Türkiye'de yerfıstığı tarımında teknik ve ekonomik etkinlik
Bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de yerfıstığı tarımında teknik ve ekonomik etkinliklerin tahmin edilmesidir. Bu amaçla Türkiye'de yerfıstığı üretiminin %80'inden fazlasını gerçekleştiren Adana ve Osmaniye illerinde yerfıstığı üretimi yapılan 90 işletmeden elde edilen verilerle Veri Zarflama ve Stokastik Sınır Analizi yöntemleriyle etkinlik analizi yapılmıştır. Analizde temel değişkenler olarak dekara yerfıstığı verimi, saf azot, saf fosfor, makine gücü ve işgücü kullanım düzeyleri ile ilaç masrafları kullanılmıştır. Eğitim, yerfıstığı ekim alanı, aile işgücü oranı, sulama sayısı, yerfıstığı parsel sayısı, sulama sayısı ve önerilen dozlarda saf azot kullanımı gibi sosyo-ekonomik değişkenlerin etkinlik skorları üzerindeki etkileri de analiz edilmiştir. Sonuçlar ortalama teknik etkinliğin 0.80-0.86 arasında, ekonomik etkinliğin yaklaşık 0.60 olduğunu göstermektedir. Teknik etkinsizlik işletmelerin etkinlik sınırının altında üretim yapmalarından kaynaklanmaktadır. Yerfıstığı tarımı yapılan işletmelerde tahsis etkinliğinde sağlanacak iyileştirmeler ekonomik etkinliklerin iyileştirilmesi açısından daha önemli görünmektedir. Etkinlik düzeyleri île eğitim, ekim alanı ve önerilen düzeyde azot kullanımı arasında pozitif; aile işgücü oram, sulama sayısı ve parsel sayısı arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Ancak sadece ekim alanı, aile işgücü oranı ve önerilen dozda saf azot kullanımı arasındaki ilişki istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur.
Technical and economic efficiency of peanut production in Turkey
The main objective of this study is to estimate technical and economic efficiencies for peanut farming in Turkey. For this purpose, data obtained from 90 peanut growing farms located in Adana and Osmaniye provinces, which together accounts for more than 80% of Turkey's peanut production, were analyzed employing Data Envelopment Analysis and Stochastic Frontier Analysis. Peanut yield, pure nitrogen and phosphorus, machinery and labor hours and cost of pesticide per unit area were used in the analysis. Effects of some socio-economic variables on the efficiency scores of the farms were also analyzed. The results reveal that technical efficiencies vary between 0.80-0.86 and economic efficiency is about 0.60. Technical inefficiency stems from the fact that farms produce lower than their corresponding production frontier. Improvement of allocative efficiency appears to be relatively more important than technical efficiency as a source of gains in productive efficiency for the sample farms. Efficiencies are positively correlated with education, peanut planting area, and observance of proposed nitrogen doses, and negatively correlated with ratio of family labor, number of irrigations and plots. However, only the effects of planting area, ratio of family labor and observance of proposed nitrogen doses were found to be statistically significant.
___
- Aigner, D., Loveil, C.A.K., Schmidt, P., 1977. Formulation and Estimation of Stochastic Frontier Production Function Models. Journal ofEconometrics, 6:21-37.
- Alemdar, T., Ören, M.N., 2006a. Determinants of Technical Efficiency of Wheat Farming in Southeastern Anatolia, Turkey: ANonparametric Technical Efficiency Analysis. Journal of Applied Sciences, 6 (4): 827-830, ISSN 1812 -5654.
- Alemdar, T. Ören, M.N., 2006b. Measuring Technical Efficiency of Wheat Production in Southeastern Anatolia with Parametric andNonparametric Methods. Pakistan Journal ofBiological Sciences 9(6): 1088-1094
- Alemdar, T., Isık, H., 2008. Technical Efficiency of Peanut Growing Farms in Turkey. Acta Scientiarum Polonorum, Oeconomia, 7 (4) 2008,5-15.
- Anoğlu, H.H., 1999. Yerfıstığı Yetiştirme Islahı, Yağ Bitkileri Ders Kitabı, 1999, Ç.Ü.Z.F Yayınları, G.Y.No: 220, Y.No: A-70, S.74, Adana.
- Coelli, T.J., 1996a. A Guide to FRONTIER Version 4.1: A ComputerProgram for Stochastic Frontier Production and Cost Function Estimation, CEPA Working Paper 96/07, Department of Econometrics, UniversityofNew England, Armidale, Australia.
- Coelli, T.J., 1996b. A guide to DEAP Version 2.1: A Data EnvelopmentAnalysis Computer Program", CEPA Working Paper 96/08, Department of Econometrics, University of New England, Armidale, Australia.
- Coelli, T.J., Rao, D.S.P., Battese, G.E., 2003. An Introduction toEfficiency and Productivity Analysis. Kluwer Academic Publishers, Boston.
- FAO, 2010. Food And Agriculture Organization of the United NationsWeb Sayfası.(http://www.fao.org) (erişim tarihi Ocak 2010).
- Gujarati, D.N., 1999. Temel Ekonometri, Literatür Yayıncılık, s.280-281.
- Günden, C., 1999. Veri Zarflama Yöntemi Kullanarak Pamuk Üretiminde Etkinliğin Belirlenmesi: Menemen Örneği (Yüksek Lisans Tezi). E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. İzmir.
- Günden, C., Miran, B., 2001. Pamuk Üretiminde Teknik Etkinlik: Bir Örnek Olay. TZOB Yayınlan, Yayın No: 211, ISBN: 975-97515-8-5, Ankara.
- Işık, H., 2003. Türkiye'de Yerfıstığı Üretim Ekonomisi (Yüksek Lisans Tezi). Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tanm Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana.
- Kaçıra, Ö.Ö., 2007. Mısır Üretiminde Etkinlik Analizi: Şanlıurfa İli Örneği (Doktora Tezi). Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tanm Ekonomisi ABD, Adana.
- Kibaara, W.B., 2005. Technical Efficiency in Kenya's Maize Production: An Application of The Stochastic Frontier Approach, Colorado State University, Colorado.
- Meeusen, W., Van den Broeck, J., 1977. Efficiency Estimation from Cobb-Douglas Production Functions with Composed Error. Inter.Economic Review, 18:435-444.
- Ören, M.N., Alemdar, T., 2006. Technical Efficiency Analysis of Tobacco Farming in Southeastern Anatolia. Turkish Journal of Agriculture andForestry, 30 (2006) 165172, Ankara.
- Schilling, R., Gibbons, R., 2002. Groundnut. The Tropical Agriculturalist. ISBN 0333723651, s. 110.
- Taru, V.B., Kyagya I.Z., Msheha, S.I., Adebayo, E.F., 2008. Economic Efficiency of Resource Use in Groundnut Production in Adamawa State of Nigeria. World Journal ofAgricultural Sciences 4(S):896-900 ISSN 1817-3047.
- TÜİK, 2010. Türkiye İstatistik Kurumu Kayıtları. (http://www.tuik.gov.tr) (Erişim tarihi Ocak 2010).
- ISSN: 1303-0183
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: Tarım Ekonomisi Dergisi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Türkiye'de yerfıstığı tarımında teknik ve ekonomik etkinlik
Türkiye kalkınma vakfı'nın kırsal kalkınma pratiklerinde "karacadağ" örneği
Songül AKIN, Ersin UYSAL, Mahmut ATAY
Tarım sektöründe erken emeklilik sistemi ve avrupa birliği'ndeki uygulamaları
Sera değerlerinin gelir yöntemine göre saptanması: İzmir'in menderes ilçesi örneği