Güzelyurt Taşkını Modellemesi ve Çözüm Önerileri
Ani taşkınların erken uyarı olmaması halinde büyük hasarlara ve can kaybına neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada Kuzey Kıbrıs’ın Güzelyurt bölgesinde 18 Ocak 2010 tarihinde yaşanan ani taşkın olayı irdelenmekte ve çözüm önerileri sunulmaktadır. Koruma amaçlı taşkın projelerinin detaylarını belirlemek amacıyla bu taşkının hidrolojik ve hidrolik modellemesi geliştirilmiştir. Çalışma bölgesinde akım gözlem istasyonu bulunmaması nedeniyle, tasarım taşkınını belirlemek amacıyla Amerikan Toprak Muhafaza Kurumunun geliştirdiği sentetik birim hidrograf kullanılmıştır. Bu çalışmada iki çözüm önerisi değerlendirilmiştir. Maliyet analizi sonuçlarına dayanarak Bostancı Deresi üzerinde yapılacak bir sel kapanı ve taşkın hacminin bir kısmını kırsal yan havza olan Fabrika Deresi’ne bağlayan bir çevirme kanalı önerilmiştir. Bunun yanı sıra bu derelerin akım taşıma kapasitelerini artıracak önerilerde bulunulmuştur
Anahtar Kelimeler:
Taşkın, sel kapanı, çevirme kanalı, koruyucu önlem, Güzelyurt
-
Modeling of Morphou Flood and Remedial MeasuresFlash floods are known to result in excessive damage and loss of lives due to lack of early warning systems. In this study, characteristics of a flash flood occurred in Morphou region in North Cyprus on 18th of January, 2010 are studied and some remedial measures are proposed. Hydrologic and hydraulic modeling of this flood event has been developed for decision-making concerning type and degree of implementation of these measures. Since there is no any stream flow gauging station along the creeks in the study area, the synthetic unit hydrograph is developed by using the US Soil Conversation Service method to obtain design flood hydrographs. Two remedial alternatives are eventually tested. Based on cost analyses, the one that is to build a detention basin for storing water and a lateral channel for diverting extra flow from Bostancı Creek to Fabrika Creek, is found to be feasible. In addition, flow carrying capacities of the creeks are improved
Keywords:
Flood, detention basin, diversion channel, remedial measure, Morphou,
___
- 1 ESRI. ArcMap Users Manual Version 9.3, ESRI Inc., 2008.
- 2 USACE. HEC-RAS Users Manual Version 4.1, Davis, CA, ABD, 2010.
- 3 USDA. Soil Conservation Service, National Engineering Handbook, Washington D.C., 1972.
- 4 USACE, HEC-SSP Users Manual Version 4.1, Davis, CA, ABD, 2009.
- 5 Akıntuğ, B. Yanmaz, A. M. Akyürek, Z., ve Sürer, S. Modelling of Zodia-Morphou Flood and Determination of Flood Risk Areas in Morphou Region. Bilimsel Araştırma Projesi (FEN-15) Raporu. ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü, KKTC, 2011.
- 6 Richardson, E. V., and Davis, S. R. Evaluating Scour at Bridges, Fourth edition. FHWA Report No. FHWA NHI 01-001. Virginia: Federal Highway Administration, 2001.
- 7 Yanmaz, A. M. Köprü Hidroliği, ODTÜ Yayıncılık, Ankara, 2002.
- 8 Lagasse, P. F., Zevenberg, L. W., Schall, J. D., ve Clopper, P. E. Bridge Scour and Stream Instability Countermeasures – Experience, Selection, and Design Guidelines, Hydraulic Engineering Circular (HEC) No. 23, Second Edition. FHWA Report No. FHWA NHI 01-003. Washington, D. C.: Federal Highway Administration, 2001.
- 9 Lagasse, P. F., Clopper, P. E. Zevenberg, L. W., ve Girard L. G. Countermeasures to Protect Bridge Piers from Scour, NCHRP Report 593, Transportation Research Board, Washington, D. C., 2007.
- 10 Yanmaz, A.M., ve Çam, E. Bridge Scour Countermeasure Design: A Case Study, 10. Uluslararası İnşaat Mühendisliğinde Gelişmeler Kongresi, Bildiriler Kitabı, Cilt 1, 2012.
- 11 Yanmaz, A. M. Applied Water Resources Engineering, ODTÜ Yayıncılık, Ankara, 2006.
- 12 Munson, R. B., Young, F. D., ve Okiishi, H. T. Fundamentals of Fluid Mechanics. ABD, John Wiley and Sons, 2006.
- 13 Şahin, E. A Study on Flood Management Practices for Güzelyurt, Yüksek Lisans Tezi, İnşaat Müh. Bölümü, ODTÜ, Ankara, 2012.
- 14 Horn, D. R. Graphic Estimation of Peak Flow Reduction in Reservoirs, J. Hydraulic Division, ASCE, 113(11) pp. 1441-1450, 1987.
- ISSN: 1300-3453
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Yayıncı: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası