Soğutucu bir giysi sistemi tasarımı ve test yöntemi geliştirilmesi

Çok sıcak ortamlarda bulunma-çalışma, çeşitli biyolojik rahatsızlıklar gibi durumlar sonucunda insan vücudunun sıcaklığı yükselmektedir. Bu sıcaklığı düşürmek amacıyla özel giysiler kullanılmaktadır. Bu giysilere mikroiklim soğutmalı giysiler adı verilmektedir. Su, hava ve faz değiştiren materyaller kullanarak soğutma yapan sistemler mevcuttur. Askeri alanlarda, uzay giysilerinde ve endüstriyel alanda kullanılan koruyucu giysilerin içinde, tıp alanında çeşitli hastalıkların semptomlarının hafifletilmesinde ve doktorların cerrahi giysilerinin içinde bu sistemler kullanılmaktadır. Mikroiklim soğutmalı giysi çeşitlerinden biri olan su soğutmalı sistemler yurt dışında yaygın olarak araştırılmaktadır. Ancak ülkemizde bu sistemlerle ilgili herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada da yurt dışında oluşturulan diğer soğutucu giysilerden farklı yapıda tıbbi amaçlı su soğutmalı bir giysi tasarlanmış ve bu giysinin soğutma etkisini test etmek için bir test yöntemi geliştirilmiştir. Yapılan deneylerde su giriş sıcaklığının ve suyun debisinin değişimlerinin soğutmaya etkisi ve mankenin vücut sıcaklığı değişimleri incelenmiştir.

Design of a cooling garment and development of the test method

The core temperatures of individuals increase when they are working in hot conditions, when they have special illness etc. In order to decrease these temperatures special garments are needed. These garments are called microclimate cooling garments and can be classified as water cooling, air cooling and phase changing material cooling systems. They are used in military clothes, space suits, protective clothes, in surgical clothes and in medical field to relieve the symptoms of special diseases. Liquid cooling garments are one of the most popular topics for investigation as cooling systems abroad. But there is no research about these systems in our country. In this work, a cooling garment, which is different from the other researches, is designed. In order to investigate the cooling effects of this garment, a test method is developed. The effects of water inlet temperature and flow rate on cooling effect and the differences of manikin temperature are investigated.

PDF

___

Adıgüzel, Ö., 2007, Ektodermal Displazi, www.ektodermaldisplazi.com
Ames Research Center, 1993. New Help For Ms Patients, Spinoff93,52-55, www.sti.nasa.gov
Burton, D.R., Collier, L., 1964. The Development of Water Conditioned Suits. Tech. Note ME-400, Royal Craft Establishment, Farnborough
Cao H., Branson, D.H., Peksöz, S., Nam, J., Farr, C.A., 2006, Fabric Selection for A liquid Cooling Garment, Textile Research Journal, Cilt: 76, Sayı 7,586-595
Chambers, A.B., 1970. Controlling thermal comfort in the EVASpace Suit, ASHRAE J., Mart, 33-38.
Dionne J.-P., Semeniuk,K.,Makris,A.,Teal,W.,Laprice, B., Thermal Manikin Evaluation of Liquid Cooling Garments intended for use in Hazardous Waste Management, WM'03 Conference, 2003, Tucson, ABD
Hexamer, M., Werner, J., 1994. Strategies for Automatic Control Of Cooling Garments. 6. International Congress of Environmental Ergonomics, Montebello, Kanada Space Life Sciences, Cilt:2, Sayi:3,335-360.
Hexamer, M., Xu, X., Werner, J., 1996. Automatic Multı- loop Control of Cooling Garments, 7. International Congress on Environmental Ergonomics, Kudüs, İsrail
Hexamer, M., Werner, J., 1998. Automatic control of iquid cooling garments: What is the ideal control mode?, 8.International Congress on Environmental Ergonomics, San Diego ABD
Jette, F.X., Dionne, J.-R, Rose J., Makris, A., 2004. Effect of thermal Manikin Surface Temperature on the Perrormance ot Personel Cooling Systems, European Journal of Applied Physiology.
Katsuura, T., Hiroshi, O., Yasuyuki, K., 1990. Effects of Head Cooling on Man During Light Exercise in A Hot Environment, International Congress on Environmental Ergonomics, Austin, ABD .
Kayacan, Ö., Doktora Tezi, DEÜ. Fen Bilimleri Enst,2007
Kinnman, J., Andersson, U., Wetterquist, L., Kinnman, Y., Andersson, U., 2000. Cooling Suit for Multiple Sclerosis:Functional improvement in Daily Living?, Scand J Rehab Med, 32,20-24
Kraft H.G.H., Alquist A.D., 1996. Effect of Microclimate Cooling on Physical Function in MS, Rehabilitation R&D Progress Reports
Ku, Y.-T, Montgomery, L.D., Wenzel, K., Webbon, B., Burks, J. S., 1999. Physiologic and Thermal Responses of Male and Female Patients with Multiple Sclerosis to Head and Neck Cooling, Physical Medicine & Rehabilitation, Cilt:78(5), 447-456.
NASA explores, September 26, 2002, www.nasaexplores.com
NASA/MS çalışma grubu tarafından, 2003. A Randomized Controlled Study of the Acute and Chronic Effects of Cooling Therapy for MS, Neurology, Haziran,1955-1960
NFED (Ulusal Ektodamal Displazi Vakfı -National Foundation of Ectodermal Dysplasias), www.nied.org
Nunneley, S.A., 1970. Water Cooled Garments: a review, Space Life Sciences, Cilt:2, Sayi:3,335-360.
Roberts, A., Harper-Bennie, J., 2004. Multiple Sclerosis and Cooling, www.msaa.com
Semeniuk, K. M., Dionne, J.P., Makris, A., Bernard, T.E., Ashley,. CD. ye Medina, X, 2004. Evaluating The Physiological Performance Of A Liquid Cooling Garment Used To Control Heat Stress In Hazmat Protective Ensembles, Performance of Protective Clothing: Global Needs and Emerging Markets: 8th Symposium, 13 Ocak, Florida, Amerika
Speckman, K.L., Allan, A.E., Sawka,M.N.,Young,A.J., Muza, S.R., Pandolf, K.B., 1988. Perspectives in Microclimete Cooling invoiving Protective Clothing in Hot Environments, International Journal of Industrial Ergonomics,Cilt 3 Sayı 2 121-147
Türkiye Multipl Skleroz Derneği, 2003. Multipl Skleroz, http://dmsg-hessen.de/dokumentearchiv/Info-tuerkisch.doc
Waligore, J.S. ve Michel, E.L., 1968. Application of Conductive Cooling for Working Men in a Thermally Isolated Environment, Aerospace Med., 39,485-467.
Xu, X., Hexamer, M., Werner, J., 1999. Multi-loop Control of Liquid Cooling Garment Systems, Ergonomics, Cilt 49, Sayı 2,282-298.
www.ntvmsnbc.com, 2006, Multiple Skleroz ile yaşamak.
www.coolshirt.net
www.fastraceproducts.com
- Yavuz, İ., 2007. Ektodermal Displazi Nedir?, www.ektodermaldisplazi.com