TANZİMATTAN GÜNÜMÜZE MÜZİKTE MODERNLEŞME

                 Bu makalenin temel amacı;  Türk modernleşmesi sürecinde müziğe bakış, müzikte değişim ve müziği dönüştürme politikalarını çalışmak ve tartışmaktır. Bu makale bir literatür taramasıdır. Çok sayıda kaynaktan “Türk modernleşmesi”, “müzikte modernleşme”, “milli müzik”,  kavramları üzerinde tanım ve yorum eksenli olmak üzere kitap ve makalelere ulaşılmıştır. Elde edilen bilgiler bir araya getirilmiş, yorumlanmış, böylece konuya yeni bir perspektif kazandırılmaya çalışılmıştır.  Öncelikle “Türk modernleşmesinin” genel bir tanımı yapılmış ve bu tanımdan yola çıkarak Türk Modernleşmesinin, Türkiye’de müziğe yansımaları üzerinde durulmuştur. Türk Modernleşmesi iki dönem üzerinden değerlendirilebilir. Türk Modernleşmesinin ilk dönemi Tanzimat’ın ilanını hazırlayan süreçlerle başlayıp Cumhuriyetin ilanına kadar süren dönemdir. Türk modernleşmesinin ikinci dönemi ise Cumhuriyetin ilanı ve onu izleyen “Tek-parti yönetiminin” yaşandığı yıllardır. Cumhuriyetin ilanından sonra ilk uygulamaya konan modernleşme politikaları arasında müzik politikası da vardır. Ziya Gökalp’in fikir önderliğinde “milli müzik” politikası oluşturulmuş, bu politika kapsamında yeni bir müzik yaratılmaya çalışılmıştır. Bu makalenin hedefi, bu politikaların uygulama alanlarını, önem ve sonuçlarını olumlu ve olumsuz yönleri ile ele alarak toplum üzerindeki etkilerini görünür kılmaktır.                                                              

MODERNIZATION IN MUSIC FROM TANZIMAT TO TODAY IN TURKEY

The main objective of this article is studying and discussing the change and transformation policies in music and musical view in the duration of Turkish modernization. This article is a literature review. A large number of books and articles have been researched which are written about the concepts; Turkish modernization, modernization in music and national music. By putting to gather the obtained knowledge and commentaries have been tried to gain a new perspective. Primarily a general definition of Turkish modernization has been made and focused on the reflections of Turkish modernization on Turkish music. Turkish modernization can be evaluated over two periods. The first period of Turkish modernization starts with the process of preparing the declaration of Tanzimat and ends with the declaration of the Republican regime. The second period of Turkish modernization is the first years of the Republican regime and the years of Single-party government. There were music policies among the first modernization policies which are implemented with the Republican regime. National music policy has been developed under the name of thought leader Ziya Gökalp. Under this policy, a new type of music was tried to be created. The aim of this article is to represent the impacts of this policies on society by taking into account their positive and negative aspects.

___

  • Altun, F. (2011). Modernleşme kuramı-eleştirel bir giriş. İstanbul: Küre Yayınları. Ataman, S. Y. (1991). Atatürk ve Türk musikisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Başak, S. (2004). Kültür olgusu analizleri ve üç tarz-ı siyaset. Ankara: Odak Yayınları. Cangızbay, K. (2002). Çok hukukluluk, laiklik ve laikrasi. Ankara: Liberte Yayınları. Çetinkaya, Y. (1999). Müzik yazıları. İstanbul: Kaktüs Yayınları. Durgun, Ş. (2005). Devletçi gelenek ve müzik. Ankara: Alter Yayınları. Gedikli, N. (1999). Ülkemizdeki etki ve sonuçlarıyla uluslararası sanat müziği. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları. Gökalp, Z. (1999). Türkçülüğün esasları. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Köker, L. (2013). Modernleşme kemalizm ve demokrasi.İstanbul : İletişim Yayınları. Mardin, Ş. (1991). Türk modernleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları. Paçacı, G. (1999). Cumhuriyetin Sesli Serüveni. Cumhuriyetin Sesleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları Tanrıkorur, Ç. (1999). Müziğimiz ve Popülarite. Köprü Dergisi, Yaz. Tura, Y. (1999). Cumhuriyet Döneminde Türk Musikisi. Cumhuriyetin Sesleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları Sağer, T. (2003). Cumhuriyet Dönemi Müzik Politikaları. Ata Dergisi,11. Uçan, A. (1994). Müzik eğitimi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Yıldırım, E. (2012). Hayali modernlik –Türk modernliğinin icadı. İstanbul: Doğu Kitabevi.