MUSTAFA ÇİFTÇİ’NİN BOZKIRDA ALTMIŞALTI KİTABINDA YER ALAN HALK KÜLTÜRÜ UNSURLARI

Kültür, bir milletin tarih boyunca meydana getirdiği maddi ve manevi unsurların toplamıdır. Sözlü ve yazılı kültür ürünleri, nesilden nesle dil vasıtasıyla aktarılmış; aktarılan bu unsurların neler olduğu ve nasıl kullanıldığı, her dönemde halk bilimi araştırmacılarının odak konularından biri olmuştur. Halkı anlatan her sanatçı, bir nevi halk kültürünü aktarma, koruma ve yaşatma işlevini üstlenmiştir. Son dönem modern Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Mustafa Çiftçi de halk kültürünü eserlerinde sıkça işleyen bir yazarımızdır. Çiftçi, çalışmamıza konu olan Bozkırda Altmışaltı adlı hikâye kitabında “halk taşıtları, halk ekonomisi, geleneksel meslekler, halk mutfağı, halk giyim kuşamı, geçiş dönemleri, halk inanışları” gibi unsurların yanında gündelik konuşmalarda rastlanan “argo ve küfürler, atasözleri ve deyimler, beddualar, dualar, yeminler, türküler, hitaplar, lakaplar” gibi kültürel unsurlardan da istifade etmiştir. Bu çalışmada Mustafa Çiftçi’nin Bozkırda Altmışaltı kitabı halk kültürü unsurları açısından detaylı olarak incelenmiş, yazarı besleyen kültürel kodlar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Başlıklandırma aşamasında Sedat Veyis Örnek’in Türk Halkbilimi (1977) kitabında yer alan tasnif esas alınmış; zaman zaman söz konusu eserdeki başlıklara bazı eklemeler yapılmıştır.

___

  • Akar, A. (2014). Türk Sözlükbiliminde Tanımsız Bir Alan: Sövgü Sözleri. Dil Araştırmaları, 14, 27-33. Aksoy, Ö.A. (2017). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 2. İstanbul: İnkılap Yayınları. Alptekin, A.B. (2010). Türk Halk Hikâyelerinde Halk Hekimliği. Millî Folklor, 86, 5-19. Artun, E. (2012). Türk Halk Bilimi. Adana: Karahan Kitabevi. Aykaç, O. (2019). Geçmişten Günümüze Ortaoyunu Geleneği. Ankara: Akçağ Yayınları. Çiftçi M. (2020). Bozkırda Altmışaltı. İstanbul: İletişim Yayınları.