Tekstil terbiyesinde uygulanan art işlemlerin kuru sürtme haslığı üzerindeki etkisinin istatistiksel deney tasarımı yöntemi ile belirlenmesi

İstatistiksel deney tasarımı ile amaçlanan, bir sürecin gösterdiği davranışlar hakkında bilgi toplayarak, bu sürecin kalite karakteristiklerini etkileyen faktörleri belirlemektir. Bu çalışmada bir tekstil işletmesinin boyahanesinde sürtünmeye karşı renk haslığını etkileyen faktörlerden art işlemlerin (fiksatör, yumuşatıcı, kaynatma ve sabunlama) etkisi, 24 tam faktöryel deney tasarımı kullanılarak incelenmiştir. Deney tasarımından elde edilen veriler istatistiksel olarak analiz edildiğinde, uygulanan art işlemlerin kuru sürtme haslığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.

Determination of the effect of post-treatments in wet-processing on dry friction fastness via experimental statistics method

The purpose of the design of experiments is to identify factors that have effect on the quality characteristics of a process by collecting data related to the process behavior. In this study, the effect of after treatments (fixator, softener, boiling and soaping) on color fastness to crocking in a textile dyehouse is investigated by using 24 factorial design. The result of this study showed that after treatments have no effect on the color fastness to crocking.

___

  • 1. Aniş, P. (1998), Tekstil Ön Terbiyesi, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • 2. Box, G.E.P., Hunter, W.G. and Hunter, J.S. (1978). Statistics for Experimenters, John Wiley Sons.
  • 3. Duran, K. (2001), Tekstilde Renk Ölçümü ve Reçete Çıkarma, E. Ü. Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma Uygulama Merkezi Yayını, No: 17, İzmir.
  • 4. Kale, B., "Deney Planlamasında Yanıt Yüzeyi Denemeleri ve Bir Uygulama Denemesi", Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 84 s., 2001.
  • 5. Koksal, G., William, A. S. Jr, Yahya , F., Lu, J. C. and Mcgregor, R., "A Case Study in Off-Line Quality Control: Characterization and Optimization of Batch Dyeing Process Design", International Journal Of Technology Management, V.16, Nos. 4/5/6, 358-382, 1998.
  • 6. Micheal, MN. and Dyab, WA., "Effect of Spinning Method and Knitting Type On Dyeability and Fading Kinetics", AATCC Review, 53-56, March, 2001.
  • 7. Montgomery, D. C. (1991), Design and Analysis of Experiments, John Wiley Spns.
  • 8. Öktem, T., Öğüt, A. ve Özkan, BA., "Fiksatörlerin ve Yumuşatıcıların Renk, Tutum ve Boya Haslıkları Üzerine Etkileri", Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, Yıl:8, Sayı:4, 274-283, 1998.
  • 9. Şirvancı, M. (1997), Kalite İçin Deney Tasarımı: Taguçi Yaklaşımı, Literatür Yayınları, İstanbul.