İsmail KARAKULLE, Eray AYDIN

7616

Etik Liderlik Davranışının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkileri Üzerine Bir Araştırma: Kastamonu ve Sinop Otel İşletmeleri Örneği

Bu araştırma, otel işletmelerinde yöneticilerin sergilemiş oldukları etik liderlik davranışlarının çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkileri üzerine odaklanmaktadır. Araştırmanın amacı, yöneticilerin sergiledikleri etik liderlik davranışlarının çalışanların ÖVD üzerinde etkili olup olmadığını belirlemektir. Bu amaçla Kastamonu ve Sinop illerinde faaliyet gösteren otel işletmelerinde 40 çalışandan yazılı soru sorma (online anket) tekniği ile veriler toplanmıştır. Araştırmada uygulanan anket 41 sorudan oluşmaktadır. 5 soru çalışanların demografik özellikleri ile ilgilidir. De Hoogh ve Den Hartog (2008) tarafından geliştirilen ve Alkan (2015) tarafından Türkçe’ye çevrilen 17 maddelik etik liderlik ölçeği, örgütsel vatandaşlık davranış derecesini belirleyebilmek amacıyla da Basım ve Şeşen (2006)’in iki ayrı çalışmadan faydalanarak hazırladığı 19 ifadeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Araştırma kapsamında belirlenen hipotezleri test etmek için regresyon analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, etik liderliğin diğerkâmlık, vicdanlılık, nezaket ve sivil erdem boyutu üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu, centilmenlik boyutu üzerinde ise anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler:

Etik Liderlik, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Otel İşletmeleri

A Study On The Effects Of Ethıcal Leadershıp Behavıor On Organızatıonal Cıtızenshıp Behavıor: The Case Of Kastamonu And Sinop Hotels

This research focuses on the effects of the ethical leadership behaviours of the managers in the hotel businesses on the organizational citizenship behaviour of the employees. The aim of the study is to determine whether the ethical leadership behaviors of the managers are effective on the OCB of the employees. For this purpose, data were collected from 40 employees in hotel businesses operating in Kastamonu and Sinop provinces by asking written questions (online questionnaire). The questionnaire applied in the research consists of 41 questions. 5 questions are about the demographic characteristics of the employees. De Hooghe and Den Hartog (2008) and developed by Alkan (2015) translated to Turkish 17-point ethical leadership scale, to determine the organizational citizenship behavior very purpose of the Printing and Şeşen (2006) in two separate benefiting from the study prepared by the 19 statements which consists of scale used. Regression analysis was used to test the hypotheses determined within the scope of the research. According to the results of the research, it was seen that ethical leadership has a positive and significant effect on altruism, conscientiousness, courtesy and civic virtue dimensions, but it does not have a significant effect on the sportsmanship dimension.
Keywords:

Ethical Leadership, Organizational Citizenship Behaviour, Hotel Management,

PDF

___

  • Acar, G., & Kaya, M. (2012). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarına İlişkin BedenEğitimi Öğretmenlerinin Görüşleri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 95-102.
  • Akbaş, T. T. (2011). Algılanan Kişi-Örgüt Uyumunun Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkisi : Görgül Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 53-82.
  • Alioğulları, Z. D. (2019). Liderin Politik Becerisi, Lider-Üye Etkileşimi, Etik Liderlik Ve Bazı İş Sonuçları Arasındaki İlişkiler. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Alkan, D. P., & Arıkboğa, F. Ş. (2017). Etik Liderlik ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Etkisi ve Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 24(2), 349 - 369.
  • Arıkoğlu, E. (2019). Çalışanların İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Açısından Değerlendirilmesi: Finans Sektöründe Bir Araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü.
  • Arslantaş, C. C., & Dursun, M. (2008). The Impact of Ethical Leadership Behavior on Trust in Manager and Psychological Empowerment: The Mediating Role of Interactional Justice. Anadolu University Journal of Social Sciences, 8(1), 111-128.
  • Aydemir, S., & Korkmaz, O. (2015). Örgütsel Sessizlik Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(2), 140-165.
  • Bahar, B. (2019). Sosyal Öğrenme Kuramı ve Sosyal Değişim Kuramı Perspektifinden Etik Liderlik. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 237-242.
  • Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-hall.
  • Barnard, C. (1938). The Functions of The Executive. Boston: Harvard University Press.
  • Basım, H. N., & Şeşen, H. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83-101.
  • Başar, U., Sığrı, Ü., & Basım, N. (2017). Etik Liderlik Algısının Örgütsel Özdeşleşme Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Politika Algısının Düzenleyici Rolü. 5. Örgütsel Davranış Kongresi (s. 263-272). Antalya: Marmara Üniversitesi.
  • Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. New York: NY: Wiley.
  • Boerner, S., Dütschke, E., & Wied, S. (2008). Charismatic leadership and organizational citizenship behaviour: examining the role of stressors and strain. Human Resource Development International, 11(5), 507-521.
  • Bolat, O. İ., & Bolat, T. (2008). Otel işletmelerinde örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 75-94.
  • Brown, M. E., & Mitchell, M. (2010). Ethical and Unethical Leadership: Exploring New Avenues for Future Research. Business Ethics Quarterly, 20(4), 583-616.
  • Brown, M. E., & Treviño, L. (2006). Ethical leadership: A review and future directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595–616.
  • Brown, M. E., Treviño, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior And Human, 97(2), 117-134.
  • Büyükyılmaz, O., & Alper Ay, F. (2017). Etik Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisinde Örgütsel Adaletin Rolü. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 209-234.
  • Chahal, H., & Mehta, S. (2010). Antecedents and Consequences of Organizational Citizenship Behaviour (OCB): A Conceptual Framework in Reference to Health Care Sector. Journal of Services Research, 10(2), 25-44.
  • Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297–334.
  • Cropanzano, R., & Mitchell, M. (2005). Social Exchange Theory: An Interdisciplinary Review. Journal of Management, 31(6), 874-900.
  • Çelik, A., & Ata, N. (2021). Etik Liderliğin Çalışanların Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısına Etkisi: Konya Örneği. 11th ECLSS Conferences on Language and Social Sciences, (s. 377-387). Kosovo.
  • Çetin, A., & Şentürk, M. (2016). Bilgi Paylaşma Davranışının Planlı Davranış Teorisi ve Sosyal Değişim Teorisi Bağlamında İncelenmesi: Dermatologlar Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 16(2), 241-256.
  • Dalgın, T. (2015). Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi ve Örgütsel Adalet Algısının Düzenleyici Rolü: Muğla Konaklama Sektörü Örneği. Yayımlanmamış doktora tezi Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü . De Hoogh, A. H., & Den Hartog, D. N. (2008). Ethical and despotic leadership, relationships with leader's social responsib ility, top management team effectiveness and subordinates' optimism: A multi-method study. The Leadership Quarterly, 19(3), 297–311.
  • Deluga, R. J. (1994). Supervision Trust Building, Leader Member Exchange and Organizational Citizenship Behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67(4), 315-326.
  • Dyne, L. N., Graham, J., & Dienesch, R. (1994). Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Measurement, and Validation. The Academy of Management Journal, 37(4), 765-802.
  • E.Brown, M., & Treviño, L. (2006). Ethical leadership: A review and future directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595-616.
  • Erdoğan, P. (2018). Pozitif psikolojik sermayenin örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel sinizm ve tükenmişlik üzerine etkisi: sağlık sektöründe bir uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Farh, J.-L., Zhong, C.-B., & Organ, D. (2004). Organizational citizenship behavior in the people's Republic of China. Organization Science, 15(2), 241-253.
  • Fassina, N. E., Jones, D., & Uggerslev, K. (2008). Meta-Analytic Tests of Relationships Between Organizational Justice and Citizenship Behavior: Testing Agent-System and Shared-Variance Models. Journal of Organizational Behavior, 29(6), 805-828.
  • Gürbüz, S. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Duygusal Bağımlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 48-75.
  • Harvey, E. (2004). Liderlik ve Etik. Executive Excellence, 8(87), 23.
  • Hermond, D. (2005). Ethical Leadership Is Not Optional: How LPPs can Help. International Journal Of Scholarly Academic Intellectual Diversity-Electronic, 8(1), 1-5.
  • Karaaslan, A., Ergun Özler, D., & Kulaklıoğlu, A. (2009). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bilgi Paylaşımı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2), 135-160.
  • Katz, D., & Kahn, R. (1966). The Social Psychology of Organizations. New York: Wiley.
  • Kidder, D. L. (2002). The Influence of Gender on the Performance of Organizational Citizenship Behaviors. Journal of Management, 28(5), 629–648.
  • Lu, X. (2014). Ethical leadership and organizational citizenship behavior: The mediating roles of cognitive and affective trust. Social Behavior and Personality: An international journal, 42(3), 379-390.
  • Morales-Sa´nchez, R., & Cabello-Medina, C. (2013). The Role of Four Universal Moral Competencies in Ethical Decision-Making. Journal of Business Ethics, 116(4), 717-734.
  • Motowidlo, S. J. (2000). Some Basic Issues Related to Contextual Performance and Organizational Citizenship Behavior in Human Resource Management. Human Resource Management Review, 10(1), 115-126.
  • Nunnally, J., & Bernstein, I. (1994). Psychometric Theory (3rd ed.). New York: McGraw-Hill Inc.
  • Organ, D. W. (1988). Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome. Lexington MA: Lexington Books.
  • Organ, D. W. (1990). The Motivational Basis of Organizational Citizenship Behaviour. Research in Organizational Behavior, 43-72.
  • Organ, D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It's Construct Clean-Up Time. Human Performance, 10(2), 85-97.
  • Podsakoff, P. M., & MacKenzie, S. (1997). The impact of organizational citizenship behavior on organizational performance:A review and suggestions for future research. Human Performance, 10(2), 133-151.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S., Paine, J., & Bachrach, D. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
  • Podsakoff, P., MacKenzie, S., & Bommer, W. (1996). Transformational Leader Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust, and Organizational Citizenship Behaviors. Journal of Management, 22(2), 259-298.
  • Sharma, V., & Jain, S. (2014). A Scale for Measuring Organizational Citizenship Behavior in Manufacturing Sector. Pacific Business Review International, 6(8), 57-62.
  • Smith, C. A., Organ, D., & Near, J. (1983). Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedents. Journal of Applied Psychology, 68(4), 653-663.
  • Tambe, S., & Shanker, M. (2014). A Study of Organizational Citizenship Behaviour (OCB) and Its Dimensions: A Literature Review. International Research Journal of Business and Management, 1, 67-73.
  • Tokgöz, E., & Aytemiz Seymen, O. (2013). Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Bir Devlet Hastanesinde Araştırma. Öneri Dergisi, 10(39), 61 - 76.
  • Trevino, L. K., Hartman, L., & Brown, M. (2000). Moral person and moral manager: How executives develop a reputation for ethical leadership. California Management Review, 42(4), 128-142.
  • Turnipseed, D. L., & Murkison, G. (2000). Good Soldiers and Their Syndrome: Organizational Citizenship Behavior and the Work Environment. North American Journal of Psychology, 2(2), 281-302.
  • Vey, M. A., & Campbell, J. (2004). In-Role or Extra-Role Organizational Citizenship Behavior: Which Are We Measuring? Human Performance, 17(1), 119-135.
  • Williams, L. J., & Anderson, S. (1991). Job Satisfaction and Organizational Commitment as Predictors of Organizational Citizenship and In-Role Behaviors. Journal of Management, 17(3), 601-617.
  • Williams, S., & Shiaw, W. (1999). Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Affect on Employee Organizational Citizenship Behavior Intentions. The Journal of Psychology, 133(6), 656-668.
  • Yıldız, S. (2014). Örgütsel Adaletin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisinde İş Tatmininin Aracı Rolü. Ege Akademik Bakış, 14(2), 199-210.
  • Zhu, W., May, D., & Avolio, B. (2004). The Impact of Ethical Leadership Behavior on Employee Outcomes: The Roles of Psychological Empowerment and Authenticity. Journal of Leadership & Organizational Studies, 16-26.
The International New Issues in Social Sciences-Cover
  • ISSN: 2149-4266
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Orhan KÜÇÜK
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Relationship between employees’ performance and job satisfaction In the Libyan banking sector

Ali BRIDAN

Sınırsız İyileşme ile İş Performansı Arasındaki İlişki: Eğitim Şirketi Örneği

Hussin ELZAWİ

Etik Liderlik Davranışının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkileri Üzerine Bir Araştırma: Kastamonu ve Sinop Otel İşletmeleri Örneği

İsmail KARAKULLE, Eray AYDIN

Hizmet Kalitesinin Örgüt Performansına Etkisi: Libya Devlet Belge Arşiv İdaresinde Bir Araştırma

Ali Mohamed SAEİD

E-Hizmet Kalitesinin Müşteri Memnuniyeti Üzerine Etkisi: Online Alışveriş Siteleri Üzerinde Bir İnceleme

Duygu UYSAL

Girişimcilik Düzeyi ile Girişimcilik Eğilimi Arasındaki İlişki

Abdulwahab Sahiri Hasan LAGAA