haluk (1981) Kusura Dayanmayan Akit Dışı Sorumluluk Hukuku, Ankara.
  • Tekinalp, Ünal (2012) Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, İstanbul, Vedat.
  • Tekinay, Selahattin Sulhi & Akman, Sermet & Burcuoğlu, Haluk & Altop, Atilla (1993) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, Filiz.
  • Ünlütepe, Mustafa (2016) Organizasyon Sorumluluğu (TBK 66/III), İstanbul.
  • Yavuz, Levent & Alıca, Türkay & Merdivan, Fethi, (2012) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu, C. I,1. Bası, Ankara, Seçkin.
Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi-Cover
  • ISSN: 2149-4576
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi