YEREL YÖNETİMLERDE AFET ZARARLARININ AZALTILMASI ÇALIŞMALARINA GENEL BİR BAKIŞ

Afetler insan toplulukları ve yerleşim alanları üzerinde çok yönlü kayıplar meydana getiren, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini bozarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen, doğal, teknolojik veya insan kökenli olayların sonuçları olarak tanımlanmaktadır. Afet risklerinin yönetimi için gerekli risk ve zarar azaltma çalışmaları ülkemizin de içinde bulunduğu Sendai Çerçevesi (2015-2030) Eylem Planı doğrultusunda şekillenmekte ve çok disiplinli bir işbirliği gerektirmektedir. Bu çalışmada, kentleşmeyle birlikte topluluklar üzerinden büyük yıkımlara neden olan afetlerin olumsuz sonuçlarının azaltılmasına yönelik yürütülen zarar azaltma çalışmaları yerel yönetimler ölçeğinde değerlendirilmiştir. Yerel yönetimler hem kentsel altyapı ve kentsel dönüşüm çalışmaları ile afet zararlarının azaltılması açısından risk yönetiminde hem de sosyal sorumluluk hizmetleri ile afet öncesi, sırası ve sonrası zarar azaltma faaliyetleri ile afet yönetimine katkı sağlamaktadır. Yeni düzenlemelerle büyükşehir, il ve ilçe belediyeleri ülkemizde afetlerden sorumlu kurum olan Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının il müdürlükleri ile işbirliği içerisinde zarar azaltmaya yönelik birçok proje üretmektedir. Bu düzenlemelerle yerel yönetimlerin ülkemizdeki zarar azaltma etkinliğinin artırılması amaçlanmakla birlikte henüz uygulama açısında gelinen durum istenilen seviyeye maalesef ulaşamamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Zarar azaltma, yerel yönetim, kentsel planlama

AN OVERVIEW OF APPLICATIONS OF DISASTER MITIGATION IN LOCAL GOVERNMENTS

Disaster is defined as the result of, caused by nature or human origins, a sudden, calamitous event that seriously disrupts the functioning of a community or society and causes human, material, and economic or environmental losses that exceed the community’s or society’s ability to cope using its own resources. Risk and mitigation applications for management of disaster risks are shaped according to Sendai Framework (2015-2030), which includes our country and requires multidisciplinary cooperation. In this study, the disaster mitigation efforts carried out to reduce the damages of the disasters that caused great destruction with the urbanization were evaluated for the local governments. Local governments contribute to disaster management with urban infrastructure and urban transformation studies, risk management of disaster mitigation, and social responsibility services as well as disaster mitigation before, during and after the disaster. With the new regulations, metropolitan, provincial and district municipalities produce many projects to reduce disaster damages in cooperation with the provincial directorates of the Disaster and Emergency Management Presidency in Turkey. Although these regulations aim to increase the efficiency of local governments in disaster mitigation in our country, the situation in terms of implementation has not reached the desired level.

Keywords:

Mitigation, local government, urban planning,

PDF

___

AFAD, (2014), Türkiye Afet Farkındalığı ve Afetlere Hazırlık Araştırması,
5216 BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE KANUNU (BBK), (2004), http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf , Tertip: 5 Cilt: 43, R.G.
5393 SAYILI BELEDİYE KANUNU (BK), (2005), http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf , Tertip:5, Cilt: 44, R.G.
Col, Jeanne-Marie 2007, Managing Disasters: The Rol of Local Goverment, Public Administration Review, Vol: 67, No:1, ss: 114-124.
Ergünay, O., (2006), Mikrobölgeleme Çalışmaları ve Afet Senaryoları, JICA-Içişleri Bakanlığı Belediye Elemanları için Düzenlenen Zarar Azaltma Eğitimi Kursu,
Ergünay, O., (2002), Afete Hazırlık ve Afet Yönetimi, Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğü Afet Operasyon Merkezi (AFOM), Ankara, (2002).
Gülnerman, A., Tezer, A., Göksel, Ç., (2014), Kriz Yönetiminde Konumsal Tabanlı Bir İletişim Modeli Önerisi Ve Mevcut Uygulamalarla Karşılaştırılması, 5. Uzaktan Algılama-Cbs Sempozyumu (UZAL-CBS 2014), 14-17 Ekim 2014, İstanbul
Kadıoğlu, M., (2008), Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri; Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (editörler), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara. s. 1-34
Karasu, M.A., (2012), Büyükşehir Belediyelerinde Stratejik Planlama: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 8, Sayı 16, ss. 159-180
Kuterdem, K., Akın, D., Nurlu, M., 2009, Afet Zararlarının Azaltılmasında Birleşmiş Milletler Kaynaklı Çalışmalar ve 2005-2015 Yılları Arasında Bir Yol Haritası Olarak Hyogo Çerçeve Eylem Planı. Türkiye’nin Afet Yönetimi 11nci yuvarlak Masa Toplantısı, ODTÜ, Ankara,
Macit, İ., 2019, Bütünleşik Afet Yönetiminde Sendai Çerçeve Eylem Planının Beklenen Etkisi, Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(1): 175-186, DOI: 10.21324/dacd.421564
Özdemir, M., (2016), Belediyelerin Altyapı Hizmeti Sunumunda Vatandaş Memnuniyeti: Anamur Belediyesi Örneği, Yüksel Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı
Özmen, B., Özden, A.T., Gerdan, S., Tezgider, G., Gökçe, O., 2017, Afet Yönetimi-I, Anadolu Üniversitesi, AÖF Yayınları, Yayın No: 236, ISBN: 978-975-06-2139-0
Öztürk, A., 1996, Türkiye’de Halkın Yönetime Katılması, Mevcut Yerel Yönetim Anlayışı ve Çözüm Bekleyen Temel Sorunlar, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:4, Cilt:4, ss: 105-116.
Şahin, G., (2016), Yerel Yönetimlerde Afetlere Hazırlık ve Zarar Azaltma Sorumlulukları: İzmir Büyükşehir Belediyesi Örneği, KAYSEM 10- Kamu Yönetimi Sempozyumu, 935-966
Toprak Karaman, Z., (2000), Yönetim Stratejilerindeki Gelişmeler, TİD, Y. 72, S 26.
TÜRKİYE AFET MÜDAHALE PLANI (TAMP), (2014), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/01/20140103-12.htm, R.G. 28871
Uzunçıbuk, L. (2005), Yerleşim Yerlerinde Afet Ve Risk Yönetimi, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Varol, N., Kırıkkaya, E.B., (2017), Afetler Karşısında Toplum Dirençliliği, Journal of Resilience, Cilt 1, Sayı 1, https://dx.doi.org/10.32569/resilience.344784,
Yavaş, H., (2005), Türkiye’de Doğal Afetlerin Merkezi-Yerel İlişkiler Açısından Yönetim Sorunu, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7; Sayı 3.
URL-1 https://www.preventionweb.net/drr-framework/sendai-framework
URL-2. https://www.kocaeli.bel.tr/webfiles/userfiles/files/birimler/imar-ve-sehircilik-dairesi-baskanligi/kentsel-donusum-ve-gelisim-planlama-sube-mudurlugu/KENTSEL_DONUUM_GEL%C4%B0%C4%B0M_VE_PLANLAMA_MASTER_PLANI.pdf