PAMUKLU TEKSTİLLER VE ÇEVRE: BİR BORNOZUN YAŞAM DÖNGÜ DEĞERLENDİRMESİ

Tekstil ürünleri hayatımızın her alanında yer alması ve tüketiminin çok büyük oranlarda olmasına rağmen, tekstilde geri dönüşüm çalışmaları olması gerektiği kadar değildir. Tekstil üretiminde ortaya çıkan çevresel etkiler ve geri dönüşüm olanaklarının araştırıldığı bu çalışmada, tekstil ürünlerinden örnek olarak seçilen bornozun Yaşam Döngü Değerlendirmesi (YDD: LCA - Life Cycle Assessment) yapılarak, ürünün “doğumdan-mezara” ortaya çıkardığı atık, fire ve telefler incelenmiş, çevreyle etkileşimi incelenmiştir. Çalışmada, doğal bir elyaf olan pamuk elyafı kullanılarak yapılmış olan bir bornozun, yaşamı boyunca yarattığı çevresel etkiler değerlendirildiğinde düşünüldüğü kadar çevre dostu olmadığı görülmüştür. Pamuklu tekstil üretim sürecinde ortaya çıkan atıkların kısmen değerlendirilebildiği öte yandan kullanılmış tekstil ürünlerinin ise geri dönüşümünde daha fazla yol alınması gerektiği belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Tekstil, Çevre, Yaşam Döngü Değerlendirmesi, Geri kazanım, Bornoz, Pamuk

COTTON TEXTILES AND THE ENVIRONMENT: LIFE CYCLE ASSESSMENT OF A BATHROBE

Although textile sector is one of the biggest consumer intensive sector, recycling and reclamation practices in this sector are not satisfactory. In this study, “cradle to grave” Life Cycle Assessment (LCA) analysis is carried out for a textile product (i.e., the bathrobe). The life cycle stages of the product are explained in detail including the waste potential, energy usage and envrionmental effects of each stage. Findings of the study present that cotton fiber, which is the most commonly consumed natural fiber, is not so environmentaly friendly fiber as opposed to the expactations. Growing, manufacturing, consumer usage, and recovery stages of a 100% cotton bathrobe may cause some environmental effects. Study shows that recycling of waste generated by the production processes of a bathrobe is somewhat common; yet it cannot be said the same thing about the after use textiles

Keywords:

Textiles, Life Cycle Assessment, Recycling, Product Recovery, Bathrobe, Cotton,

PDF

___

1. Güngör, A. and Gupta, S.M., Issues in environmentally conscious manufacturing and product recovery: a survey, Computers and Industrial Engineering, 36, 811-853, 1999.
2. Tübitak proje sonuç raporu,104M376, Çevreye Duyarlı Bakış Açısı İle Tekstil Ürünlerinin Yaşam Döngülerinin Analizi, 2007.
3. Güngör A., S.Palamutcu, Y.İkiz, “Bir Bornozun Yaşam Döngü Değerlendirmesi”, Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, Ankara, 15- 17 Kasım 2007.
4. Jönsson, A., Tillman A-M., Svensson T., Life Cycle Assessment of Flooring Materials: Case Study, Building and Environment, Vol. 32, No. 3, 245-255, 1997.
5. Gonzalez, B., Adenso-Diaz B., Gonzalez-Torre P.L., A fuzzy logic approach for the impact assessment in Life Cycle Assessment, Resources, Conservation and Recycling, 37, 61–79, 2002.
6. Krömer S., Kreipe E., Reichenbach D., Stark R., Life cycle assessment of a car tire, Continental Publications, 1999.
7. Corbieire-Nicollier, T., Laban B. G., Lundquist L., Leterrier Y., J.- Manson A.E. Jolliet O., Life cycle assessment of bio-fibers replacing glass fibres as reinforcement in plastics , Resources, Conservation and Recycling, 33, 267–287, 2001.
8. Rebitzer, G., Buxmann K., The role and implementation of LCA within life cycle management at Alcan, Journal of Cleaner Production, 13, 1327-1335, 2005.
9. Rivela, B., Moreira M. T., Mun˜oz I., Rieradevall J., Feijoo G., Life cycle assessment of wood wastes: A case study of ephemeral architecture, Science of the Total Environment, 2005.
10. Kalliala, M.E., and Nousiainen P., Life Cycle Assessment Environmental Profile Of Cotton And Polyester-Cotton Fabrics, AUTEX Research Journal ,1(1), 1999.
11. Binkey, J., Life cycle analysis – a Finland United Kingdom comparison, Bolton Environmental Technology Initiative, (2002).
12. Proto, M., Supino S., Malandrino O., Cotton: a flow cycle to exploit, Industrial Crops and Products, 11, 173–178, 2000.
13. Ren, X., Development of environmental performance indicators for textile process and product, Journal of Cleaner Production, 8, 473– 481 2000.
14. Dahllöf, L., LCA Methodology Issues For Textile Products, Licentiate Thesis, Environmental Systems Analysis, Chalmers Tekniska Högskola, 2004.
15. Woolridge, A.C., Ward G.D., Phillips P.S., Collins M., Gandy S., Life cycle assessment for reuse/recycling of donated waste textiles compared to use of virgin material: An UK energy saving perspective, Resources, Conservation and Recycling, 2006.
16. Nieminen E., M.Linke, M.Tobler, B.V. Beke, EU COST Action 628: life cycle assessment (LCA) of textile products, eco-efficiency and definition of best available technology (BAT) of textile processing, Journal of Cleaner Production 15, 2007, 1259-1270.
17. Müezzinoğlu, A., Azbar, N. ve Şengül,F., "Chapter 20: Application Of Lifecycle Analysis Techniques For Cotton Textile Products:From The Cotton Fields To Final Waste Disposal", - Risk Reduction-Chemicals And Energy Into The 21st Century, Taylor-Francis Publishers, (Editör:Mervyn L. Richardson), Hertfordshirek, UK, 1996.
18. Tarakçıoğlu, I., Organik Pamuk ve Tekstil Sanayi, İstanbul Ticaret Odası Yayını, Yayın No: 2008-7, s. 144.
19. Leary 2000, www.foxfibre.com
20. Altun, Ş. ve Ulcay, Y., Klasik Tekstil Üretimi Sırasında Ortaya Çıkan Atıklar, Nedenleri ve Geri Kazanım Yöntemlerine Genel Bir Bakış”, Tekstil Maraton, 4, 48-64, (1999).
21. Sheikh, H.R., Improving yield of yarn from Pakistani cottons, Pakistan Textile Journal, (2), 2004.
22. EIE, Elektrik İşleri Etüd İdaresi, Endüstride Enerji Yönetimi Prensipleri, 2. baskı, cilt I. Ankara, Elektrik Işleri Etüd Idaresi GenelMüdürlüğü, Ulusal Enerji Tasarrufu Merkesi; 2004.
23. Kanat S.Güner M., Tekstil ve Konfeksiyon İşletmelerinde Verimlilik Ölçümü, Tekstil ve Konfeksiyon, 4/2007, s. 279-283.
24. Yücel Ö., Konfeksiyon Üretiminde Hata Türü ve Etkileri Analizi, Tekstil ve Konfeksiyon, 2/2007.