Basınçlı Hava Nem Kontrolü: Enerji Verimliliği Bakışıyla Örnek Bir Uygulama
Basınçlı hava üretim tesislerinde enerji tüketiminin %15 nem alma ünitelerinde harcanmaktadır. Doğrudan maliyeti oluşturan bu değerin yanı sıra tesisatta yoğuşmaların olması durumunda; olası makine arızaları, amortisman ve verim kayıpları ayrıca bunlara bağlı olan duruşlardan kaynaklanan üretim zaman ve ürün miktar kayıpları ciddi maliyetlere sebep olabilmektedir. Kayıpların olası azami boyutları, konunun üzerinde durulmasında etkili olmuştur. Konuya açıklık getirmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Enerji verimliliğinin sağlanması genelde KİB anlayışının hayata geçirilmesi ile mümkündür. Bu Kapasite, İşletme, Bakım kavramlarının değerlendirilmesidir. Bu çalışmanın kapsamında; işletmenin vizyonuna bağlı olarak uyguladığı politik ve stratejik yaklaşımlara göre yaptığı kapasite seçimi üzerinde durulmaksızın, basınçlı hava tesisindeki nem faktörünün enerji verimliliği açısından nem gidericinin seçimi, bakım ve işletmesi üzerinde durulmuştur. Yöntem; ihtiyacın belirlenmesi, çözümler için gerekli teçhizat alternatiflerinin tanımlanması, maliyet analizi, uygun çözümün belirlenmesi ve gerekli tesisat tasarımlarının yapılarak doğrulanmasıdır. Yatırım kararı inşa edilirken nem bertaraf sistemlerinin teknolojik yapıları araştırılmış, enerji tüketimleri ve verimlilikleri nominal değerleri üzerinden olası işletme şartlarına göre incelenmiştir. Çalışmada, karar inşa aşaması çalışmalarındaki bilgiler özetlenmiş, tercih edilen sistemin işletmesine yönelik değerlendirmelerle konu irdelenmiştir. Geliştirilen basınçlı hat tesisatı, ileri teknoloji uygulamaları desteklenerek özgül tüketimde [kWh/m3] 0,293/0,033 =8,9 kat iyileşme, birim hacim maliyetinde [Avro/m3] 3,17/0,3 =10,6 kat iyileşme sağlanmıştır.
Compressed Air Humidity Control: Sample Application With Energy Efficiency Perspective
15% of total energy is spent for humidity elimination on pressurized air production plants. In case of consideration; production time and quantity loss of sources such as potential machine errors, depreciation and amortization losses can cause serious costs. The possible huge losses have effected on the decision of study. This study was conducted to clarify the subject. Ensuring energy efficiency is usually possible with the realization of the COM. This is the evaluation of Capacity, Operation, Maintenance concepts. In this study; It was focused on the selection, maintenance and operation of dehumidifier in terms of energy efficiency of the moisture factor in the compressed air plant, without considering the capacity choice made according to the political and strategic approaches applied by the company. Method; identification of the required equipment alternatives, cost analysis, determination of the appropriate solution and verification of necessary installation designs. While the investment decision was made, the technological structures of the humidity disposal systems were investigated and their energy consumption and efficiency were examined according to their possible operating conditions over their nominal values. In the study; the information included in the studies in the decision-making phase is summarized then the preferred system subjects have been evaluated. Improved air pressure line circuit with advanced technology applications the specific consumption [kWh/ m3] provided improvement 0,293/0,033 = 8,9 times and the unit volume cost [Euro/m3] 3,17/0,3 = 10,6 times.
___
- [1] ISO 8573, Compressed Air — Part 1: Contaminants and Purity Classes, 3 dü., cilt 1, Geneva: ISO Press, 2010, p. 4.
- [2] Georg Fisher Piping Systems, Technisches Hanbuch für Druckluftnetze, Albershausen: Georg Fisher GmbH, 2011.
- [3] S. Hesse, Compressed Airas an Energy Carrier Preparation and Distribution, Esslingen: Festo AG & Co., 2002.
- [4] Energy Efficiency Enquiries Bureau UK, Energy Saving In The Filtration And Drying Of Compressed Air Good Practice Guide 216, Oxfordshire: ETSU & Air Technology Ltd, 1998.
- [5] Dalgakıran Makine San. ve Tic. A.Ş., Basınçlı Hava Tekniği, İstanbul: Dalgakıran, 2017.
- [6] Tercih Isı, "Tercih Isı Makinaları İmalat ve San. Tic. Ltd. Şti." 2017, [Çevrimiçi], Available: http://www.tercihisi.com/, [%1 tarihinde erişilmiştir. 11 11 2018].
- [7] Hertz Kompressoren GmbH, Compressed Air Dryers Performances At Real Flow, Ahlen: Hertz Kompressoren GmbH.
- [8] Compressed Air & Gas Institute (CAGI), "Compressed Air Treatment (Dryers and Filters)" %1 içinde Compressed Air Challenge Training Fundementals of Compressed Air systems, Richmond, VA, Laurel and Associates Ltd., 1999, p. 181.
- [9] Britsih Compressed Air Society, Basınçlı Hava Servislerinin seçim ve Tesis Etme (Kurma) Kılavuzu, T. T. H. S. V. T. A.S., Dü., İstanbul, 1998.
- [10] Sustainability Victoria & Champion Compressors Pty Ltd & CompAir Ltd, Energy Efficiency Best Practice Guide Compressed Air Systems, Melbourne: Sustainability Victoria, 2009.
- [11] U.S. Department of Energy, Compressed Air Best Proctices Tools, Washington DC: U.S. Department of Energy Industrial Technologies Program, 2007.
- [12] ISO 7183, Compressed-Air Dryers - Sprecifications and Testing, Geneva: ISO Press, 2007, p. 5.
- [13] Meteoblue Weather - Close To You, "Meteorolojik Arşiv İstanbul", 2006-2018. [Çevrimiçi]. Available: https://www.meteoblue. com/tr/hava/tahmin/archive/%C4%B0stanbul_ t%C3%BCrkiye_745044?fcstlength=1y&- year=2017&month=9. [%1 tarihinde erişilmiştir. 27 09 2018].
- [14] Sanayide Enerji Verimliliği Arttırma Projesi, Endüstriyel Sistemlerde Optimizasyon Basınçlı Hava Sistemleri, Ankara: Birleşmiş Milletler Kalkınma Planı (UNDP), 2016.
- ISSN: 1300-3399
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1993
- Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI