Sözleşmeli Tarımsal Üretim: DİTAP Modeli

Amaç: Küçük ölçekli çiftçilerin modern tedarik zincirlerine katılımı, yoksulluğun azaltılması ve kırsal ekonomik kalkınma açısından oldukça önemlidir. Sözleşmeli üretim, çiftçilerin üretim risklerini azaltma, girdilere ve teknolojilere yapılan yatırımları artırma ve böylece daha yüksek verimlilik ve gelire erişme potansiyeli ile piyasa başarısızlıklarına kurumsal bir yanıt olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı sözleşmeli üretimi tanımlamak, dünyada ve Türkiye'de tarihsel gelişim sürecini betimlemek, başarılı örnekleri tanıtmak ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kurulan DİTAP platformu sözleşmeli üretim modelini irdelemektir.Tasarım/metodoloji/yaklaşım: Bu çalışmada literatürde yer alan önemli çalışmalardan hareketle öncelikle sözleşmeli üretime yönelik kavramsal bir analiz yapılmıştır. Bu kapsamda sözleşmeli üretim kavramı açıklanmış, tarihsel gelişimi ortaya konulmuş ve dünyada ve Türkiye'de sözleşmeli üretimin mevcut durumu incelenmiştir. Son olarak, Tarım ve Orman Bakanlığının kurmuş olduğu sözleşmeli üretim platformunun yapısı, işleyişi ve kırsal kalkınmaya olan katkısı irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sözleşmeli üretim, Tarım, Tarımsal Değer Zinciri, Kırsal Kalkınma

Contract Farming: DİTAP Model

Purpose: The participation of smallholder farmers in modern supply chains is an important contribution to rural economic development and poverty reduction. Contract farming has emerged as an institutional response to market failures, with the potential to reduce farmers' production risks, increase investments in inputs and technologies, thereby achieving higher productivity and income. The aim of this study is to define the contract farming, to describe the historical development process in the world and in Turkey, to introduce successful examples of contract farming and to explain DİTAP platform established by the Ministry of Agriculture and Forestry under the contract farming model.

Keywords:

Contract Farming, Agriculture, Agricultural Value Chains, Rural Development,

PDF

___

Aydın, B. (2007). Tarımda Sözleşmeli Üretim Modeli. Ekonomik Yaklasim, 18(65), 91-105.
Barrett, C.B., Bachke, M.E., Bellemare, M.F., Michelson, H.C., Narayanan, S. and Walker, T.F. (2012). Smallholder participation in contract farming: comparative evidence from five countries. World Development, 40(4), 715-730.
Bijman, Jos (2008): Contract farming in developing countries: an overview; Working Paper; Wageningen University; http://edepot.wur.nl/1763. Erişim: Haziran 2020.
Eaton, C. and Shepherd, A. (2001). Contract Farming: Partnerships for Growth. FAO Agricultural Services Bulletin No. 145, Food and Agriculture Organization, Rome.
FAO, 2017. Contract farming and the law: What do farmers need to know? http://www.fao.org/3/a-i7581e.pdf. Erişim: Haziran 2020.
Glover, D. J. (1984). Contract farming and smallholder outgrower schemes in less-developed countries. World Development, 12 (11-12), 1143-1157.
Hamilton, N. D. (2008). Agricultural Contracting: a US perspective and issues for India to consider. Contract farming in India: a resource book.
Da Silva, C. A. B. (2005). The growing role of contract farming in agri-food systems development: Drivers, theory and practice. Food and Agriculture Organization (FAO), Agricultural Management, Marketing and Finance Service, Rome.
Kızıloğlu, S., Birinci, A., Topcu, Y. Sözleşmeli Tavuk Yetiştiriciliğinin Tarım İşletmelerinin Tarımsal Yapılarına Olan Etkisinin Ekonomik Analizi (Erzurum Örneği). IV. Ulusal Tarım Kongresi, Tekirdağ. (6-8 Eylül, 2000).
Kirsten, J., Sartorius, K. (2002). Linking agribusiness and small-scale farmers in developing countries: is there a new role for contract farming?. Development Southern Africa, 19(4), 503-529.
Little, P. D., Watts, M. (Eds.). (1994). Living under contract: contract farming and agrarian transformation in sub-Saharan Africa. Univ of Wisconsin Press.
Minot, N., Ronchi, L. (2015). Contract farming: Risks and benefits of partnership between farmers and firms.
Otsuka, K., Nakano, Y. and Takahashi, K. (2016). Contract farming in developed and developing countries. Annual Review of Resource Economics, 8, 353-376.
Özçelik, A., Turan, A., Tanrıvermiş, H. (1999). Türkiye’de tarımın pazara entegrasyonunda sözleşmeli tarım ve bu modelin sürdürülebilir kaynak kullanımı ile üretici geliri üzerine etkileri. Proje Raporu, 2.
Prowse, M. (2012). Contract farming in developing countries: a review. http://recherche.afd.fr. Erişim: Haziran 2020.
Rehber, E. (2007), Contract Farming: Theory and Practice, ICFAI University Press, Hyderabad, India.
Ruml, A., Ragasa, C., Qaim, M. (2020). Heterogeneous effects of marketing contracts and resource-providing contracts on household income (No. 858-2020-032).
Silva, Carlos Arthur B.: Critical Issues in Contract Farming; FAO Rural Infrastructure and Agro-industries Division; İnternet kaynağı: http://www.unidroit.org/english/meeting/papers/19-dasilva.pdf. Erişim: Haziran 2020.
Tatlidil, F. F., Akturk, D. (2004). Comparative analysis of contract and non-contract farming model in tomato production. Journal of Agronomy, 3(4), 305-310.
Ulukan, U. (2009). Türkiye tarımında yapısal dönüşüm ve sözleşmeli çiftçilik: Bursa örneği. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüYayınlanmamış Doktora Tezi.
Young, L. M., Hobbs, J. E. (2002). Vertical linkages in agri-food supply chains: changing roles for producers, commodity groups, and government policy. Review of Agricultural Economics, 24(2): 428-441.