Keban Barajına giren akımların modellenmesi
Hidrolojideki stokastik süreçlerden birisi de akarsuların aylık akım serileridir. Bir stokastik sürecin iç bağımlılığını ifade için çeşitli matematik modeller kullanılabilir. Hidrolojide en çok kullanılan model “Markov Modelleri” dir. Bu çalışmada Markov Modelleri kullanılarak akarsu aylık akımlarının ileriye dönük olarak sentetik akım serilerinin türetilmesi için bir matematik ve bilgisayar modeli oluşturulmuştur. Bu modelle Keban Barajı haznesine giren ana akım kollarında gelecekte görülebilecek akım serileri hesaplatılmıştır. Türetilen bu akım serileri hazne planlanması, işletilmesinde ve optimizasyonunda kullanılabilir. Böylece akımların kritik dönemleri ve olasılık yönü de dikkate alınabilmektedir.
Modeling of the flows entering into Keban Dam reservoir
One of the stochastic processes of the hydrology is the monthly flow series of rivers. Various mathematical models can be used to explain interior dependence of a stochastic process. The most widely used models in hydrology are Markov Models. In this study, a computer model was formed by using Markov Models in order to derive synthetic flow series of monthly river flows. With this model, the flow series of the main streams entrainment into Keban Dam Reservoir which will be able to seen at future are estimated. The derived flow series can be used for reservoir planning, operation and optimization. Furthermore critical periods and probability in the flows can be considered.
___
- 1.Duranyıldız, İ., Bir Akarsu Havzasının Planlanmasının Optimizasyonu, İnşaat Mühendisliğinde Bilgisayar Kullanımı Sempozyumu, İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi, İstanbul,1988.
- 2.Yurtal, R., Çoklu Baraj Sistemlerinin Enerji Optimizasyonu İçin Geliştirilmiş Etkin Bir Arıtımlı Dinamik Programlama Modeli, J. of Engineering and Environmental Science,19,433-446,1995.
- 3.Aydın, M. C., Yukarı Fırat Havzasının DSİ IX. Bölge Dahilindeki Bölümünün Simülasyon Modeli İle İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1988.
- 4.Öztürk, M. ve Aydın M. C, Yukarı Fırat Havzasının Simülasyon Modeli İle İncelenmesi, Cilt I, 339-346, İstanbul, 8-10 Ocak 2001.
- 5.Keloğlu, N., Su Kaynakları Sistemlerinin Optimizasyonu, DSİ Teknik Bülteni, Sayı:82,35-50, 1995.
- 6.Bayazıt, M., Su kaynakları Sistemleri, İ.T.Ü. İnşaat Fak., İstanbul, 1994.
- 7.Bayazıt, M., Hidroloji, İ.T.Ü. İnşaat Fak., İstanbul 1995.
- 8.Bayazıt, M., İnşaat Mühendisliğinde Olasılık Yöntemleri, İ.T.Ü. İnşaat Fak., İstanbul 1996.
- 9.Ünal, N. E., Tek Hazneli- Tek Maksatlı Bir Su Kaynakları Sisteminin İşletilmesi Ve Performans İndisleri, İ.T.Ü., İstanbul Şubat 1989.
- 10.DSİ IX. Bölge, DSİ IX. Böl. Akım Gözlem İstasyonlarının 1970-1990 yılları arası aylık akım değerleri, Elazığ,1998.
- 11.EİE, 1992 Su Yılı Akım Değerleri, EİE İdaresi Genel Md. Ankara, 1996.
- 12.Jarque, C. M., Bera, A. K., A Test for Normality of Observations and Regresion Residuals, international Statistical Review, Vol:55, ppl63-172, 1987.
- ISSN: 1300-3453
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Yayıncı: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
Keban Barajına giren akımların modellenmesi
4 noktalı, gerilme seçimli bir hibrit mambran sonlu eleman
Nahit KUMBASAR, Kutlu DARILMAZ
Şehirler arası ulaşım talebinin genetik algoritma ile modellenmesi
Soner HALDENBİLEN, Halim CEYLAN