Karabük' te hava kirliliği ve çözüm önerileri
1937 Yılında 13 haneli köy olan Karabük, 1939 da Demir Çelik Fabrikasının (Kardemir A.Ş.) kurulmasıyla birlikte, gelişmeye başlamıştır. Bu durum, Demir Çelik Fabrikasının etrafında haddehaneler, okullar, hastahaneler, yerleşim alanları ve sosyal tesislerin kurulmasına neden olmuştur. Şehrin tarihi gelişimi içerisinde hava kirliliğinin olumsuz etkileri dikkate alınmamıştır. Halen bu bilinçsizce şehirleşme devam etmektedir. 1998-2000 Yılları arasında sürekli olarak yapılan ölçümlere göre, Karabük $SPM_{10}$ (Suspended Particulate Matter) kirliliği bakımından Türkiye genelinde birinci derecede kirli iller arasında bulunmaktadır. Bu çalışmada Karabük ili hava kirliliğinde mevcut durum özetlenmiş ve geleceğe dönük hava kalitesinin iyileştirilmesi için çözüm önerileri sunulmuştur.
Air pollution at Karabük and its improvement proposals
Karabük was a small village with 13 houses in 1937, since then it has been a fast grown city with the help of the Iron-Steel Factory (Kardemir A. S.), which was established in 1939. This has resulted establishing rolling mills, schools, hospitals, a place for settlement and public organizations around the Iron-Steel Factory. The effect of air pollution has not been considered with the grown of urbanisation. At present, this unconsciousness urbanisation still continues. From the $SPM_{10}$ (Suspended Particulate Matter) point of view, Karabük has been found at the top of the list on air-polluted cities in Turkey, regarding to continuously measurements from 1998 to 2000. This study has been concluded with summarising the city of Karabuk's current situation and some of the proposals have been offered for the improvement on air quality for the future.
___
- 1. Ankara İli Çevre Koruma Vakfı, Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Önlenmesi Paneli, Ankara, Haziran 1995.
- 2. Borat O., ‘Hava Kirlenmesi ve Kontrol Tekniği’’, Sınai Eğitim ve Geliştirme Merkezi Genel Müdürlüğü (SEGEM) Yayını, No: 107,21-25 Kasım 1983, Ankara.
- 3. Kadı İ., Demirci İ., Borat O., ‘Karabük’te Emisyon Kaynakları ve Hava Kirliliğine Etkisi’’ 6. Uluslararası Yanma Sempozyumu, İstanbul, 19-21 Temmuz 1999.
- 4. Akay, M. E., ‘Kırıkkale’de Hava Kirliliği; Sebepler ve Çözümler’’, 6.Uluslararası Yanma Sempozyumu, İstanbul, 19-21 Temmuz 1999.
- 5. Karabük Hava Kirliliği Araştırması 1998 Raporu, Rapor No: 1999-1, Karabük, 1999.
- 6. Borat O., Balcı M., Sürmen A., “Hava Kirlenmesi ve Kontrol Tekniği”, Teknik Eğitim Vakfı Yayını, Ankara, 1992.
- 7. Wark K., and Warner C.T., "Air Pollution Its Origin and Control”, Harper and Row Publishing, New York, 1976.
- 8. Öztürk M., "Şehir içi ve yollarda taşıtlardan ileri gelen Karbon Monoksit kirliliğinin incelenmesi", Doktora Tezi, İ. T. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Aralık 1983.
- 9. Müezzinoğlu A., “Hava Kirliliğinin ve Kontrolunun Esasları”, Dokuzeylül Üniversitesi Yayınları, İzmir, 1987.
- 10. Karabük Hava Kirlilik Haritasının hazırlanması projesi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Araştırma Fonu. Karabük Teknik Eğitim Fakültesi 1997.
- 11. Scott, G.,-M; Diab, Roseanne, D., “Forecasting air pollution potential: A synoptic climatological Approach”, Journal of the Air and Waste Management Association, v. 50, n. 10, Oct. 2000, p 1831- 1842.
- 12. Sen, O., “Inversions and air pollution in Istanbul”, International Journal of Environment and Pollution, v. 8, n. 1-2, 1997, p 158-162.
- 13. Raimondi, F. M., Rando, F., Vitale, M. C., Calcara, A.M.V, “Short-term air pollution predictor for urban areas with complex orography. Application to the town of Palermo”, International Conference on Measurements and Modelling in Environmental Pollution, MMEP, Proceedings. 1997, Computational Mechanics Publ, Southampton, Engl. p 261-271.
- 14. Gassmann, M. I., Mazzeo N. A., “Air pollution potential: Regional study in Argentina”, Environmental Management, v. 25, n. 4, 2000, p 375-382.
- 15. Cuhadaroglu, B., Demirci, E., “Influence of some meteorological factors on air pollution in Trabzon city”. Energy and Buildings, v. 25, n. 3, May 30 1997, p 179-184.
- 16. Karabük Hava Kirliliği Araştırması 1999 Gelişim Raporu, Temmuz 2000, Karabük.
- ISSN: 1302-0056
- Yayın Aralığı: Yılda 5 Sayı
- Başlangıç: 1998
- Yayıncı: KARABÜK ÜNİVERSİTESİ