Serhan TANYEL, S. Pelin ÇALIŞKANELLİ, Metin Mutlu AYDIN, Seçil Başak UTKU

Yuvarlakada Kavşaklardaki Ağır Araç Etkisinin İncelenmesi

Trafik akımının kompozisyonu kavşak performansını etkileyen en önemli faktörlerden birisidir. Farklı araç tiplerinin trafik akımı üzerindeki etkileri eşdeğer birim otomobil (EBO) kullanılarak yansıtılabilmektedir. Bu çalışmada, yuvarlakada kavşaklarda ağır araçların -özellikle şehir içi trafiğinde en sık görülen ağır araç tipi olan otobüslerin- etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmaya ait veriler İzmir’deki beş farklı yuvarlakada kavşaktan elde edilmiştir. Sonuçlar, ağır araç düzeltme faktörü (fAA) değerini hesaplarken yanyol ve anayol akımı için farklı eşdeğer otomobil birimi (EBO) değerinin kullanılması gerektiğini göstermiştir. Her iki akım için aynı EBO değerinin kullanılması mühendislerin yetersiz ya da aşırı tasarımlar yapmasına neden olacaktır. Bunun dışında anayol akımının ortalama hızının düşük olması durumunda ana akımdaki ağır araç etkisinin daha fazla olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Yuvarlakada kavşak, eşdeğer birim otomobil, ağır araç, trafik akımı

-

The Investigation of Heavy Vehicle Effects on Roundabouts Composition of a traffic flow is one of the most important factors which effects operations at intersections. The effect of different vehicle types in a flow may be reflected by using passenger car equivalence (PCE) values. In this study, it is tried to determine the effect of heavy vehicles at roundabouts, especially the most common heavy vehicle type of buses at urban traffic. Data of the study are obtained from five different roundabouts in Izmir. The results show that when calculating the heavy vehicle factor (fAA), different PCE values should be used for minor and major flows. Using the same PCE value for both flows may lead engineers to overdesign or inadequate results. Furthermore it was determined that the effect of heavy vehicles is higher in the major flow when mean speed of major flow is low

Keywords:

Roundabout, passenger car equivalence, heavy vehicle, traffic flow,

PDF

___

Tanyel, S., Türkiye.deki Dönel Kavşaklar için Kapasite Hesap Yöntemi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi FenBilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2001.
Akcelik & Associates., aaSIDRA User Guide. Akcelik and Associates Pty Ltd, Melbourne, Australia, 2004.
Roess, R., Prassas, S. and McShane, W., Traffic Engineering. Toronto: Prentice Hall, 2004.
Türk Standartları Enstitüsü., Kentsel alanlarda otomobil eşdeğerliği (Türk Standartları TS6407), Ankara, 1989.
Gedizlioğlu, E., Denetimsiz kavşaklarda yanyol sürücülerinin davranışlarına göre pratik kapasite saptanması için bir yöntem, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Mühendislik- Mimarlık Fakültesi, İstanbul, 1979.
Tanyel, S., Yuvarlakada kavşaklarda anaakımdaki ağır araç yüzdesinin yanyol kapasitesi üzerindeki etkisi. Dokuz .Eylül Üniversitesi Mühendislik Fak. Fen ve Mühendislik Dergisi, 7(1), 19-30, 2005.
Akçelik, R., Roundabouts: capacity and performance analysis. ARRB Research Report ARR 321, Vermont, Australia, 150p., 1998.
Hoogendoom, S.P. and Bovy, P.H.L. A new estimation technique for vehicle~type specific headway distributions. Transportation Research Record. 1646, 18-28, 1998.
Fisk, C., Traffic performance analysis at roundabouts. Transportation Research Part B, 25 (2-3), 89-102, 1991.
Li, W., Wang, W., Jiang, D., Capacity of unsignalised intersections with mixed vehicle flows. Transportation Research Record, 1852, 265-270, 2003.
Dahl, J., Lee, C., Factors Affecting Capacity Estimation for Roundabouts with High Truck Volume. The 3rd International Conference on Roundabouts, Carmel, Indiana, 2011.
Tanner J.C. The capacity of an uncontrolled intersection. Biometrika 54 (3-4), 1967.
Troutbeck R.J., Unsignalized Intersections and Roundabouts in Australia: Recent Developments, W. Brilon (ed.) Intersection without Traffic Signals II. Proceedings of an International Workshop in Bochum, Germany, 1991.
Transportation Research Board (TRB). Highway capacity manual, Transportation Research Board, National Research Council, Washington D.C., U.S.A., 2000.
Transportation Research Board (TRB). Highway capacity manual, Transportation Research Board, National Research Council, Washington D.C., U.S.A., 2010.
Troutbeck, R., Background of HCM section on analysis of performance of roundabouts, Transportation Research Record, 1646, 54-63, 1998.
Akçelik, R., Besley, M., Acceleration and deceleration models.In: 23rd Conference of Australian Institutes of Transport Research (CAITR 2001). University of South Australia, Adelaide, Australia, 2001.
Akçelik & Associates., aaSIDRA User Guide. Akcelik and Associates Pty Ltd, Melbourne, Australia, 2010.
Tanyel, S., Yayla, N., A discussion on the paremeters of Cowan M3 distribution for Turkey. Transp. Res. Part A: Policy Pract., 37(2), 129-143, 2003.
Tanyel, S., Yayla, N., Dönel kavşakların kapasitesi üzerine bir tartışma. IMO Teknik Dergi, 4935-4958, 2010.
Tanyel, S., Baran,T., Ozuysal, M., Applicability of various capacity models for sinle~lane roundabouts in Izmir, Turkey. Journal of Transportation Engineering, 133 (12), 647-653, 2007.
Ozuysal, M., Çalıskanelli, S.P., Tanyel, S., Baran,T., Capacity prediction for traffic circles: applicability of ANN. Proceedings of the Institution of Civil Engineers, 162(4), 195-206, 2009.
Çalışkanelli, P., Ozuysal, M., Tanyel, S., Yayla, N., Comparison of different capacity models for traffic circles. Transport 24(4), 257-264, 2009.
Aydemir, T., Tanyel, S., Çok şeritli dönel kavşaklar üzerinde OD matrisinin etkisi, 6. Ulaştırma Kongresi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, Istanbul, 2005.
Akçelik, R., Chung, E. Calibration of the bunched exponential distribution of arrival headways. Road ve Transport Research, 3, 42-59, 1994.
Hagring, O., Roundabout entry capacity. Bulletin 135, Dept. of Traffic Planning and Engineering, Lund, Sweden, 1996.
Hagring,O., Vehicle~vehicle interactions at roundabouts and their implications for the entry capacity. Bulletin 159, Dept. of Traffic Planning and Engineering, Lund, Sweden., 1998.
Aydemir, T., Başlangıç-Son matrisinin İzmir’deki dönel kavşak giriş kapasitesi üzerindeki etkisinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2006.
Sullivan, D.P., Troutbeck, R.J., The use of cowan’s M3 headway distribution for modelling urban traffic flow. Traffic Eng. Control, 35(7-8), 445-450, 1994.
Troutbeck, R., A review on the process to estimate the Cowan M3 headway distribution parameters. Traffic Eng. Control, 38(11), 600-603, 1997.
Luttinen, R.T., Properties of Cowan’s M3 headway distribution. Transportation Research Board (Washington D.C.: Transportation Research Board), 1678, 189-196, 1999.

ISSN: 1300-3453
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Yayıncı: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası

Arşiv