Sığ Rijit Tabaka Üzerinde Yer Alan Kohezyonsuz Zeminlerdeki Yüzeysel Temellerin Taşıma Gücü Hakkında Sayısal Modelleme Esaslı Parametrik Bir Çalışma

Sığ derinlikte rijit tabaka içeren kohezyonsuz zeminlerdeki yüzeysel temellerin taşıma gücü, temel genişliği ve şekli, rijit tabaka derinliği ve zemin içsel sürtünme açısı değişkenlerinin etkisinde, sonlu elemanlar yöntemi ile parametrik olarak irdelenmiştir. Kullanılan sonlu elemanlar yönteminin ne derecede gerçekçi sonuçlar ortaya koyduğunun belirlenebilmesi için Texas A&M Üniversitesi’nde, genişlikleri 1 m ve 3 m arasında değişen sığ temeller üzerinde gerçekleştirilen yükleme deneylerinin sonuçlarından faydalanılmıştır. Dört farklı içsel sürtünme açısı (32°, 35°, 40°, 45°) ve temel genişliği (B=1m, 1.5m, 2.5m, 3m) ile kare/dairesel ve şerit temeller için rijit tabakanın taşıma gücü üzerindeki etkisinin ortadan kalkacağı kritik derinliği etkileyen faktörler araştırılmıştır. Modellemeler, beklenildiği üzere artan derinlikle rijit tabakanın etkisinin azalmakta olduğunu göstermekle birlikte, söz konusu etkinin daha önce açık şekilde etkileri ortaya konulmamış olan içsel sürtünme açısı, temel genişliği ve şekli ile ilişkileri ortaya konularak, tasarım abakları oluşturulmuştur.

___

  • [1] Mandel, J., Salencon, J., Force portante d’un sol sur une assise rigide (Etude Theorique), Geotechnique, Vol 22, No 1, 79-93, 1972.
  • [2] Meyerhof, G. G., Some Recent Research on the Bearing Capacity of Foundations, Canadian Geotechnical Journal, Ottawa, Canada, Vol 1, No 1, 16-26, 1963.
  • [3] Cerato, A. B., Lutenegger, A. J., Bearing Capacity of Square and Circular Footings on a Finite Layer of Granular Soil Underlain by a Rigid Base, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, ASCE, Vol 132, No 11, 1496–1501, 2006.
  • [4] Babagiray, G., Akbas, S. O., Anıl, O., Sığ Rijit Tabaka Mevcudiyetinin Kohezyonsuz Zeminler Üzerindeki Yüzeysel Temellerin Taşıma Kapasitesine Etkisi, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Vol 28, No 1, 187-198, 2013.
  • [5] Shiraishi, S., Variation in Bearing Capacity Factors of Dense Sand Assessed by Model Loading Tests, Soils and Foundations, Vol 30, No 1, 17-26, 1990.
  • [6] Akbas, S. O., Kulhawy, F. H., Axial Compression of Footings in Cohesionless Soils. II: Bearing Capacity, J. Geotech. Geoenviron. Eng., Vol 135, No 11, 2009.
  • [7] Briaud, J. L., Gibbens, R., Behaviour of Five Large Spread Footings in Sand, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, ASCE, 787–796, 1999.
  • [8] Schanz, T., Vermeer, P.A., Bonnier, P.G., The Hardening Soil Model: Formulation and Verification, Beyond 2000 in Computational Geotechnics, Balkema, Rotterdam, 1999.
  • [9] Brinkgreve, R.B.J., PLAXIS Finite Element Code for Soil and Rock Analysis-version 8, Balkema, Rotterdam, 2002.
  • [10] Cerato, A. B., Scale Effects of Shallow Foundation Bearing Capacity on Granular Material, Doktora Tezi, University of Massachusetts, 2005.
  • [11] Terzaghi, K., Theoretical Soil Mechanics, John Wiley and Sons, New York, 1943.