Pamuklu kumaşların reaktif boyarmaddelerle boyanmasında iyon tutucuların renk verimi üzerine etkileri

Gerek işletme suyundan gerekse liften ve işlem sırasında kullanılan kimyasallardan (tuz vb.) gelebilecek metal iyonları boyama işlemlerinde problemlere yol açmaktadır. Metal iyonlarının yol açtığı sakıncalar arasında renk veriminin düşmesi, renk tonunda sapmalar, abrajlı boyama, haslıklarda düşüş vb. sayılabilmektedir. Bu sakıncaları ortadan kaldırmak için kullanılan iyon tutucular ise metal içeren boyaların renk verimini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışmada bazı iyon tutucuların metal içeren reaktif boyarmaddelerin renk verimine etkisi spektrofotometrik olarak incelenmiş ve iyon tutucu cinsi ve kullanım miktarının boyama sonucu üzerine önemli etkisinin olduğu görülmüştür. En iyi sonuçlar polihidroksi karboksilik asit esaslı iyon tutucu ile elde edilirken, poliamino karboksilik asit esaslı iyon tutucunun gerek aşırı kullanımında renk verimini düşürdüğü gözlenmiştir.

Effect of sequestering agents on colour yield in reactive dyeing of cotton fabrics

Metal ions can be arised from water, fiber and chemicals (salt e.g.) form one of the important source of the problems which can be revealed during dyeing treatments. Decrease in colour yield, distortion in colour, uneven dyeing, lower fastness e.g can be listed as the objections which are caused by metal ions. Sequestering agents used to prevent these objections can effect metallised reactive dyestuffs' color yield negatively. In this article, effects of some sequestering agents on colour yield of metallised reactive dyestuffs is spectrophotometrically researched and it is determined that the type end usage amount of sequestering agent has an important effect on dyeing results the best results are obtained with polyhydroxy carbocilic acid based sequestering agent and it is observed that polyamino carbocilic acid baser sequestering agent decreases the colour yield both using it in optimum and excessive cocentration.

___

  • 1. Dr. Petry Dokümanları, İyon tutucular Teknik Dokümanı
  • 2. Gürsoy, Ş., Şelatlar, Gemsan Teknik Bülteni, 31. Sayı, 17, 2001
  • 3. Giovanni Bozetto-Filago (BG), Sequestering Agents, Technical Information Service, No:58, Italy.
  • 4. Akıncı, R., İyon Tutucuların Kompleks Oluşturma, Dispers Etme Özelliği, Boyama Üzerindeki Etkileri Spektrofotometrik So nuçları, Tekstil Teknolojisi ve Kimyasındaki Son Gelişmeler Sempozyumu IX, Bildiriler Kitabı, 48-59, TMMOB Kimya Mü hendisler Odası Şubesi: Bursa 2003.
  • 5. Achwal, W. B., Complexing Agents for Future, Colourage, Vol. XLVII, N0:5, 33-34, 2000.
  • 6. Engel E., Kompleks Yapıcılar ve tekstil eTrbiyesindeki Önemi, VIII, Uluslararası İzmir Tekstil Hazır Giyim Sempozyu mu, Bildiriler Kitabı, 456-469, Çeşme-Altınyunus, 1998
  • 7. Seventekin, N., Tekstil Fabrikalarında Su Analizleri Yüksek Lisans Ders Notları, Ege Ü. Müh. F. Çoğaltma Yayın N0:70, Bornova-1987