ALGILANAN RİSK BOYUTLARININ İKİNCİ EL KIYAFET SATIN ALMA NİYETİNE ETKİSİ: Z KUŞAĞI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yapılan her alışveriş karşısında tüketiciler çeşitli risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Ancak söz konusu ikinci el kıyafet olduğunda şüphesiz bu riskler daha fazla görünür olmaktadır. Ancak her ne olursa olsun, online alışverişin sağladığı kolaylıklar, yaşanan ekonomik sıkıntılar, vb. daha birçok nedenden dolayı tüketiciler ikinci el kıyafet satın almaktadır. Bu araştırma ile özellikle kendilerine has birtakım özelikleri nedeniyle çok sayıda ve her alanda araştırmaya konu olan Z kuşağı tüketicilerin ikinci el kıyafet alışverişlerinde karşı karşıya kaldıkları risk boyutlarının satın alma niyetlerine etkisini öğrenmek amaçlanmaktadır. İstanbul’da yaşayan Z kuşağına ait 450 tüketici ile yapılan araştırma sonucunda sosyal ve psikolojik risklerin satın alma niyeti üzerinde düşük düzeyde pozitif anlamlı bir etkisinin olduğu, performans riskinin ise satın alma niyeti üzerinde düşük düzeyde negatif anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Son olarak fiziksel risk ve zaman riskinin ise satın alma niyeti üzerinde etkisi olmadığı tespit edilmiştir.

THE EFFECT OF PERCEIVED RISK DIMENSIONS ON PURCHASE INTENTIONS IN SECOND-HAND CLOTHING SHOPPING: A RESEARCH ON GENERATION Z

Consumers face various risks in the face of every purchase. However, when it comes to second-hand clothing, these risks are undoubtedly more visible. However, no matter what, the conveniences of online shopping, economic difficulties, etc. Consumers buy second-hand clothing for many more reasons. With this research, it is aimed to learn the effect of the risk dimensions that the Z generation consumers, who are the subject of research in many and every field due to some of their pleasing features, on their purchasing intentions. As a result of the research conducted with 450 consumers belonging to the Z generation living in Istanbul, it was determined that social and psychological risks have a low-level positive and significant effect on purchase intention, while performance risk has a low-level negative significant effect on purchase intention. Finally, it has been determined that physical risk and time risk have no effect on purchase intention.

PDF

___

1. Deniz, E. (2020), Çevrimiçi İkinci-el Giyim Eşyası Satın Almaya Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9 (2), 1487-1519. Retrieved from http://www.itobiad.com/tr/issue/54141/700919
2. Goh, E. ve Lee, C. (2018), A workforce to be reckoned with: The emerging pivotal Generation Z hospitality workforce. International Journal of Hospitality Management, 73, 20–28.
3. Gümüş, N. (2019), Z Kuşağı Tüketicilerin Hedonik Tüketim Davranışlarının Demografik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi, Business & Management Studies: An International Journal, (2019), 7(5), 2177-2207
4. Gümüş, N. (2020), Z Kuşağı Tüketicilerin Satın Alma Karar Tarzlarının İncelenmesi Journal of Yasar University, 15(58), 381- 396
5. www.cbmeturkey.com (2021), Z Kuşağı: Alışverişin Geleceği!. https://www.cbmeturkey.com/tr/trend--cbme-turkiye/trend-blog/z- kusagi.html (Erişim tarihi: 22.02.2022)
6. Yan, R.-N., Bae, S.Y. ve Xu, H. (2015), Second-hand clothing shopping among college students: the role of psychographic characteristics, Young Consumers, 16(1), 85-98. https://doi.org/10.1108/YC-02-2014-00429
7. Özsümer, S. Y. (2021), İkinci El Moda Akımı Neden Yükselişte? https://vogue.com.tr/moda/ikinci-el-moda-akimi-neden-yukseliste (Erişim tarihi: 20.02.2022)
8. Özbay, İ.Ö. (2020). Yeni Moda. https://www.inbusiness.com.tr/surdurulebilirlik/2020/11/10/yeni- moda-irem-ozbay-yazdi (Erişim tarihi: 20.02.2022)
9. Hoştan, G. (2021), H&M, 20 Yeni Ülkede İkinci El Platformu Sellpy’yi Piyasaya Sürdü. https://www.bisektor.com/hm-20-yeni- ulkede-ikinci-el-platformu-sellpyyi-piyasaya-surdu/ (Erişim tarihi: 20.02.2022)
10. Hoştan, G. (2021), Prada İkinci El Modayı Fırsat Olarak Görüyor. https://www.bisektor.com/prada-ikinci-el-modayi-firsat-olarak- goruyor/ (Erişim tarihi: 20.02.2022)
11. Çağdaş, F. K. (2021), Curtsy, ikinci el e-ticaret satışlarında Z kuşağını odağına aldı. https://worldef.net/curtsy-ikinci-el-e-ticaret- satislarinda-z-kusagini-odagina-aldi/ (Erişim tarihi: 22.02.2022)
12. Üstüner, G. (2022), İkinci El Satış, 2022’de Perakendenin Yıldızı Olacak. https://www.bisektor.com/ikinci-el-satis-2022de- perakendenin-yildizi-olacak//(Erişim tarihi: 20.02.2022)
13. Gültaş, P. ve Yıldırım, Y. (2016), İnternetten Alışverişte Tüketici Davranışını Etkileyen Demografik Faktörler. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 32-51
14. Yeniova, G. (2020, 04 23), Online ticarette ikinci el rüzgarı. Ekonomist: https://www.ekonomist.com.tr/ teknoloji/online- ticarette-ikinci-el-ruzgari.html, (Erişim tarihi: 20.02.2022)
15. www.fundalina.com (2018), 2.El Kıyafet Paylaşım Raporu Açıklandı. https://www.fundalina.com/2-el-kiyafet-paylasim-raporu- aciklandi/(Erişim tarihi: 20.02.2022)
16. Öğütçü, H. (2019), Iyzico’dan ikinci el eticaret satışları hakkında dikkat çeken veriler. Egirişim: https://egirisim.com/2019/03/13/iyzicodan-ikinci-el-eticaret- satislari-hakkinda-dikkat-ceken-veriler/ (Erişim tarihi: 20.02.2022)
17. Akın, M. S. (2020), Çevrimiçi İkinci El Alışveriş Motivasyonları: Ölçek Uyarlama Çalışması. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 74-88.
18. Alam, D. (2014), Factors that Influence the decision when buying second-hand products!. Umeå School of Business and Economics (USBE) Department of Marketing Master’s Thesis.
19. Çakır, İ. ve Özhan Dedeoğlu, A. (2020), İkinci El Giysi Satın Alımında Algılanan Risklerin Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (27), 55-72.
20. Karalar, R. ve Kiracı, H. (2011), Çevresel Sorunlara Karşı Bir Çözüm Önerisi Olarak Sürdürülebilir Tüketim Düşüncesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 63- 76.
21. Çetin, F. A. (2018), Sürdürülebilir Pazarlama Ekseninde İkinci El Giyim Modasına Dair Bir Analiz. I. Uluslararası Siyaset Ve Sosyal Bilimler Sempozyumu (Ussbs) 10-12 Ekim/ Ardahan Üniversitesi
22. Hur, E. (2020), Rebirth fashion: Secondhand clothing consumption values and perceived risks, Journal of Cleaner Production,273(10), 1-16 https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.122951.
23. Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2011), Tüketici Davranışı. MediaCat Yayınları: İstanbul.
24. Mwangi, M. (2021), Factors influencing demand of second hand clothing among Kenyans. International Journal of Fashion and Design, 2(1), 1-9
25. Mansour, K. B., Kooli, K., ve Utama, R. (2014), Online Trust Antecedents and Their Consequences on Purchase Intention: An Integrative Approach. Journal of Customer Behaviour, 13(1), 25–42
26. Kaplan, L., B., Szybillo, G., J., ve Jacoby, J., (1974), Components of Perceived Risk in Product Purchase: A Cross-Validation. Journal of Applied Psychology, 59(3), 287-291.
27. Peter, J.P. ve Tarpey, L.X. (1975), A comparative analysis of three consumer decision strategies, Journal of Consumer Research, 2(1), 29-45
28. Schiffman, L.G. ve Kanuk, L.L. (2004), Consumer Behaviour, Pearson Prentice Hall,Englewood Cliffs, NJ.
29. Can, P. ve Çakar, Ü. (2019). Risk Boyutlarının Genel Algılanan Risk Üzerine Etkisi: E-Ticaret Sitelerine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk İletişim Dergisi 17, 39-68
30. Cöddü, M. B., Çabuk, S. ve Tanrıkulu, C. (2017), İnternetten Alışverişte Tüketiciler Tarafından Algılanan Riskin Etkileri ve Cinsiyet Farklılıkları Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 982-994.
31. Yaraş, E., Özbük, M.Y. ve Ünal, D.A. (2017), Factors Affecting Consumers’ Intention to Purchase Online. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 8(2), 63-74
32. Zielke, S.ve Dobbelstein, T. (2007). Customers’ willingness to purchase new store brands, Journal of Product & Brand Management, 16(2), 112-121.
33. Horton, R.L. (1976), The structure of perceived risk: Some further progress. The Journal of the Academy of Marketing Science 4, 694– 706
34. Bashir, S., Aslam, M., Ibrahim, F. ve Kaur, K. (2017), Consumer’s Perceived Communicational Risk in Predicting Internet- Based Shopping Intention, Jurnal Komunikasi. Malaysian Jour of Comm.Jilid, 33(1), 17-31
35. Ueltschy, L.C., Krampf, R.F. ve Yannopoulos, P. (2004), A cross national study of perceived consumer risk towards online (internet) purchasing, The Multinational Business Review, 23(2), 59-82.
36. Featherman, M. S., ve Pavlou, P. A. (2003), Predicting e-services adoption: a perceived risk facets perspective. International Journal of Human-Computer Studies , 59, 451-474.
37. Tanrıkulu, E. ve Bakır, N. O. (2021), Tüketicilerin Çevrimiçi Alışverişteki Faydacı Ve Hedonik Alışveriş Değerinin Algılanan Fayda Ve Risk Üzerindeki Etkisi: Trendyol Ve Zara Tüketicileri Üzerine Bir Araştırma. Öneri Dergisi, 16 (56), 634-667
38. Pathak, V. K. ve Pathak, A. (2017), Understandıng Perceıved Rısk: A Case Study Of Green Electronıc Consumer Products. Management Insıght. 13(1), 33-37
39. Karamustafa, K. ve Erbaş, E. (2011), Satın Alma Karar Sürecinde Algılanan Risk: Paket Turlara Yönelik Bir Araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 103-144
40. Argo, J. J., Dahl, D. W. ve Morales, A.C. (2006), Consumer Contamination: How Consumers React to Products Touched by Others. Journal of Marketing, 70(2), 81-84.
41. Hassan, Ahmad. M., Kunz, Michelle. B., Pearson, Allison. W. ve Mohamed, Fatma. A. (2006), Conceptualization And Measurement Of Perceived Risk In Online Shopping. Marketing Management Journal, 16(1), 138-147.
42. Hwang, J., Yoon, Y. ve Park, N. (2011), Structural Effects of Cognitive and Affective Responses to Web Advertisements, Website and Brand Attitudes, and Purchase Intentions: The Case of Casual-Dining Restaurants. International Journal of Hospitality Management, 30(4), 897-907.
43. Kim, I., Jung, H.J. ve Lee, Y. (2021), Consumers’ Value and Risk Perceptions of Circular Fashion: Comparison between Secondhand, Upcycled, and Recycled Clothing. Sustainability 13, 1208, 1-23 https://doi.org/10.3390/su13031208