Yapay sinir ağları yaklaşımı kullanılarak günlük tava buharlaşması tahmini

Buharlaşma tahminine alternatif bir yaklaşım olarak, Eğirdir Gölü'nden meteorolojik parametrelerle günlük tava buharlaşmasını tahmin etmek için Yapay Sinir Ağları (YSA) metodu kullanılarak modeller geliştirilmiştir. Model geliştirmekte kullanılan meteorolojik veriler, 2001 ve 2002 yıllarına ait günlük hava sıcaklığı, su sıcaklığı, güneş radyasyonu, hava basıncı, nisbi nem ve rüzgar hızı parametrelerinden oluşmaktadır. Geliştirilen YSA modelleri günlük tava buharlaşma değerlerinin tahmininde kullanılmıştır. Aynı zamanda, buharlaşma metotlarının temelini oluşturan Penman metodu kullanılarak günlük buharlaşma tahminleri yapılmıştır. YSA modelinin ve Penman metodunun sonuçları tava buharlaşma değerleri ile kıyaslanmış ve YSA modelinin, tava buharlaşma değerleri ile uyum içerisinde olduğu görülmüştür.

Daily pan evaporation estimation using artificial neural networks approach

ANN models are developed to estimate daily pan evaporation from measured meteorological data using Artificial Neural Network (ANN) method proposed as an alternative approach of evaporation estimation for Lake Eğirdir. Meteorological data used to develop the models of daily pan evaporation include daily observations of air and water temperature, solar radiation, air pressure,relative humidity and wind speed from 2001 to 2002 years. ANN models are used to estimate daily pan evaporation. Daily pan evaporation is also estimated by using Penman method that is the basis of evaporation methods. The results of ANN model and Penman method are compared to pan evaporation values and the comparison shows that there is better agreement between the ANN estimations and measurements of daily pan evaporation.

___

  • 1.Stewart, R.B., Rouse, W.R., A Simple Method for Determining the Evaporation from Shallow Lakes and Ponds, Water Resources Research, 12, 623-627, 1976.
  • 2.de Bruin, H.A.R., A Simple Model for Shallow Lake Evaporation, Journal of Applied Meteorology, 17, 1132-1134, 1978.
  • 3.Morton, F.I., Climatological Estimates of Lake Evaporation, Water Resources Research, 15(1), 64-76, 1979.
  • 4.Winter, T.C., Rosenberry, D.O., Evaluation of 11 Equations for Determining Evaporation for A Small Lake in The North Central United States, Water Resources Research, 31(4), 983-993, 1995.
  • 5.Sartori, E., A Critical Review on Equations Employed for The Calculation of The Evaporation Rate from Free Water Surfaces, Solar Energy, 68(1), 77-89, 2000.
  • 6.Şorman, A.Ü., Van Gölü Su Bütçesinin UA Teknikleri Kullanımı ile Hesaplanması, Tübitak INTAG 830 Sonuç Raporu, 2002.
  • 7.Choudhury, B.J., Evaluation of an Empirical Equation for Annual Evaporation Using Field Observations and Results from a Biophysical Model, Journal of Hydrology,216,99-110, 1999.
  • 8.Xu, C-Y., Singh V.P., Evaluation and Generalization of Radiation-Based Methods for Calculating Evaporation, Hydrological Processes, 14(2), 339-349, 2000.
  • 9.Vallet-Coulomb, C., Legesse, D., Gasse, F., Travi, Y., Chernet, T., Lake Evaporation Estimates in Tropical Africa (Lake Ziway, Ethiopia), Journal of Hydrology, 245, 1-18,2001.
  • 10.McKenzie, R.S., Craig, A.R., Evaluation of River Losses from The Orange River Using Hydraulic Modeling, Journal of Hydrology, 241, 62-69, 2001.
  • 11.Abtew, W., Evaporation Estimation for Lake Okeechobee in South Florida, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 127(3), 140-147, 2001.
  • 12.Kumar, M., Raqhuwanshi, N.S., Singh, R., Wallender, W.W., Pruitt, W.O., Estimating Evapotranspiration Using Artificial Neural Network, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 128(4), 224-233, 2002.
  • 13.Zealand, C. M., Burn, D.H., Simonovic, S.P., Short Term Streamflow Forecasting Using Artificial Neural Networks, Journal of Hydrology, 214, 32-48, 1999.
  • 14.Tokar, A.S., Johnson, P. A., Rainfall-Runoff Modeling Using Artificial Neural Networks, Journal of Hydrological Engineering, 4, 232-239, 1999.
  • 15.Luk, K.C., Ball, J.E., Sharma, A., A Study of Optimal Model Lag and Spatial Inputs to Artificial Neural Network For Rainfall Forecasting, Journal of Hydrology, 227, 56- 65,2000.
  • 16.Dorvlo, A.S.S., Jervase, J.A., Al-Lawati, A., Solar Radiation Estimation Using Artificial Neural Networks, Applied Energy, 71, 307-319, 2002.
  • 17.Mason, J.C., Price, R.K., Tem'me A., A Neural Network Model of Rainfall-Runoff Using Radial Basis Functions, Journal of Hydraulic, Research, 34(4), 537-548, 1996.
  • 18.Mohandes, M.A., Rehman, S., Halawani, T.O., A Neural Networks Approach for Wind Speed Prediction, Renewable Energy, 13(3), 345-354, 1998.
  • 19.Imrie, C.E., Durucan, S., Korre, A., River Flow Prediction Using Artificial Neural Networks: Generalization beyond the Calibration Range, Journal of Hydrology, 233,138-153,2000.
  • 20.Cığızoğlu, H.K., Yapay Sinir Ağları ve Zaman Serileri Analizinde Kullanımı, III.Ulusal Hidroloji Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, 2001.
  • 21.Kohonen, T., An Introduction to Neural Computing, Neural Networks, 1, 3-6, 1988.
  • 22.Öztemel, E., Yapay Sinir Ağları, Papatya Yayıncılık, İstanbul, 2003.
  • 23.Kartalopoulos, S.V., Understanding Neural Networks and Fuzzy Logic: Basic Concepts and Applications, IEEE Press, 205s. New York, 1996.
  • 24.Fausett, L., Fundamentals of Neural Networks: Architectures, Algorithms, and Applications, Prentice Hall 461s. New Jersey, 1994.
  • 25.İçme Suyu Kaynağı Olarak Eğirdir Gölü'nün Korunması Projesi, Hacettepe Üniversitesi Çevre Uygulama ve Araştırma Merkezi, 1999.