FARKLI LİFLERDEN VORTEKS İPLİKLERLE ÖRÜLMÜŞ KUMAŞLARDA BONCUKLANMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

Gevşek liflerin oluşturduğu ve kumaş yüzeyinde görülen lif dolaşıklıkları ve lif topakları boncuk olarak adlandırılmaktadır. Boncuk oluşumu; giyinme, yıkama, kurutma vb. mekanik hareketlerden kaynaklanan sürekli aşınma altında ve kullanım sırasında meydana gelir. Boncuklanma, kumaş estetiğini ve konforunu etkilediği için hem tekstil hem de hazır giyim üreticileri ve tüketicileri için bir endişe kaynağıdır. Örme giysilerde boncuklanma testleri sonrası istenilen derecelerin elde edilmesi ve bu derecelerin korunması çok önemlidir. Aksi takdirde alıcının gereksinimlerinin karşılanmamasına, siparişin reddedilmesine ve iptaline sebep olabilmektedir. Çalışma ile farklı hammaddeli saf ve karışım vorteks ipliklerin Martindale metodu ile boncuklanma direncinin tespitinde sürtme kumaşı olarak standart yün kumaş ve kendi kumaşı kullanılması durumunda boncuklanma derecelerinde farklılık olup olmadığı ile lif cinsi, iplik ve kumaş özelliklerinin boncuklanma üzerine etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma sonuçları sıkı (çapı düşük ve yoğunluğu fazla), düzgünsüzlüğü, hataları ve tüylülüğü az olan ipliklerle örülen, ilmek iplik uzunluğu az olan sık örme kumaşlarda boncuklanmaya karşı gösterilen direncin daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca sürtme kumaşı olarak kendi kumaşı ile boncuklanma, standart yünlü kumaş ile boncuklanmaya göre daha fazla derecede görülmüştür.