Eda BUDAK, Şeyma YİĞİT, Ali Kaan AŞKIN, İzzet AKÇA, İslam SARUHAN

Bazı Uçucu Yağların Macrosiphum rosae (L.)(Hemitera: Aphididae) ‘ya İnsektisidal Etkilerinin Belirlenmesi

Süs bitkilerinin içerisinde önemli bir yere sahip olan gülün en önemli zararlılarından birisi de Gül yaprak biti Macrosiphum rosae (L.) (Hemiptera: Aphididae)’dir. M. rosae, bitki öz suyunu emerek beslenir. Gül yaprak bitleri, koloniler halinde sürgün, yaprak ve tomurcuklarda bulunur. Gül yaprak biti tomurcuk ve yeni sürgünlerin büyümesini geciktirmektedir. Bu nedenle bu zararlılara karşı genellikle kimyasal mücadele uygulanmaktadır. Ancak mücadelede kullanılan kimyasalların çevre ve insan sağlığına olan zararlı etkileri alternatif mücadele yöntemlerinin gelişmesine katkı sağlamıştır. Bu çalışmada, farklı bitkisel uçucu yağların Gül yaprak biti M. rosae üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Deneme 25 ±5 °C sıcaklık, %60±10 nem ve 16:8 fotoperiyot koşullarına sahip iklim odalarında gerçekleşmiştir. Bitkisel yağlar püskürtme yöntemiyle uygulanmıştır ve kontrol uygulamasında saf su kullanılmıştır. Uygulamadan 24, 48, 72 ve 96 saat sonra ölü bireyler sayılmıştır. Denemeler 5 tekerrürlü olarak kontrollü koşullar altında yürütülmüştür. Bitkisel yağların etkisi Abbott formülü kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; Aloe vera (Aloe barbadensis), Çay ağacı (Melaleuca alternifolia), Okaliptus (Eucalyptus globulus), Sarımsak (Allium sativum)’ın %1’lik dozlarında 96 saat sonra M. rosae üzerindeki ölüm oranları sırasıyla Aloe vera’da %80.8; çay ağacında ve okaliptüste %78.72; sarımsakta %74.46 oranında bulunmuştur. LC90 değerleri Aloe barbadensis’in 1.14; Melaleuca alternifolia 1.15; Eucalyptus globulus 1.14 ve Allium sativum’un 1.27 bulunmuştur. Çalışma sonucunda, ölüm oranları ve LC90 değerlendirildiğinde en fazla Aloe vera olmak üzere her dört uçucu yağın da değerleri birbirine çok yakın olarak bulunmuş olup, M. rosae mücadelesinde etkili olabileceği görülmektedir. Bu uçucu yağlar, söz konusu Yaprak bitinin mücadelesinde ölüm oranlarının yüksek olması, bitkisel kökenli olmaları nedeniyle ve çevreye olumsuz etkisinin bulunmaması açısından tercih edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Macrosiphum rosae, gül, bitkisel yağ, toksik etki, biyolojik aktivite

Determination of the Insecticidal Effects of Some Essential Oils on Macrosiphum rosae (L.) (Hemiptera: Aphididae)

One of the most important pests of rose, which has an important place among ornamental plants, is Rose Aphid Macrosiphum rosae (L.) (Hemiptera: Aphididae). M. rosae feeds by sucking plant. Rose aphids are found in colonies on shoots, leaves and buds. This pest is difficult to control. The harmful effects of the chemicals used in the control on the environment and human health have contributed to the development of alternative control methods. In this study, the effects of different herbal essential oils were determined on M. rosae. The experiment was carried out in climate chambers with 25 ± 5 ° C temperature, 60 ± 10% humidity and 16: 8 photoperiod conditions. The vegetable oils were applied by a spraying method, and pure water was used in the control application. The dead individuals were counted at 24, 48, 72 and 96 hours after application. The trials were carried out in 5 replications. The effect of vegetable oils was evaluated using the Abbott formula. According to the results obtained; Mortality rates on M. rosae in 1.0% doses of Aloe vera (Aloe barbadensis), Tea tree (Melaleuca alternifolia), Eucalyptus (Eucalyptus globulus), Garlic (Allium sativum) after 96 hours were 80.8% for Aloe vera, and 78.72% for Eucalyptus and Tea tree, and 74.46% for Garlic. LC90 values of Aloe barbadensis, Melaleuca alternifolia, Eucalyptus globulus, and Allium sativum were found 1.14; 1.15; 1.14, 1.27, respectively. As a result of the study, according to the mortality rates and LC 90 are evaluated, the values of all four essential oils, including Aloe vera were very close to each other, and can be effective in the control of M. rosae. These essential oils can be preferred to control against the aphids because of high mortality rates, no negative impact on the environment, and vegetable origin.

Keywords:

Macrosiphum rosae, Rose, Herbal oil, Toxic effect, Biological activity,

PDF

___

Anonim (2021). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori/Tarim, (Erişim Tarihi: 01.02.2021)
Akat, H., Altunlu, H., Demirkan, G., Saraçoğlu, Ö., Yokaş, İ. (2017). Effect of sewage sludge application on plant development, flowering and quality of cut rose cultivation. Ege Ünivsitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 54 (3): 327-332
Aktepe, B.P., Mertoğlu, K., Evrenosoğlu, Y., Aysan, Y. (2019). Farklı bitki uçucu yağların Erwinia amylovora’ya karşı antibakteriyel etkisinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 16 (1): 34-41
Alghamdi, A.S. (2018). Insecticidal effect of four plant essential oils against two aphid species under laboratory conditions. Journal of Applied Biology & Biotechnology 6 (2): 27-30
Bakkali, F., Averbeck, S., Averbeck, D., Idaomar, M. (2008). Biological effects of essential oils. Food and Chemical Toxicology 46 (2): 446–475
Bayındır, A., Bi̇rgücü, A. (2020). Farklı bitki uçucu yağlarının Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae: Bruchinae) erginleri üzerindeki etkileri. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 7 (2): 143-149
Birgücü, A.K., Çelikpençe, Y., Karaca, İ. (2014). Böcek yumurtası ve konukçu bitki arasındaki karşılıklı ilişkiler. Türkiye Entomoloji Bülteni 4 (2): 107-119
Capinera, J. L. (2008). Encyclopedia of Entomology. Springer Science & Business Media, New York
Chu, S.S., Ru Liu, Q., Long Liu, Z. (2010). Insecticidal activity and chemical composition of the essential oil of Artemisia vestita from China against Sitophilus zeamais. Biochemical Systematics and Ecology 38 (4): 489-492
Coast, J.R. (1994). Risks from natural versus synthetic insecticides. Annual Review of Entomology 39 (1): 489-515
Ebadollahi, A. (2011). Iranian plant essential oils as sources of natural ınsecticide agents. International Journal of Biolagical Chemistry 5 (1): 226-290
Isman M.B., Wilson J.A., Bradbury R. (2008). Insecticidal activities of commercial rosemary oils (Rosmarinus officinalis) against larvae of Pseudaletia unipuncta and Trichoplusia ni in relation to their chemical composition. Pharmaceutical Biology 46 (1): 82–87
Işık, M., Görür, G. (2009). Aphidicidial activity of seven essential oils against the cabbage aphid Brevicoryne brassicae (L.) (Hemiptera: Aphididae). Munis Entomology and Zoology 4 (2): 424-431
Karabüyük, F., Aysan, Y. (2019). Bazı bitki ekstraktlarının Pseudomonas syringae pv. tomato’nun neden olduğu domates bakteriyel benek hastalığına antibakteriyel etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 16 (2): 231- 243
Karaca, İ., Ayyıldız, T. (2018). Bazı biyolojik preparatların Sitophilus granarius (Coleoptera: Curculionidae) erginlerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 22 (1): 671-678
Kim, D.I., Park, J.D., Kim, S.G., Kuk, H., Jang, M., Kim, S. (2005). Screening of some crude plant extracts for their acaricidal and insecticidal efficacies. Journal Asia-Pasific Entomology 8 (1): 93-100
Lai, R., You, M.S. (2010). Antifeedant and toxic avctivities of Allium sativum ethanol extracts against Myzus persicae (Sulzer). Journal of Fujian Agriculture and Foresty 39 (1): 15-18
Nerio, L.S.N., Olivero-Verbel, J., Stashenko, E. (2009). Repellent activity of essential oils from seven aromatic plants grown in Colombia against Sitophilus zeamais (Motschulsky) (Coleoptera). Journal of Stored Products Research 45 (3): 212-214
Özbek, H., Güçlü, Ş., Hayat, R., Yıldırım, E. (1998). Meyve, bağ ve bazı süs bitkileri zararlıları. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:792, Erzurum
Regnault-Roger, C., Vincent, C., Arnason, J.T. (2012). Essential oils in ınsect control: low-risk products in a high-stakes world. Annual Review. Entomology 57 (1): 405-424
Santana, C.D.S., Fontes, L.D.S., Da Silva, P.H.S., Brito, R.D.C., Barbosa, D.R.E.S., Citó, A.M.D.G.L. (2020). Control of Zabrotes subfasciatus (Coleoptera: Chrysomelidae: Bruchinae) in Phaseolus lunatus treated with commercial essential oils. International Journal of Tropical Insect Science 1-7
Tripathi, K.A., Upadhyay, S., Bhuiyan, M., Bhattacharya, P.R. (2009). A review on prospects of essential oils as biopesticide in insect-pest management. Journal of Pharmacognosy and Phytotherapy 1 (5): 52-63
Umarusman, M.A., Aysan, Y., Özgüven, M. (2019). Farklı bitki ekstraktlarının bezelye bakteriyel yaprak yanıklığına (Pseudomonas syringae pv. pisi) antibakteriyel etkilerinin araştırılması. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 16 (3): 297 – 314
Yiğit, Ş., Akça, İ., Bayhan, E., Bayhan, S., Tekin, F., Saruhan, İ. (2019a). Determining the toxicity of some thyme essential oils against the Pine Processionary [Thaumetopoea pityocampa (Lepidoptera: Notodontidae)]. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 50 (3): 226-230
Yigit, Ş., Saruhan İ., Akça İ. (2019b). The effect of some commercial plant oils on the pine processionary moth Thaumetopoea pityocampa (Lepidoptera: Notodontidae). Journal of Forest Science 65 (1): 309-312
Yiğit, Ş., Saruhan, İ., Akça, İ. (2019c). Farklı bitki ekstraktlarının Culex pipiens (L., 1758) (Diptera: Culicidae) larvalarına karşı öldürücü etkilerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science 22 (2): 169-174
Yiğit, Ş., Akça, İ., Saruhan, İ., Bayhan, S., Bayhan, E., Tekin, F. (2020). Bazı uçucu yağların çam kese böceğine [Thaumetopoea sp.) (Lepidoptera: Notodontidae)] karşı toksik etkilerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi 7 (1): 76-79
Yücel, S.A., Kıvan, M. (2018). İstanbul Göztepe parkı gül bahçesinde bulunan zararlı Hemiptera ve Hymenoptera türleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 15 (2): 95-100